OluÅŸturulma Tarihi: Ekim 17, 2004 00:00
Yarın (18 Ekim Pazartesi) Dünya Menopoz Günü. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2030 yılına kadar 50 yaş ve üzerindeki kadınların sayısı 1.2 trilyonu bulacak ve bu kadınların neredeyse tamamı hayatının geri kalanını menopoz ile birlikte yaşayacak. Menopoza bağlı fizyolojik sorunlar ve psikolojik dalgalanmalar öncelikle kadınları ilgilendirse de aslında onlarla birlikte yaşayanlar, hatta çalışanlar da bundan fazlasıyla nasibini alıyor. Ateş basmalar, sinirlilik halleri, sıkıntılar sadece menopozdaki kadınları değil, onlarla birlikte olanları da etkiliyor. Kısacacı menopozu sadece kadınlar değil etraflarındakiler de yaşıyor. İşte menopozu yaşayan erkekler ve başlarından geçenler...ERKEKLER ANLATIYORMenopozun arkasına saklandığını düşündüm60 yaşında. Karısı ise 54. Üç çocukları var ve 35 yıldır evliler. Daha önce duyduğunu, ancak eşi 42 yaşında bu sorunu yaşamaya başlayana kadar menopozu ciddiye almadığını söylüyor: ‘Değişimi normal karşılayamadı, tedirgin oldu. Kendinde bir eksiklik olacağı hissine kapıldı. Geçiş sürecindeki olumsuz etkilerin ne kadar süreceğini bilmiyordu. Menopozu bir değer kaybı gibi gördü. Asabileşti. Ateş basıyor, benim üzerime gelmeyin, diyordu.’ Erkek, kendi deyimiyle ‘çaresizlik’ içindeydi. Sonra karısıyla birlikte ikisi birden ‘tıbba teslim oldular.’ Erkek, şimdi geriye baktığında çok zor bir dönem geçirdiklerini söylüyor. ‘Eşiniz cinsel isteksizlik duyuyor, siz tepki gösteriyorsunuz. Menopozun arkasına saklandığını düşünüyorsunuz. O dönemleri atlatmamız gerçekten hiç kolay olmadı. Üç çocuğumuz var zaten ve başka çocuk istemiyoruz. O yüzden eşim doğurganlığını kaybetmekten çok şikayetçi değil ama menopozla başlayan kemik erimesi sorun olmaya devam ediyor.Yorgan gitti, donmaya başladım55 yaşında tekstilci. 47 yaşındaki karısıyla 27 yıldır evli. ‘Bir ay regl oluyorsa üç ay olmuyor. Sürekli sıkıntıda. Son zamanlarda, ay çok üşüdüm, dediğini hiç duymadım. Oysa ki gençliğimizde çok üşürdü. Sürekli burnunu yanağıma gömer, ellerini, ayaklarını ısıtmamı isterdi. Anlattığına göre birden sıcak basıyormuş. Durup durup, ay sanki başımdan kaynar su döküldü, diyor.’ Geceleri sürekli üşümekten şikayetçi. Çünkü karısının yorgana tahammülü yok. Üstünü açarken onu da açıkta bırakıyor. ‘Karım hem menopozda hem de kilolu. Hal böyle olunca iş daha da zorlaşıyor. İnanır mısınız melekler kadar sessiz uyuyan kadın horlamaya başlamış. Mış diyorum, çünkü ben duymadım. Çocuklarımız söylüyor. Sen neden duymadın, diye sorarsanız ben de horluyorum.’ Eskiden ‘ailenin huysuzu’nun kendisi olduğunu itiraf ediyor ama şimdi roller değişti diyor, ‘Artık o unvan karıma ait. Çünkü artık her şeye kolayca sinirleniyor.’Cıvıl cıvıl halini özlüyorum57 yaşında, esnaf. Karısıyla 25 yıllık evli. Cıvıl cıvıl, neşeli eşi menopozla birlikte değişmeye başladığında önce anlam veremedi. Daha önce menopozu duymamıştı. Eşindeki ateş basması, sıkıntı, sinirlilik hali ve davranış değişikliği nedeniyle huzursuz olduğunu söylüyor. ‘Birbirimize düşkünüz. Sıkıntı çekmesine dayanamıyorum. Doktor doktor dolaşıyoruz. Hepsi farklı şeyler söylüyor. Hormon kullanmasına izin vermiyorum. Kanser olur diye korkuyorum. Ama eski halini özlüyorum’ diyor. Karısı için ‘Bu dönemi çok kötü geçirenler varmış. O bu kadar kötü değil’ diyor ama sorununa çare de arıyor. ‘O da değişikliklerin farkında ve üzülüyor’ diye anlatıyor.Bu yüzden annemle ilişkim kopmuştu43 yaşında, yönetici. Menopozu annesiyle tanıdı. Annesinin bu dönemi çok ağır geçirdiğini ve tüm ailenin etkilendiğini anlatıyor. ‘Çok sinirliydi. Nasılsın, diye sorduğumuzda sanki ‘canın çıksın’ demişiz gibi davranırdı. Komşuya kızardı,
