Dünya bizi örnek alsın

Arsuz’a 430 yıl önce yerleÅŸmiÅŸ bir aileden gelen ve 4 dil bilen Fuat Süme, Hürriyet’e konuÅŸtu: ‘Biz Hazreti Ä°sa’ya ilk inanan Hıristiyanlardanız. Ama ben, Hıristiyanlığımın öne çıkartılmasını istemiyorum. Benim için, bizim için, Arsuz ve yöremiz için doÄŸal bir durum. Biz laik Hıristiyanlarız, dinin politikaya karıştırılmasına kesinlikle razı deÄŸiliz.’Hatay’ın Arsuz Ä°lçesi Belediye BaÅŸkanı Fuat Sürme, Türkiye’nin tek Hıristiyan belediye baÅŸkanı. ÇoÄŸunluÄŸu Müslüman olan seçmenlerin oylarıyla seçilen Fuat Süme, ‘Dünya bizi örnek alsın’ diye konuÅŸuyor. BaÅŸkan Sürme, ‘laik Hıristiyan’ olduklarını belirterek dinin politikaya karıştırılmasına kesinlikle karşı.Arsuz’da çoÄŸu evler kapalı. Ama deÄŸerli dostum Mimi Sayek, Ä°skenderun’dan gelip evini açmış. Aşçı Mecid’i de özel olarak çağırmış. Masanın üzerinde aşçı Mecid’in özel olarak yaptığı yemekler. Humus, benim çok sevdiÄŸim yaprak sarması... Yüz yıllık kolonyal evin dört bir yanından Türkçe, Arapça, Fransızca sesler geliyor. Hatay Hıristiyanlarının üç anadili. Ev sahibesi Mimi Hanım yemek odasına davet ediyor konuk ve akrabalarını... Hem Belediye BaÅŸkanı Fuat Süme’yi kutlama yemeÄŸi, hem Paskalya provası sanki... Hepimiz masanın çevresine diziliyoruz. Bugün için özel olarak Ä°skenderun’dan gelen Ortodoks kilisesi rahibi Dimitri Yıldırım, önce Arapça, sonra Türkçe yemek duası yapıyor:‘Göklerdeki pederimiz adın yücelsin, hükümdarlığın gelsin! Göklerde olduÄŸu gibi yeryüzünde de senin isteÄŸin olsun. Günlük ekmeÄŸimizi bugün de bize ver, bize kötülük edenleri bağışladığımız gibi sen de bağışla suçlarımızı. Bizi günah iÅŸlemekten koru ve kötülüklerden kurtar. Amin!’ATA’NIN TAKDÄ°RÄ°Arsuz Belediye BaÅŸkanı Fuat Süme ile Mimi hısım. Mimi’nin oÄŸlu Nasrullah, Fuat Süme’nin kızkardeÅŸi Doris ile evli. Mimi Sayek ile Fuat Süme’nin (Sayek) baba tarafı büyük Sayek ailesinden.Ana tarafı Zirek ailesinden. Zirek ailesinin erkeklerine Abdülhamid Han ‘Devletlü’, ‘Rafatlu’ (?) ve PaÅŸa unvanları vermiÅŸ, devlete hizmetlerinden dolayı. Aynı ÅŸekilde Atatürk’ün de takdirlerini kazanmış bir aile...Fuat Süme’nin aile geleneÄŸinde politika var ama kendini bir siyaset adamı olarak görmüyor. Hatay Devleti zamanında milletvekili olan dedesi Kamil Zirek, Hatay’ın Türkiye’ye katılması için olumlu oy verenlerden. Fuat Süme belediyecilikte siyasetin yeri olduÄŸuna kesinlikle inanmıyor. ‘Seçilerek geliyoruz ama belediyecilikte siyasetin fazla yeri yok. Bazı Avrupa ülkelerinde vali ve kaymakamlar seçimle geliyor. Belediye baÅŸkanları üniversitelerde belediyecilik okumuÅŸ olan uzmanlar. Siyasetle iliÅŸkisi olmayan özel memurlar bunlar.’BELEDÄ°YECÄ°LÄ°K EĞİTÄ°MÄ°Fuat Süme’nin belediyecilik anlayışı tam benim kafama göre, ben de özellikle küçük yerlerde belediye baÅŸkanlarının belediyecilik eÄŸitimi görmüş memurlar tarafından yapılmasının daha yararlı olacağını düşünüyorum. Vali, kaymakam gibi mülki ámirin bulunmadığı beldelerde... Ãœstelik Bucak (Nahiye) müdürlükleri de kaldırılmış... Belediye baÅŸkanı mülki ámiri de olacak buraların.