Egzersiz alerjisi dikkat gerektirir

Sayısı her geçen gün artan alerjik hastalıklara eklenen egzersiz alerjisi 1970’lerde tanımlanmaya, 1980’lerden sonra tıp literatüründe yer almaya baÅŸladı. Egzersiz alerjisi olasılığı, yemek yedikten sonra veya bir ilaç alındıktan sonra artıyor.Egzersiz alerjisi hangi sporlarla, nasıl oluÅŸuyor?YavaÅŸ koÅŸu, tenis, futbol, bisiklet, kayak hatta aerobik gibi bir çok egzersiz türü alerjiye yol açabiliyor. En düşük riskli spor ise yüzme. Ciltteki hafif kızarma ve kabartılardan karın aÄŸrısı, bulantı ve kusmaya, astım krizinden anaflaksiye kadar çok farklı ÅŸekillerde ortaya çıkabiliyor. Risk faktörleri neler?Egzersiz alerjisine, kiÅŸinin daha önce alerjisi olan yiyecekler yol açabildiÄŸi gibi herhangi bir besin maddesi de sorumlu olabilir. Egzersiz alerjisine yol açan besinlerin başında karides, istiridye gibi deniz hayvanları, ÅŸeftali, üzüm, kereviz ve elma gelir. Aspirin, aÄŸrı kesiciler, romatizma hastalıkları ve bazı antibiyotikler de riski artıran faktörlerden. Alkol veya kafein de etkili olabilir. Adet dönemindeki kadınlarda egzersiz alerjisi riski daha fazla.Çevre koÅŸullarının etkisi var mı? Egzersizin fazla sıcak ve nemli ya da çok soÄŸuk ve kirli havada yapılması da riskli. Hatta bazı kiÅŸilerde yaÄŸmur altında yapılan egzersizler suçlanmış. Ne kadar sürer, nasıl belirtiler verir?Tipik olarak bazı öncü belirtilerle baÅŸlar. Bunlar, yaygın sıcaklık ve kaşıntı hissi, yorgunluk ve cildin kızarması. Daha sonra kurdeÅŸen diye isimlendirilen 1-2 cm boyutlarında kaşıntılı kabarıklıklar ortaya çıkar. Cilt altı dokusundaki ÅŸiÅŸme, özellikle yüzde, avuç içi ve ayak tabanında belirgin. Birçok hastada tansiyon düşüklüğü ile beraber ÅŸuurla ilgili bozukluklar görülür. Karında kramp ÅŸeklinde aÄŸrılar ile bulantı ve kusma da meydana gelir. BaÅŸ aÄŸrısına da çok sık rastlanıyor ve uzun sürüyor. Belirtiler genellikle 2 saat içinde azalmaya baÅŸlar. Fakat bazen 2 gün sürdüğü de olur. Egzersiz astımı nedir?Deride sıcaklık, kızarma, kaşıntı, kurdeÅŸen olmaksızın inatçı, kuru öksürükle beraber hırıltılı solunum ve nefes darlığı meydana gelir. Belirtiler egzersiz sırasında veya sonrasında baÅŸlayabilir. Fakat en sık egzersizden 5-10 dakika sonra görülür. Cinsel iliÅŸki sırasında ortaya çıkan seks astımı da egzersiz astımının bir türü. Egzersiz astımın nedeni, aşırı nefes alıp vermeye baÄŸlı olarak hava yollarında ısı ve sıvı kaybı olması. Egzersiz alerjini önlemek için ne yapılmalı?Sadece deri belirtileri gösteren hastaların efordan önce antihistaminik ilaç almalarının yararı olabilir. Ancak bunların her zaman tam etkili olması beklenmemeli. Egzersizden 4 saat öncesine kadar yemek yenmemeli, hiçbir ilaç alınmamalı. Ağır egzersizlerden önce ısınma hareketleri yapılmalı. Çok sıcak, nemli ya da soÄŸuk ve kirli havada egzersizden kaçınmalı. Ağır egzersizler birden kesilmemeli. Vücudun soÄŸuması için egzersiz 10-15 dakika içinde yavaÅŸ yavaÅŸ bitirilmeli. Egzersiz alerjisi olduÄŸu bilenler yalnız baÅŸlarına egzersiz yapmamalılar. Ayrıca en az 10-15 dakika önce nefes açıcı spreyler kullanmalılar. Öncü belirtiler ortaya çıkar çıkmaz egzersize son verilmeli.Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