yemek kötü olur kızardı, bize, kardeÅŸlerine herkese... Evdeki tüm iliÅŸkilerin dengesini bozdu. Bu benim annemden koptuÄŸum dönem oldu. Sonra kardeÅŸimle bu konudaki yazıları okumaya, sorunu öğrenmeye baÅŸladık. Bir süre sonra onu daha iyi anlamaya baÅŸladık. Sinirle üzerine gitmekten vazgeçtim. Ä°liÅŸkimiz böyle düzeldi.’Erkekten erkeÄŸe önerilerAmerikalı Dick Roth adlı yazar, eÅŸi menopoza girdiÄŸinde yaÅŸadıklarını ve sonrasını ‘No, it’s not hot here’ (Hayır, burası sıcak deÄŸil) adlı kitabında anlatmış. Bu kitapta karısı menopoz yaÅŸayan diÄŸer erkeklere öneriler sıralıyor:DeÄŸiÅŸiklikleri olduÄŸu gibi kabullenin, inkar etmeye çalışmayın.Menopoz bir hastalık deÄŸil, aşılması gereken bir dönemdir.Biraz anlayışlı olun, menopozun ne olduÄŸunu öğrenin.Her zaman eÅŸinizle iletiÅŸiminizi koruyun.Bunları yaptığınız sürece menopoza karşı çıkmak yerine akıllıca üstesinden gelmiÅŸ olursunuz.Erkekten kadınlara önerilerYazarın aynı kitapta menopoz yaÅŸayan kadınlara önerileri ise ÅŸunlar:Erkekler eÅŸleriyle iliÅŸkilerine önem verir. Anlayışlı olun ve kocanızı her zaman anlayışsız kategorisine sokmayın.Kocanıza ÅŸans tanıyın.Onların da sizin kadar sorun yaÅŸayabileceÄŸini düşünerek iletiÅŸim kurun.Onlara menopoz hakkında bilgi verin, çünkü bir erkek menopoz hakkında ne kadar az bilgi sahibi ise karısına da o kadar az destek olabilir.UZMAN GÖRÜŞLERÄ°Doç. KADÄ°R SAVAN Kadın Hastalıkları ve DoÄŸum Uzmanı) Kadınlar ÅŸikayetlerini yalnız yapıyorKliniÄŸinimize günde 50-60 kadın menopoz ÅŸikayetiyle geliyor. Bunların yüzde 95’i yalnız baÅŸvuruyor. Aile yaÅŸantılarındaki deÄŸiÅŸikliÄŸin, olumsuzluÄŸun farkındalar. Bunların kendilerinden kaynaklandığının da. EÅŸlerinin ‘Sana ne oldu, 2-3 yılda çok deÄŸiÅŸtin’ diye yakındıklarından üzüntüyle söz ediyorlar. 10 yıl önce, kadınlar ÅŸikayetlerinin nedenini bilmeden gelirdi. Åžimdi menopozun bilincindeler. EÅŸlerinden anlayış bekliyor, bunu bulamamaktan yakınıyorlar.Dr. MEBRURE ALTUÄž (Kadın Hastalıkları ve DoÄŸum Uzmanı) Erkeklere menopoz eÄŸitimi ÅŸartUnutamadığım bir hastam var. Taksiyle, üzerinde gecelik ve sabahlıkla getirdiler. Elbise dahi giydirememiÅŸlerdi. Yakınları kollarına girmiÅŸti. Omuzlar çökmüş, depresyonda gibi... KonuÅŸunca menopozda olduÄŸunu öğrendik. EÅŸiyle sorunları vardı. Çünkü kocası, kadındaki deÄŸiÅŸikliklere bırakın anlayışlı olmayı, tam aksine tepki gösteriyordu. Åžiddetli geçimsizlik baÅŸlamıştı. Tedaviye geçtik. 6 ay sonra kontrol için gelen aynı kadını tanıyamadım. Kapıdan içeri girdiÄŸinde ilk karşılaÅŸtığım o depresif kadın gitmiÅŸ, yerine şık ve bakımlı biri gelmiÅŸti çünkü. Erkeklerin menopozu algılamaları sosyokültürel yapılarına göre de deÄŸiÅŸiyor. Bazı erkekler eÅŸlerinde deÄŸiÅŸikliÄŸi kendine karşı algılıyor. Geçimsizlik nedeni oluyor. Bu yüzden menopozda boÅŸanma da sık görülüyor. AteÅŸ basmaları erkeklerin en fazla ÅŸikayetçi oldukları konuların başında. Bir de eÅŸlerinin cinsel isteksizlikleri var. Erkekleri menopozla ilgili eÄŸitmek çok önemli.Â
button