‘Şehircilikten anlamayan, bayındırlıktan anlamayan, inÅŸaattan, çöp ve atık toplamaktan anlamayan ve üstelik iki cümleyi bir araya getiremeyen adamı seçimle getirip sen belediye baÅŸkanısın diyoruz. Ne yapsın bu adam. Ben kaldırımdan anlamam kardeÅŸim, asfaltın kalitesinden de anlamam.’DÖRT DÄ°L BÄ°LEN BAÅžKANFuat Süme ziraat mühendisi. 1966 Ä°skenderun doÄŸumlu. Ankara Ãœniversitesi Ziraat Fakültesi’ni bitirdikten sonra eÄŸitimini ABD’nin Virginia eyaletinde sürdürmüş. Demek ki Ä°ngilizce konuÅŸtuÄŸu dördüncü dil. Tarım konusunda tam bir uzman. Neleri bilmediÄŸini bildiÄŸine göre bu eksikliÄŸini giderecek kıvrak bir zekaya sahip. Fuat Süme’nin ailesinin bir kanadı Sayekler, Arsuz’a ilk yerleÅŸenler. 1574 yılında gelmiÅŸler Arsuz’a. Payas’tan gelmiÅŸler. Payas uzak deÄŸil Arsuz’a. Aile Payas’ta kuyumculukla uÄŸraşıyormuÅŸ. Sayek de zaten Farsça kuyumcudan geliyor. Yedi erkek kardeÅŸ. Bunlardan biri galiba bir cinayet iÅŸliyor. Kan davasından kaçınmak için Arsuz’a göçüyorlar ve ellerindeki parayı topraÄŸa yatırıyorlar.LAÄ°K HIRÄ°STÄ°YANIZ‘Bizim ne zaman Hıristiyan olduÄŸumuzu soruyorlar. Biz bu topraklardaydık zaten. Hazreti Ä°sa’ya ilk inanan Hıristiyanlardanız.’Fuat Süme’nin yukarıdaki cümlesine dil içi çeviri uygularsam, ailesinin Ä°skender Ä°mparatorluÄŸu zamanında; Roma Ä°mparatorluÄŸu zamanında, Selçuklu devleti ve Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu zamanında bu topraklarda yaÅŸadığını söylemek istiyor.Kesinlikle Haçlı Seferleri kalıntısı Hıristiyanlardan deÄŸiller.‘Biz laik Hıristiyanlarız, dinin politikaya karıştırılmasına kesinlikle razı deÄŸiliz. Bazı gazeteciler, medya mensupları ‘Siz belki bu duruma alışıksınız ama biz sizi Türkiye’ye örnek olarak sunmak istiyoruz’ diyorlar. Ben bunu da istemiyorum. Türkiye’ye de beni örnek olacak durumum yok. Çünkü Hıristiyan olduÄŸum için herhangi bir din ve ırk ayrımına tabi tutulmadım. Tam tersine aláká gördüm... Örnek olacaksak dünyaya örnek olmalıyız. Bizi dünya görmeli!...’GÖÇ NEDENÄ° EKONOMÄ°Soruyorum: ‘Ama Fuat bey buradan Hıristiyan nüfusunun göç ettiÄŸini duyuyorum. Mesela yazları Mimi’ye Brezilya’dan, ABD’den, Avrupa’dan konuklar geliyor. Özellikle aÄŸustos ayında. Buradan göç etmiÅŸler.’‘Göç var ama bu göçler herhangi bir din ve ırk baskısı, ayrımı yüzünden deÄŸil. Daha çok ekonomik nedenlerden dolayı. Ãœlkenin Müslüman nüfusu da ekonomik nedenlerden dolayı göç ediyor. Ä°skenderun eskiden çok elit bir ÅŸehirdi.’ARSUZ’UN KUM SAATÄ°NÄ° TERSÄ°NE ÇEVÄ°RECEKFuat Süme Arsuz Belediyesi’ni 30 milyar borçla devralmış. Bu borç Arsuz gibi bir yer için para sayılmaz. Ama son on yıl içinde Arsuz’a bir taÅŸ konulmadığını söylüyor.Peki Fuat Süme’yi belediye baÅŸkanlığına aday olmaya zorlayan dürtü ne?