<B> Merve YENAL</B>
Oluşturulma Tarihi: Eylül 04, 2004 00:36
Dünyanın ilk standardizasyon kurumu olan BSI (British Standards Institution) 20’nci yüzyılın başında İngiltere ve sömürgeleri arasındaki ticaretin ‘verimli ve standart’ bir şekilde gerçekleşmesi için kurulmuş. Zamanla farklı ülkelere yayılmış, standartlarının kapsamını genişletmiş. İngiliz Kraliyet Ailesi tarafından ‘Kraliyet Sözleşmesi’ (Royal Charter) ile yönetilen bu kurum bugüne kadar 48 bin farklı standarda imza atmış.
İngiltere Kraliçesi’ne ait ‘Royal Charter’ (Kraliyet Sözleşmesi) ile yönetilen BSI (British Standards Institution), dünyanın ilk standardizasyon kuruluşu. ISO 9000, ISO 9001, ISO 14001 gibi birçok ‘tanıdık’ standart, 20’nci yüzyılın başında İngiltere’de kurulan bu kurum tarafından yazılmış. ISO’nun (International Standards Organization) kurucuları arasında yer alan BSI bugüne kadar 48 bin farklı standart yazmış.
Kraliyet Sözleşmesi ile Kraliyet ailesine ait vakfa devredilen BSI bu sayede ‘Royal Charter üyesi’ İngiliz yayın kurumu BBC ile de ‘kardeş’ olmuş. İngiltere için standart yaratmak üzere yola çıkan BSI’ın bugün tüm dünyada dört bin 500’den fazla çalışanı var. 232 milyon
sterlin ciroya sahip olan kurum, Fortune 500 şirketlerinin yüzde 13’üne hizmet veriyor. Bunlar arasında, Canon, Bayer, Intel, Dupont, Boeing, Ford, AT&T gibi şirketler bulunuyor.
‘Standart koyma’ ihtiyacı 20’nci yüzyılın başlarında sömürgeleri sayesinde dünyanın farklı bölgelerine yayılmış olan İngiltere’de ortaya çıkıyor. İngiliz devleti yayıldığı her ülkede aynı standardı sağlamak amacıyla 1901’de harekete geçiyor. BSI ilk olarak altı kişilik bir komite olarak Mühendislik Standartları Komitesi (ESC) adıyla kuruluyor. 1903’te bugün ‘Kitemark’ olarak bilinen İngiliz Standardı İşareti ticari marka olarak tescil ediliyor. 1918’de standart sayısı 31 bine ulaşıyor. 1929’da ESC, Kraliyet Ailesi tarafından ‘Kraliyet Sözleşmesi’ (Royal Charter) kapsamına alınıyor. Yani, kraliçenin himayesindeki vakfa naklediliyor. İki yıl sonra adı British Standards Institution (BSI) olarak değişiyor. Zamanla farklı ülkelerde BSI benzeri şirketler kuruluyor. 1960’ta Türkiye’de kurulan Türk Standartları Enstitüsü onlardan biri.
BSI Türkiye ofisinin Genel Müdürü Bahar Şen Yalçın geçmişten günümüze BSI’ın prestijini koruduğunu söylüyor: ‘Avrupa Topluluğu direktiflerinin çoğu, Avrupa’da kabul görmüş standartların hemen hemen hepsi BSI’ın yazdığı standartlar. Zaten bunlar ilk önce ‘BS’ standartları adıyla anılıyordu. Daha sonra diğer ülkeler bunları ISO standardı haline getirdi. Porselen bardaktan kapı kilidine kadar her tür ürün veya sistem için standartlar mevcut.‘
BSI yalnızca ürünler için değil, şirketlerin yönetim sistemleri için de standartlar yazıyor. Örneğin, BS 5750 adıyla bir kalite yönetim standardı yazmış. Daha sonra ISO bunu alarak, ISO 9001 olarak bilinen standart haline getirmiş.
Türkiye’de cirosu yüzde 260 arttı
BSI’ın Türkiye’deki ofisi yaklaşık üç yıl önce Avrasya bölgesindeki ülkelere hizmet vermek üzere kurulmuş. Genel müdür Bahar Şen Yalçın, BSI yönetimini Türkiye’de bir ofis kurmaya ikna etmiş. Şirketin 20’si denetim uzmanı olmak üzere 26 kişilik bir kadrosu var. Alarko Carrier, Efes Pilsen, Enka İnşaat ile çalışmışlar. Çimento Üreticileri Derneği ile bir kontrat yapmışlar. Türkiye’deki çimento fabrikalarına OHSAS 18001 İş Sağlığı İş Güvenliği Belgesi verecekler. Geçen yıl Avrupa-Orta Doğu ve Afrika bölgesinde yüzde 260 ile en fazla ciro artışı sağlayan kurum olmuşlar. Başarıları şirketin merkezi tarafından ödüllendirilmiş.
‘Sağlık’ popüler,
‘çevre’ye ilgi yokBSI Türkiye ofisinin genel müdürü Bahar Şen Yalçın, standardizasyon konusunda Türkiye’deki şirketlerin bakış açısını şöyle değerlendirdi:
Türkiye’de son zamanlarda özellikle riskin yüksek olduğu inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği konusunda büyük hareketlenme var. Oteller, hatta tercüme büroları bile bu standartları almak için bize başvuruyor.
Bu standartlar Türkiye’deki yabancı şirketlerin hemen hepsinde var. Şimdi yerli şirketler de bunu keşfetti. Özellikle küçük aile şirketleri ve kurumsallaşmak isteyen şirketler ISO 9001’e başvuruyor.
OHSAS 18001 İş Sağlığı Standardı son yıllarda çok popüler. Çünkü, Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde birçok iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği yayınlanıyor. Bu yönetmelikler ofisteki koltuğun yüksekliğinden, bilgisayarın göze uzaklığına kadar birçok konuyu içeriyor. Bir süre sonra bütün şirketler bu yönetmeliklere uymak zorunda kalacak. Eğer OHSAS 18001’iniz varsa otomatik olarak yönetmeliklere uymuş oluyorsunuz.
Bence ISO 14001 Çevre Standardı Türkiye’de hak ettiği ilgiyi görmedi. İngiliz bilimadamı Stephen Hawking, eğer biz bu hızla dünyayı kirletmeye devam edersek, dünyaya 400 yıl ömür biçiyor.