DoÄŸu Karadeniz’i Ä°sviçre sandı utancından bu kitabı yazdı

Çocukluktan baÅŸlayan bir merak ve yaklaşık 25 yıllık sistemli çalışmanın sonunda ortaya çıkmış Türkiye’nin En Güzel Yaban Çiçekleri kitabı. Ãœstelik bu iÅŸin altından kalkan kiÅŸi bir botanikçi deÄŸil metalurji mühendisi.Orta DoÄŸu Teknik Ãœniversitesi Metalurji ve Malzeme MühendisliÄŸi Bölümü’nde öğretim üyesi olan ErdoÄŸan Tekin kitabında Türkiye’nin dört bir yanını dolaÅŸarak tek tek fotoÄŸrafladığı 1010 yabani çiçek çeÅŸidini tanıtıyor. Amatörce bir hevesle yola çıkılsa da bilimsel bir çalışma çıkmış ortaya. Ä°ÅŸ Bankası Kültür Yayınları arasında çıkan Türkiye’nin En Güzel Yaban Çiçekleri’nin 25 yıllık serüvenini ErdoÄŸan Tekin’le konuÅŸtuk. Siz bir metalurji mühendisisiniz ve amatör olarak yaptığınız çalışmayı bugün Türkiye’deki botanikçiler bile yapmamış. Kızdırmaz mı onları bu çalışma?-Hayır tam tersine beni desteklediler. Botanikçilerin çalışmaları var ama ancak akademisyenler anlayabilir. Bir de resimli deÄŸiller. Amatör biri çıkıp merak etse hangi çiçekler var ülkemizde diye, anlayabileceÄŸi ÅŸekilde çok az bilgiye ulaşır. Ben de bu bilgi açlığı içinde pek çok deÄŸerli botanikçiyle dost oldum. Dört yıl önce 100. Yıl Ãœniversitesi’nin Van’da düzenlediÄŸi bir kongrede yaptığım konuÅŸmada böyle bir çalışmaya ihtiyaç olduÄŸunu söyledim. Onlar da popüler bir kitap için vakitlerinin olmadığını ama bana yardım edebileceklerini söylediler. Yardımları olmasa kalkamazdım bu iÅŸin altından.ÊDoÄŸayla pek çok kiÅŸi ilgilenir ama sizinki özel bir durum. Nasıl baÅŸladı?-Rahmetli babam, Eczacıbaşıların Ä°zmir Kemeraltı’ndaki Åžifa Eczanesi’nde kalfa olarak çalışıyordu ve Halikarnas Balıkçısı oraya gelir giderdi. Onunla tanıştım ve Ege’deki turlara katıldım. DoÄŸa aÅŸkım böyle baÅŸladı. Ardından babamın aldığı küçük bir Agfa makineyle de fotoÄŸraf tutkusu geldi. Lisede de fotoÄŸraf çektim ancak hiç birinde bilinç yoktu. O bilincin bende uyanması devlet bursuyla gittiÄŸim Ä°ngiltere’de üniversite yıllarımda oldu.Metalurji okurken mi?-Evet ama okulla ilgisi yok. Okulda doÄŸayla ilgilenen arkadaÅŸlarım oldu. Gelip soruyor mesela bana, Türkiye’de kaç çeÅŸit aÄŸaç var diye. Cevabım kavak, söğüt, çam oluyor. Bir gün arkadaÅŸlarımdan biri, bir dergideki fotoÄŸrafların altını kapatıp sormaya baÅŸladı, burası neresi diye. Bakıyorum çok güzel bir yeÅŸillik, Ä°sviçre diyorum, Avusturya, diyorum. Sonunda, yaa ülkeni hiç tanımıyorsun, bu fotoÄŸraflar DoÄŸu Karadeniz’e ait dedi. Yerin dibine geçtim. Ä°ÅŸte o an karar verdim Türkiye’yi tanımak için dolaÅŸmaya. Belki de kitabın baÅŸlangıcı o olaydı.TATÄ°LLERÄ°MÄ° BU Ä°ÅžE AYIRIRIMBu kitap için Türkiye’nin yabani çiçeklerini fotoÄŸraflı olarak tanıtan en kapsamlı çalışma diyebilir miyiz?-Bölge bölge yapılmış çalışmalar var ama bu kadar deÄŸil. Benim asıl yararlandığım Prof. Davis’in Flora of Turkey adlı çalışması. Ancak akademik dille yazılmış ve resimsiz. Türkiye’nin florasındaki yaban çiçeÄŸi Avrupa ülkelerinin tümünden fazla, ancak böyle az çalışma yapılıyor. Kitapta Türkiye’deki yaban çiçek florasının ne kadarı yer alıyor?