‘Arsuz 1995’te belediye oldu. Belediye olmadan önce bütün iÅŸler yolundaydı. Bütün hizmetleri valilik, köy hizmetleri, devlet su iÅŸleri yerine getiriyordu. Belediye gelince bu hizmetler belediyeye kaldı. Arsuz 1990’lara kadar Mersin’den, Antep’ten, Beyrut’tan, Avrupa ve Amerika’dan gelen insanların buluÅŸtuÄŸu bir yerdi. Denizi, kumu mükemmel, sineksiz, elit bir yerdi. Belediye oldu her gün geriye gitmeye baÅŸladı... Arpaçiftlik’e gidin, tıpkı bir doÄŸu mezrası... Bir öğretmen tek sınıflı okulda beÅŸ sınıfı bir arada okutuyor. Tıpkı elli yıl önceki gibi... Arsuz bir tarım, balıkçılık ve turizm kasabası... Artık balık kalmadı, turizmin turizme benzer hali yok; tarım ve balıkçılık kooperatifleri bile yok... Bunları yapmak için bir irade, bir öncü irade gerek...’Fuat Süme’yi belediye baÅŸkanı olmaya zorlayan iÅŸte bu öncü irade. Arsuz’un kum saatini tersine çevirecek. DaÄŸdaki askeriye yasağının kalkmasının turizmi canlandıracağını söylüyor. Çünkü daÄŸda Seydi (Meryem Ana) makamı ve kaynağı var. 15 AÄŸustos’ta Meryem Ana Bayramı’nda ziyaret edilen, bir gece uyuduktan sonra kurban kesilen kutsal bir yer. Sanki bir haç yeri. Yıllardır PKK terörü dolayısıyla yasak bölgeymiÅŸ. Yasak kalkmış. Evet bizim Hıristiyanlarımız kurban kesiyor. Demek ki ilk Hıristiyanların törelerini koruyorlar.Arsuz’da ve Hatay’da dini, insanlar en doÄŸal haliyle yaşıyorlar. Müslüman da, Hıristiyan da öyle yaşıyor. Dört mevsim gibi, yaÄŸmur gibi, rüzgar gibi, bereketli deniz gibi... Bireysel özgürlüğün ve laikliÄŸin en dokunulmaz alanı dinsel inanç burada saygı ve sevgi kaynağı... Bu yüzden Arsuz’un Müslüman ve Hıristiyan seçmenleri Cemaat Seçmeni deÄŸil Siyasal Seçmen...Oyların yüzde 60’ı MüslümanlardanFuat Süme Hıristiyan seçmenlerin yüzde 40’nın kendisine oy verdiÄŸini, yüzde 60 oyun Müslümanlar tarafından verildiÄŸini söylüyor. Fuat Süme’yi makamında ziyarete gittiÄŸimizde, odada Genç Parti’nin belediye baÅŸkan adayı Veysel Tan vardı. Arsuz’un acil sorunlarını konuÅŸuyorlardı. Arap Alevisi ve Sayek ailesinin yanında kırk yıldır çalışan AÅŸcı Mecid AKP’den belediye meclisine aday olmuÅŸ. Bir de ailenin yanında çalışan Ahraz (dilsiz) Åžems var. Åžems’in aileden alevi olması lazım. Sakallı olduÄŸum için beni papaz sanıyor. Åžems hanımın kime oy verdiÄŸi belli deÄŸil. Kimseye söylemiyor. Böylesine bir demokratik ortam var evde ve Arsuz’da. AZINLIK PSÄ°KOLOJÄ°SÄ° YOK‘Siz merak ediyorsunuzdur. Bir Hıristiyan nasıl oldu da seçildi. Arsuz’a ilk kez bir Hıristiyan belediye baÅŸkanı seçiliyor ama daha önce muhtelif partilerden Hıristiyanlar belediye meclisine seçilmiÅŸti. DYP’den iki hırıstiyan vardı belediye meclisinde. Belediye meclisinde benimle birlikte 7 üye var. DYP’den 3 üye var. Biri Hıristiyan. Biliyor musunuz bilmem, geçen belediye meclisinde bağımsız üyeydim ben...’Arsuzlu, Hataylı Hıristiyanlar ‘Azınlık psikolojisi’ illetinden uzak yaÅŸadıkları için, politikaya girmek, politikayla uÄŸraÅŸmak, seçmek ve seçilmek çok doÄŸal geliyor onlara... Müslümanlar da zaten öyle düşünüyorlar.SAYILARLA ArsuzKışlık nüfusu: 3.000. Yaz nüfusu: 20 bin. Eskiden 30 binmiÅŸ. Körfez savaşından önce.Seçmen sayısı: 1.602. Seçime katılan: 1.400 civarı. Hıristiyan seçmen sayısı: 220. Demek ki 1.382 seçmen Müslüman. Oy dağılımı şöyle: CHP: 504, DYP: 363, DSP: 167, Genç Parti: 141, AKP: 23...Â