Güncelleme Tarihi:
Hem mongol, hem lösemi, hem de Alzheimer ve Parkinson yapıyor
Kromozomlarda hangi hastalıklar gizli
Her insan hücresinde yaşamın yapı taşları kabul edilen 24 çift kromozom bulunuyor. Gen bilgilerini taşıyan ip biçimindeki kromozomlar uç uca eklenseydi 1.5 metrelik bir kordon oluştururdu. Kromozomların bozuk oluşumu sonucu, insanın yaşamında değişik dönemlerde, çeşitli hastalıklar ortaya çıkıyor. Bilim adamları, hangi kromozomun bozuk olduğunda hangi hastalığa neden olduğunu biliyorlar.
1.kromozom
Alzheimer, ağır işitme
2.kromozom
Belleğin oluşumuyla ilgili bilgiler
3.kromozom
Akciğer kanseri
4.kromozom
Çeşitli kalıtımsal hastalıklar
5.kromozom
Akne, saç dökülmesi
6.kromozom
Diyabet, epilepsi
7.kromozom
Kronik akciğer iltihabı, şişmanlık
8.kromozom
Erken yaşlanma
9.kromozom
Deri kanseri
10.kromozom
Bilinmiyor
11.kromozom
Diyabet
12.kromozom
Metabolizma hastalıkları
13.kromozom
Göğüs kanseri, retina kanseri
14.kromozom
Alzheimer
15.kromozom
Doğuştan beyin özrü
16.kromozom
Crohn hastalığı
17.kromozom
Göğüs kanseri
18.kromozom
Pankreas kanseri
19.kromozom
Bilinmiyor
20.kromozom
Bilinmiyor
21.kromozom
Down sendromu, Alzheimer,
Parkinson, lösemi, depresyonlar
22.kromozom
Yeni keşfedildi, kemik iliğinin
olumuşumu düzenliyor
23.kromozom (Y)
Erkeklik cinsiyetini belirliyor, cinsel
organların gelişimini düzenliyor
24.kromozom (X)
İki adet X kromozomu taşıyan
bebek, kız oluyor.
Bu kromozomdaki
dejenerasyon kas erimesi,
cücelik ve gece
körlüğüne yol açıyor.
Kromozom nedir
Her canlı gibi insan da trilyonlarca hücreden meydana gelir. Hücre, bitkisel ya da hayvansal her türlü yaşam biçiminin en küçük birimidir. Her hücre bir sitoplazma ve çekirdekten meydana gelir. Çekirdeğin içinde ise kromozom adı verilen ipliksi parçalar bulunur. Kromozomlar, elektron mikroskobunda İ, V, J harfleri gibi biçimlerde görünür ve boyutları mikronla ölçülür. Kromozomların sayısı canlı türleride değişiklik gösterir. Örneğin sirke sineğinde 8, kurbağada 26, farede 42, köpekte 78 kromozom vardır. İnsanın kromozom sayısı ise 46'dır. 22'si çift otozom kromozomdur. İnsan hücresinde 1 çift de eşeysel kromozom bulunur ve toplam sayı 46 eder. Kromozomlar, molekül yapıları çok iyi bilinen DNA (dezoksiribonükleik asit) zinciri ile ‘‘histon’’ denilen protein zincirinden oluşur. DNA zincirleri de özgül proteinleri sentezlemekle görevli ‘‘gen’’ adı verilen birimlerden oluşur.
Döllenme sırasında annenin yumurtasındaki 23 kromozom, babanın spermindeki 23 kromozomla birleşir. İşte bu 46 kromozom insanın yaşamında belirleyici rol oynar. Kromozomlarda yer alan ve sayıları 25 bin ile 100 bin arasında olduğu tahmin edilen genlerin oluşturduğu zincir, kişinin göz renginden boyuna, yaşam süresinden yakalanacağı hastalıklara kadar pekçok şeyi programlar. Bu genetik programlar, DNA altünitesi denen (A, T, C, G) kimyasallarıyla programlanır. Bilim adamları özellikle, 21. kromozomun içindeki 14 geni tam bir saatli bomba olarak niteliyorlar. Bu 14 genden birinde meydana gelen en ufak bir arıza Alzheimer, epilepsi, Parkinson veya lösemi hastalığına neden oluyor. Ayrıca halk arasında ‘‘Mongolluk’’ denilen Down sendromu ortaya çıkabiliyor.