Donmanın belirtileri ve ilkyardım

DÜNKÜ yazımda, bir insanın ürettiğinden daha fazla ısı kaybetmesi halinde kapalı ortamlarda bile donarak ölebileceğini belirtmiştim.Bir insanın vücut ısısı 35 derecenin altına düşerse donma söz konusu olabilir. Ancak cildin soğuk olabileceği dikkate alınarak bu ısının dil altı ya da makattan ölçülen ısı olmasına dikkat etmek gerekiyor.Tıp dilinde hipotermi olarak adlandırılan donma tablosu başladığında kişinin cildi soğuk ve soluk olur. Konuşma, hareket, algılama, solunum ve dolaşım yavaşlamıştır. Giderek şuur bulanır, şok ve koma tablosu gelişir.NELER YAPMALI?Yapılması gerekenlerin başında, hemen tıbbi yardım çağırmak gelmeli. Türkiye'nin her yerinde 112 numaralı telefon çevrilerek yardım çağrılabilir. Ardından hastanın şuurunun açık olup olmadığına bakılır. Şuur kapalıysa solunum ve dolaşım kontrol edilir. Eğer solunum yoksa yapay solunum, kalp atmıyorsa kalp masajı yapılmalıdır. Solunum varsa, ancak sayısı dakikada 6'nın altındaysa, yine de yapay solunum yapmak gerekiyor.‘ÖLMÜŞ’ DEYİP BIRAKMAYINKalp ve solunum canlandırmasında kural, normal sıcaklıktaki bir ortamda 5-7 dakikayı geçen kalp durmalarında, beyin ölümü gerçekleşmiş olacağı için canlandırma çalışması yapmamaktır. Ancak, soğukta durum farklı. Soğukta enzim faaliyetleri çok yavaşladığı için bu süre çok uzuyor. Kişinin genel durumu ve hava ısısına bağlı olabileceği için kesin bir süre belirlenememekle beraber, saatler sonra bile hayata döndürülebilen donmuş kişiler bilinmektedir.SICAK UYGULAMAYINDonmuş kişilere yerel olarak, örneğin sıcak su torbaları, elektrikli soba ya da elektrikli battaniye ile sıcak uygulamak doğru değildir. Bunun yerine tüm vücudu yavaş olarak ısıtmak daha doğrudur. Üzerindeki giysiler ıslaksa bunları kuru olanlarla değiştirmek gerekir. Eğer şuuru açıksa bir battaniyeye sarıp, ılık ve bol şekerli bir şeyler içirmek doğrudur. Isıtmak için bir kaynak yoksa, hastayla beraber aynı battaniyeye sarınıp kendi vücut ısınızdan onu da yararlandırabilirsiniz.YALNIZ BIRAKMAYINHipotermideki kişiler nispeten iyileşse bile, ani kalp durmaları görülme riski çok yüksek olduğu için tıbbi yardım gelinceye kadar onları yalnız bırakmamak da çok önemlidir.