OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 17, 2002 00:00
Mikroskop eÅŸliÄŸinde testisten sperm bulma operasyonu, erkek kısırlığı tedavisinde yeni bir yöntem. Testislerinde çok az sperm üretimi olan erkeklere uygun iki tedaviden biri. Ãœrolog Dr. Emre BakırcıoÄŸlu tarafından Türkiye'de henüz iki aydır uygulanıyor. Yöntem 1997'de New York Cornell Ãœniversitesi'nden Peter Schlegel tarafından bulundu ve yayımlandı. Yapılan çalışmalara göre yeni yöntem eskisine oranla baÅŸarı ÅŸansını yüzde 60 artırıyor. Erkekte kısırlık dediÄŸimiz durum menide hiç sperm bulunamaması halinde ortaya çıkıyor. Menide sperm bulunmamasının ise iki nedeni var. Ya testiste normal sperm üretimi olduÄŸu halde, kanallarda meydana gelen bir sorun yüzünden dışarı çıkamıyor, ya da testisler çok az sperm üretiyor veya hiç üretmiyor. ÖNCE TEST YAPILIYORHastanın bu iki gruptan hangisine dahil olduÄŸunu ürologlar testlerle kolayca saptayabiliyor. EÄŸer testisler sperm üretiyor da, dışarı çıkmasında sorun yaÅŸanıyorsa tedavi çok daha kolay. Ä°ÄŸneyle testise girip, rastgele bir bölgeden sıvı aldığınızda bile sperme rastlanıyor. Alınan bu spermler mikro enjeksiyon yöntemiyle kadının yumurtasına enjekte ediliyor ve böylece döllenme saÄŸlanıyor. DOKUDA ARAMA TARAMA EÄŸer sperm üretimi çok düşük olduÄŸundan menide sperme rastlanmıyorsa, testisten sperm bulma yöntemleri uygulanıyor. Bu yöntemler de ikiye ayrılıyor. Ä°lki Türkiye'de mikro enjeksiyonlu kısırlık tedavisinin baÅŸladığı 1995 yılından bu yana kullanılan çoklu biyopsi yöntemi. Bu aynı zamanda en sık kullanılan yöntem. Testis üzerinde rastgele birkaç noktadan doku alınıyor. Bu doku ameliyat bittikten sonra mikroskop altında incelenerek içinde sperm aranıyor. Alınan doku sayısı testisin büyüklüğüne göre 10'a kadar çıkabiliyor. Mikroskop eÅŸliÄŸinde testisten sperm bulma operasyonu ise ikinci ve en yeni yöntem. Türkiye'de henüz iki aydır Ä°stanbul Memorial Hastanesi doktorlarından ürolog Emre BakırcıoÄŸlu tarafından uygulanıyor. Yöntem 1997'de New York Cornell Ãœniversitesi'nden Peter Schlegel tarafından bulundu ve yayımlandı. Emre BakırcıoÄŸlu da Schlegel ile bir süre çalıştıktan sonra yöntemi Türkiye'ye getirdi. Temelde çoklu biyopsi yöntemine benzemekle birlikte, BakırcıoÄŸlu 2-3 kez çoklu biyopsi denenip, baÅŸarı saÄŸlanamamış hastalarda sonuç aldıklarını söylüyor. BÃœYÃœK OLANDAN BAÅžLANIYORAmeliyat genel anestezi altında yapılıyor ve 1.5-3 saat sürüyor. Operasyona hacmi büyük olan testisten baÅŸlanıyor. Enine olarak boydan boya testis kesilip açılıyor. Önce mikroskopta testisin boyutları 9 kat büyütülüyor. Sonra sperm üretiminin olduÄŸu düşünülen bölge saptanıp, buranın görüntüsü 20 kat daha büyütülüyor. Testisin içinde sperm üretiminin olduÄŸu tubulus kanalları var. Bu kanalların geniÅŸ ve parlak opak renklilerinde hálá sperm üretimi olduÄŸu düşünülüyor ve onlar bir tür cımbızla dışarı alınıyor. TEK GÖRÃœLEN BÄ°N SPERMAlınan kanallar hemen mikroskop altında parçalanıp içindeki sıvı dışarı akıtılıyor. Sıvıda sperm aranıyor. Bulunamazsa ikinci bir kanal aranıyor. Her bir seferde çıkarılan doku miktarı ancak bir buÄŸday tanesi kadar oluyor. Mikroskop altında görülen tek bir sperm aslında yaklaşık 1000 sperm bulduÄŸunuz anlamına geliyor. Mümkün olduÄŸunca fazla sayıda sperm alınıyor ki, dondurulup ikinci bir deneme için saklanabilsin. Anestezinin etkisi geçtikten 2-3 saat sonra hasta evine gönderiliyor. BakırcıoÄŸlu uyguladığı yöntemin avantajlarını şöyle sıralıyor: ‘‘Çoklu biyopside parçalar rastgele alınıyor. Åžanssızlık eseri sperm bulunmayan bölgelerden alınabilir parçaların hepsi. Ayrıca 70 kat daha fazla doku çıkartılıyor. Bunun iki türlü dezavantajı var. Bu operasyona ihtiyaç duyan hastaların zaten küçük testisleri oluyor. Bu doku sadece sperm üretmiyor, testosteron salgılanmasını da saÄŸlıyor. Hormon düzeyinde istenmeyen düşüşler meydana gelebilir. Hastanın testisinde daha da fazla küçülme ortaya çıkabilir. Bir de bu yöntemle alınan dokular laboratuvara gönderildiÄŸiunde dokunun içinde kan ve diÄŸer dokular bulunuyor ve bunların içinde sperm aramak gerekiyor’’.BakırcıoÄŸlu 2 ay içinde 30 kiÅŸiye bu yöntemi uyguladı. Bir tarafta sperm bulamazsa diÄŸer testisi de açıyor. ‘‘Bu hastaların artık ÅŸon ÅŸansı ve iyi deÄŸerlendirmek gerekiyor. O nedenle sperm bulana kadar uzun süre arıyorum.’’Yeni yöntemin avantajları neler?200 hasta üzerinde yapılan çalışmaya göre baÅŸarı ÅŸansı yüzde 60 daha fazlaTestisten çok daha az doku alınıyorAlınan doku daha temiz oluyorDondurulan spermler sayesinde ikinci bir ameliyata gerek olmuyor.Ãœrolog Emre BakırcıoÄŸlu kimdirCerrahpaÅŸa Tıp Fakültesi mezunu. Ä°htisasını HaydarpaÅŸa Tıp Fakültesi'nde yaparken Amerika'daki California Ãœniversitesi'nde çalışmalar yaptı. Burada erkekte cinsel fonksiyon bozukluÄŸu üzerine çalıştı. Ä°htisasını bitirdikten sonra yurtdışındaki çalışmalarına devam etti. Gen terapisiyle ilgili yaptığı çalışma Amerika'da iki ödül aldı. 1999 sonunda Türkiye'ye geri döndü. Nisan ayından bu yana da Ä°stanbul Memorial Hastanesi'nde çalışmalarını sürdürüyor.Â
button