-En fazla onda biridir. Türkiye’deki çiçek türü sayısı 12-13 bin arasında. Benim kitabımda da 1000 tanesi var.Nasıl fırsat buluyorsunuz bu kadar gezip fotoÄŸraf çekmeye?-Tatillerimi bu iÅŸe ayırırım. En küçük fırsatta düşerim yollara. Bu ay sonunda emekli olacağım üniversiteden. BotaniÄŸe ayırdığım zaman da artacak. Ailede problem çıkartmıyor mu bu durum, ya okuldasınız ya kırda bayırda?-Hayır, aksine eÅŸim de beraber gelir. Ä°lk baÅŸlarda küçücük bir odada saÄŸda solda binlerce dianın olması eÅŸimin canını sıkıyordu ama sonra ondan yardım istedim. Sınıflama, isim verme derken o da bu iÅŸe merak sardı. Åžimdi en büyük yardımcım. AÄžLAYAN GELÄ°N ÇİÇEĞİNÄ°N HÄ°KAYESİÇok güzel bir kız varmış. Bir baÅŸkasını sevmesine raÄŸmen köyün aÄŸasının çirkin oÄŸluyla zorla evlendirilmiÅŸ. Her gün aÄŸlayıp Tanrı’ya yalvarıyormuÅŸ beni kurtar diye. Tanrı onun isteÄŸini yerine getirmiÅŸ, ancak güzelliÄŸinin unutulmasını istememiÅŸ. Onu bu çiçeÄŸe çevirmiÅŸ. Ä°ÅŸte her gün köklerinden aldıkları suyu biriktirerek süt gibi bir sıvıya dönüştürüp damla damla bırakan Gelin ÇiçeÄŸi’nin hikayesi bu.PLASTÄ°K ÇİÇEK BÄ°ZÄ° NASIL KANDIRDIHiç görmediÄŸim bir çiçeÄŸe rastladığımda çılgına dönerim ben. Yine çiçek için yaptığım gezilerimden biriydi. Bir tepede inanılmaz güzel bir çiçek gördük. Öyle bir fren yapmışız ki neredeyse takla atıyorduk. KoÅŸa koÅŸa çıktık. Bazı bitkiler vardır, çiçeksizdir. Onlardan biri öylece duruyor ama en üstünde de pembe bir çiçek açmış. Bunun çiçeksiz olması lazım diyoruz ama çiçek bize bakıyor. Biraz daha yaklaşınca anladık ki, biri yapma bir çiçek koymuÅŸ o yaprakların üzerine.HANGÄ° ÇİÇEK NE ZAMAN NEREDE?15 Nisan-10 Mayıs arasında Muş’a gidilmeli, lalesini görmek için.Mayıs-Haziran sonu ters laleyi (aÄŸlayan gelin) görmek için DoÄŸu Anadolu’ya gidilmeli. Kaz DaÄŸları’nın belli yamaçlarında haziran-temmuzda ÅŸakayıkları görebilirsiniz.UludaÄŸ ve Abant’ta ÅŸubatta çiÄŸdem olur. Aynı ay Uludağ’da menekÅŸe de vardır.Åžubattan itabaren Antalya’da taçlı laleler olmaya baÅŸlar. KurÅŸunlu’nun arkasında inanılmaz çeÅŸitler vardır. MuÄŸla-Milas-Bodrum civarında muazzam orkideler vardır. Toroslar, Ermenek civarında ilkbaharda her yükseklikte ayrı bir çiçek görürsünüz.Kastamonu ve çevresi orkide bakımından zengindir. Åžakayıklar da bulursunuz. DoÄŸu Karadeniz’de orman gülüne rastlarsınız.HOLLANDA LALE SOÄžANLARINI BÄ°ZÄ°M MUÅž LALESÄ°NDEN ELDE ETTÄ°MuÅŸ lalesi diye bir lale var ki, Hollandalılar bu soÄŸanları elde ederken bizim MuÅŸ lalesinden yararlanmışlar. Yani maya bizden alınıp, bize fazlasıyla satılmış, bu beni rahatsız ediyor. Sen elindeki malzemeyi elin adamına veriyorsun, o ondan öyle bir ÅŸey elde ediyor ki ülkesinin sembolü oluyor ve yıllık gelirinin dörtte biri laleden elde ediliyor.Â