DoÄŸanın yenilmez savaÅŸçıları

Sebze yiyin ama aman patates salatası yerken dikkat edin! Brokoli ve lahanada yeni keÅŸfedilen bazı maddelerin hücrelerdeki toksinleri temizlediÄŸini biliyor muydunuz? DoÄŸanın savaşçı ordusunu tanımaya hazır mısınız? Peki elma ve portakal ne iÅŸe yarıyor? Ölümcül hastalıklar arasında kalp ve damar hastalıkları birinci sırada yer alırken kanser türleri de onları izliyor. Burada çok ilginç ve de ürkütücü bir rastlantıya dikkat çekmek istiyorum. Dünyada aşırı ÅŸiÅŸmanların sayısı hızla artarken, ölümcül hastalıkların da oranında büyük bir yükselme görüldü. Bu gerçeÄŸi, garip bir rastlantı sayıp geçiÅŸtiremeyiz. Durum cidden çok ürkütücü. Aşırı kiloların ölümcül hastalıkları tetiklediÄŸi ortada. Aşırı ÅŸiÅŸmanlığın birinci nedeninin hatalı beslenme olduÄŸunu artık sağır sultan bile duydu. Ancak hatalı beslenme kavramı maalesef kiÅŸilere göre deÄŸiÅŸiyor. Belki hepimiz meyve ve sebze ağırlıklı bir beslenme düzenini uygulamak istiyoruz, fakat sebze denilince aklımıza gelen ilk isim patates olunca iÅŸin ÅŸekli deÄŸiÅŸiyor. Bir tabak patates salatasıyla karnınızı doyurmaya kalkışınca büyük bir hata yapıyorsunuz. bugüne kadar yapılan araÅŸtırmalar patates ile kolon kanseri arasında bir baÄŸlantı bulunduÄŸu sonucunu ortaya çıkardı. Bu sonuca varılmasında patatesin piÅŸirilme yöntemleri de rol oynamış olabilir. Kalp ve kanser hastalıklarına çok az rastlanan ülkelerde insanların rafine edilmemiÅŸ sebzeleri tercih ettikleri gözlendi. UyumsuzluÄŸun göbek adı: Kanser DoÄŸal bitkisel yiyecekler, genellikle zengin karbonhidrat kaynaklarıdır, fakat aynı zamanda protein ve yaÄŸ da içerirler. Sebzelerden alınan kalorinin ortalama yüzde 25’ini bu sebzelerdeki protein saÄŸlar. Sofralarımızın yeÅŸil süsü kıvırcık salatayı küçümsemeyin. Bu sebze hem protein hem de yaÄŸ asıtleri açısından zengin bir besin maddesidir. Vücudumuzun ihtiyacı olan saÄŸlıklı yaÄŸları kıvırcık salatadan temin ederiz. Bu arada sofranızda sadece bir çeÅŸit sebze ya da meyve bulundurmanız yeterli deÄŸil. TükettiÄŸiniz sebze ve meyvelerin imkanlar elverdiÄŸince çok çeÅŸitli olması gerekiyor. Kalp krizi, felç ve kansere yakalanma tehlikesini azaltmak için çok çeÅŸitli sebze ve meyve ile beslenmelisiniz. ÇiÄŸ sebze ve meyveler vücudu pek çok kanser türünden koruyor. Genetik bilimini incelediÄŸinizde bir gerçek hemen dikkatinizi çekecektir. Ä°nsanlar, genetik olarak bol miktarda doÄŸal ve iÅŸlenmemiÅŸ bitkisel yiyeceklerle beslenmeye uyumludurlar. Bu uyumun saÄŸlanamaması kanser hastalığına davetiye çıkarır. Vücudun deÄŸiÅŸik bitkilerde bulunan önemli maddelerden yoksun kalması, pusuda bekleyen kansere yarar. Bitkilerde bulunan besinlerin hepsini ekstre edip bir hapta toplamaya asla imkan yok. Bu nedenle vücudunuzun saÄŸlığını korumak için çok çeÅŸitli sebze ve meyve ile beslenmeye özen göstermelisiniz.Aslına bakarsanız, saÄŸlık açısından çok önemli bir devrim ufukta göründü. Brokoli ve lahanada yeni keÅŸfedilen bazı maddelerin hücrelerdeki toksinleri temizledikleri öğrenildi. KuruyemiÅŸ ve fasulyegillerde bulunan bazı maddeler de hücrelerin DNA’sına zarar gelmesini önlüyorlar. Pancar, biber çeÅŸitleri ve domateste bulunan bazı maddeler de hücrelerde kanser yaratan deÄŸiÅŸimleri var güçleriyle önlerler. Portakal ve elma, kan damarlarının koruyucularıdır. Damarlarda kalp hastalıklarına neden olacak bozulmalara izin vermezler. DoÄŸanın koruyucu ordusu, insanların saÄŸlığını korumak için savaÅŸa dünden hazır ama ne yazık ki bizler bu ordunun varlığını daha yeni yeni öğrenmeye baÅŸlıyoruz. Bilim dilinde fitokimyasallar olarak