Dokudan sperm elde ediliyor

Ürolojinin saygın dergilerinden Urology Times’ın ocak sayısında Dr. Emre Bakırcı’nın, menide sperm bulunmayan erkeklerin çocuk sahibi olmasıyla ilgili bir araştırması yayınlandı.

Daha önce yine ABD’de bir kongrede bildiri olarak sunulan araştırma, sperm üreten testislerin çok küçük olması halinde bile üreme hücresi üretebildiği ve bunlardan bebek elde edilebildiğini de ortaya koydu.

l Mikroenjeksiyon erkek kısırlığını tamamen ortadan kaldırmaya yetti mi?

Mikroenjeksiyon (yumurtanın içine sperm enjekte edilerek embriyo elde edilmesi) erkek infertilitesinin tedavisinde yeni bir çığır açmıştı. Bu yöntem, geçmiş yıllarda tedavisi mümkün olmayan ileri derecedeki sperm sayısal ve yapısal bozuklukları olan erkeklere çocuk sahibi olma şansı verdi.

l Menisinde hiç spermi bulunmayan erkeklere nasıl yardım etti?

Erkek infertilitesinin en ağır formu, menide sperm bulunmaması yani azoospermi. Testis dokusundan sperm elde etme tekniklerindeki ilerlemelerle, bu gruptaki erkeklerde çok işe yaradı. Dokudan sperm elde edilerek ve sonrasında mikroenjeksiyon yöntemi kullanılarak yumurta hücresinin döllenmesi sağlandı.

l Menisinde hiç spermi bulunmayan erkeklerden nasıl sperm elde ediyorsunuz?

Azoospermik erkeklerin verdikleri meni örneklerinin çok dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekiyor. Birçok kez sperm örneği incelenmiş ve hiç sperme rastlanmamış erkeklerin yaklaşık yüzde 15’inde santrifüj sonrası yıkama tekniği ile çok az sayılarda da olsa sperme rastlıyoruz. Bu nedenle bize başvuran ve daha önce hiç spermi olmadığı söylenen erkeklerden en az iki faklı zamanda meni örneği alarak inceliyoruz. Bu incelemelerde çok az sayıda da olsa bulunan spermleri dondurup saklıyoruz. Tüm çabalarımıza rağmen işlem günü verilen örnekte yeterli sayıda hareketli veya dondurduğumuz az sayıdaki spermlerin kalitesinde bozuklukluk saptadığımızda sıkıntıya düşüyoruz. Yumurta hücrelerini döllemek için testis dokusundan sperm elde etme işlemini kullanmak zorunda kalabiliyoruz.

l Araştırmanız neyi gösterdi?

Yaptığımız çalışmada bu çok az sayıda spermi bulunan ancak işlem günü dölleme işlemi için uygun kalitede sperme rastlanılmayan 33 erkekte mikroskobik cerrahi yöntemle sperm araştırması yaptık. Bu grup erkekte, bu yöntemle yapılan literatürdeki ilk çalışma. Yaptığımız ameliyat tekniğiyle erkeklerin yüzde 85’ininin testis dokusundan yumurta hücrelerini dölleyecek spermler elde ettik. Azoospermik erkeklerde dokudan sperm elde etme yöntemiyle birçok çalışma bildirilmesine karşın ilk kez kriptozoospermik (çok az sayıda spermi olan erkeklerde) erkeklerdeki sonuçları göstermek açısından bu çalışma önem taşıyor. 207 azoospermik erkekte yüzde 50 oranındaki sperm elde etme oranı ile karşılaştırıldığında bu grupta dokudan sperm elde etme oranı anlamlı olarak yüksek bulundu. Mikroenjeksiyon yöntemi ile bu kriptozoospermik erkeklerin eşlerinde yüzde 43 oranında gebelik elde edildi. Azoospermik olgularda ise yüzde 35 oranında gebelik görüldü.

l Hormonal veriler ve testis büyüklüğü önemli mi?

Azoospermik erkeklerin sperm bulma açısından klinik değerlerine bakıldığında hormonal değerler ve testis büyüklükleri açısından anlamlı bir fark bulunmadı. Yani geçmişte FSH hormonu çok yüksek ve çok küçük testislerde sperm bulma olasılığı düşük olduğu kanısının doğru olmadığı da gösterildi. Özetle, testis büyüklükleri sperm bulma açısından kesin bir gösterge değil. Yaptığımız çalışmada testis boyutları 1-2 ml olan 39 hastada yüzde 58 oranında sperm bulma başarısına ulaştık.