bilinen maddeler aslında bitkilerde doÄŸal olarak bulunur ve de bunların insan saÄŸlığı için çok yararlı oldukları saptanmıştır. ÇiÄŸ ve de az piÅŸmiÅŸ bitkisel yiyecekler (buharda piÅŸirilmiÅŸ) saÄŸlığımız için gerekli maddeleri yeterli miktarda almamızın tek yolu. Vitamin ve mineral içeren hapları bol miktarda kullanmakla bir yere varamayız.Prestij Yayınları’ndan çıkan ‘YaÅŸamak için ye’ adlı kitaptan derlediÄŸimiz yazı dizimizin ilk bölümünde, Dr. Joel Fuhrman’ın ÅŸiÅŸmanlık tehlikesine iliÅŸkin uyarıları yer almıştı. Vücutta biriken fazla yaÄŸların özellikle belde toplandığı hatırlatılmış ve bel kalınlığı ile hayat süresi arasındaki baÄŸ açıklanmıştı. Okurlarımızın büyük ilgisini çeken dizinin bugünkü bölümünde doÄŸanın mucizevi ilaçlarından söz edeceÄŸiz.SaÄŸlık satın alınmaz, kazanılırÄ°nanır mısınız, bilimadamları bunca yıldan beri besinler üzerinde çalışmaları geceli gündüzlü sürdürmelerine raÄŸmen doÄŸal besinlerin içerdikleri maddeleri hala kesin olarak saptamış deÄŸiller. Önümüzde çok uzun bir çalışma dönemi var. Åžimdilik öğrendiklerimizle yetinip, dengeli bir beslenme sistemi yaratmalıyız. Unutmayın, eÄŸer dengeli bir beslenme alışkanlığı edinemezseniz, hastalıklar, çeÅŸitli saÄŸlık sorunları peÅŸinizi bırakmayacaktır. SaÄŸlığınızı eczanelerden satın alabileceÄŸinizi sanıyorsanız aldanıyorsunuz. Besin tamamlayıcılarının elbette yararı var ama bunlar doÄŸal bitkisel yiyecekler gibi etkili olamazlar. SaÄŸlığınızı eczaneden satın almaya kalkışmak yerine, sofranızdaki yiyeceklerin yardımıyla kazanmalısınız. DoÄŸal yiyeceklere ağırlık verirken sadece bir kaç türe ağırlık vermeniz yanlış olur. ÇeÅŸitlilik çok büyük önem taşır. Sürekli belli bir besinle yetinmek saÄŸlığınıza zarar verebilir. YaÄŸlı besinler, süt ürünleri, et, tavuk ve balık gibi hayvansal ürünlerin fazla miktarda tüketimi sizi hemen hastalandırıp yataÄŸa düşürmez. Yeterince bitkisel ürünle beslenmediÄŸimiz için çeÅŸitli saÄŸlık sorunlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Aşırı yaÄŸ ve hayvansal ürün tüketimi de sorunların baÅŸlamasını çabuklaÅŸtırıyor. Filler, goriller, gergedanlar, su aygırları ve zürafalar temelde yeÅŸil bitkilerle beslenirler. Bu canlıların böylesine iri kıyım olmaları için bol miktarda protein almaları gerekir. YeÅŸil bitkilerin çok zengin protein kaynakları olduÄŸu artık biliniyor. Gezegenimizdeki proteinin tümü güneÅŸ ışınlarının yeÅŸillikler üzerindeki etkisiyle oluÅŸur Bu arada pek çok kiÅŸi, yeterli protein almak için hayvansal ürünlere ağırlık vermek gerektiÄŸini düşünür. Açıklamalarımdan anlaşılacağı gibi, protein yeÅŸil bitkisel yiyeceklerde bol miktarda bulunur, protein almak için ayrıca hayvansal ürünlere ihtiyaç yoktur.Vejetaryen diyetVejetaryen, sadece bitkisel besinlerle beslenen kiÅŸidir. Ama hayvansal besinlerden uzak durup ekmek, makarna, çörek, pirinç, pasta gibi yiyeceklerle beslenenler kanser ve diÄŸer hastalıklara karşı korunduklarını ve de kilo almayacaklarını düşünmemeliler. Bu nedenle sebze ve meyve ağırlıklı beslenme düzenine geçilmeden vejetaryenlik zırhına sığınıp mucize beklemek yanlış olur.Sebze ve meyveler sık ve de yeterli miktarlarda tüketilirse, o kiÅŸiler kanser türlerinin hepsinden korunabilirler. Unutmayalım, çiÄŸ sebzeler yiyeceklerin tümü arasında en güçlü kanser savaşçılarıdırHayvansal ürünlere hayır Besin deÄŸeri az olan yiyeceklerle beslenmek saÄŸlığınıza zarar verir. Uyguladığınız beslenme programında çok miktarda hayvansal ürüne yer verilmesi, kilo kaybı bir yana saÄŸlığınızın bozulmasına neden olur. Rafine edilmemiÅŸ bitkisel gıdalar, sizi hem hastalıklardan korur hem de insan saÄŸlığının bir numaralı düşmanı ÅŸiÅŸmanlığı önler.Gün içinde beden büyüten hastalıkÄ°BS(Ä°ritabl Bağırsak Sendromu), karın aÄŸrısı veya rahatsızlık hissi, ÅŸiÅŸkinlik ve bağırsak alışkanlığında düzensizlikle kendini gösterir. Hastaların her 3’ünden 2’si kadın. Genellikle de genç kadınlar. Gün içinde bedenin büyümesine (örn. Normalde 38 beden iken gün içinde 40 bedene çıkmak gibi) dahi yol açan Ä°BS, tehlikeli olmasa bile yaÅŸam konforunu ve iÅŸ verimini aksatması nedeniyle rahatsızlık veriyor. Türkiye’de hastalık yüzde 12.4 sıklıkta görülüyor. l Ä°BS hangi hastalıklarla karışıyor? Bazen sadece diyare, bazen kabızlık bazen de her ikisinin bir arada görülmesi nedeniyle yıllarca spastik kolon, mukoz kolit, kolitis, spastik bağırsak, fonksiyonel bağırsak hastalığı diye isimlendirildi. Tanı kriterleriyle ilgili ilk yayın 1988’de Roma’da yapılan Ulusalararası Gastroenteroloji Kongresi’nde sunuldu. En son 1999’da tanı standardı oluÅŸturuldu.l Hastalık deÄŸil de sendrom olarak isimlendiriliyor... Sorunun birden fazla sistemle ilgili olması nedeniyle hastalık deÄŸil, sendrom diyoruz. Sanıldığı gibi bağırsak spazmından ibaret deÄŸil, daha kompleks olduÄŸu anlaşıldı. Karın aÄŸrısına yol açan neden, bağırsaktaki hareketlerin beyinde aÄŸrı olarak algılanması ve buna baÄŸlı rahatsızlık hissi vermesi. Bağırsaktaki normal bir gaz geçiÅŸini bile Ä°BS’li, aÄŸrı olarak algılıyor. Bağırsaktaki küçük bir inflamasyon da faktör olabiliyor. l Psikolojik faktörlerin rolü var mı?Psikolojik etkenler göz ardı edilmeyen ve önemsenen faktörlerden biri. Stres, hastalığın tetikleyicileri arasında önemli bir role sahip. Ayrıca baÅŸta sindirim sistemiyle ilgili olmak üzere her türlü enfeksiyonlar, hormonlar, kadınların yumurtlama dönemlerindeki deÄŸiÅŸiklikler de etkenler arasında yer alıyor. l Neden kadınlarda, erkeklere göre iki kat daha sık görülüyor? Kadınlarla erkekler arasında hormonal farklılıklar var. Ama hangi hormonun ne yaptığı konusunda net bir fikrimiz henüz yok. Kadınlarla, erkekler arasındaki beyin- bağırsak iliÅŸkisinin de nasıl olduÄŸunu ortaya koyamıyoruz. Sadece kadınlarda iki kat fazla olduÄŸunu ve menopozdan sonra sıklığının düştüğünü görüyoruz. Ayrıca menopozdan sonra belirtiler devam etse bile daha az sıklıkta rahatsız ediyor. l Tanı nasıl konuyor?Ä°BS tanısı geçmiÅŸte diÄŸer hastalıkları eleyerek konulurdu. Ancak, günümüzde daha genç yaÅŸtaki hastalarda tipik semptomların varlığı ve alarm veren belirtilerin olmamasıyla tanı koymak mümkün. Özel bir test gerekmiyor.l Bağırsak veya rektum kanserine yol açabilir mi?Sendromun, kalın bağırsak ya da rektum kanseriyle hiçbir iliÅŸkisi bulunmuyor. Hatta Ä°BS’lilerde bağırsak kanseri daha ender görülüyor. l Tedavi edilebilir mi?Ä°BS hastalarının yüzde 50’sinde kabızlık, yüzde 25’inde diyare, yüzde 25’inde ise her ikisi de birlikte görülüyor. Piyasadaki ilaçların etkisi 3 grupta toplanıyor. Sadece kabızlık üzerinde etkili, aÄŸrı üzerinde etkili olanlar var. Tegaserod etken maddeli bir baÅŸka ilaç ise aÄŸrı, ÅŸiÅŸkinlik ve kabızlık olmak üzere 3 yönde etki gösteriyor. Büyük ve güvenilir çalışmalar, düzenli ilaç kullanımı halinde hastaların yüzde 50’sinden fazlasında büyük iyileÅŸme olduÄŸunu gösterdi. l Diyetle ilgisi?Uygun diyet bir çok hastada belirtileri azaltıyor. Yakınmalarının artmasına neden olan (kiÅŸinin kendine özel) yiyecekler daha az yenmeli. Lifli yiyecekler yararlı Ä°BS’li hastalarda fazla yemek yemek, kramp tarzında aÄŸrılara ve diyareye neden olabilir. Sık ve az miktarda yemek, belirtileri azaltabilir. YARIN PROGRAM BAÅžLIYORÂ