Diş fırçalarken yapılan 3 hata

Özellikle ağız ve diş sağlığı konusunda sınıfta kalan ülkeler arasında Türkiye ilk sıralarda yer alıyor. Medipol Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Gündoğar 22-27 Kasım Ağız ve Diş Sağlığı Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada; ağız ve diş sağlığımızın bozulmasında büyük rol oynayan doğru bildiğimiz yanlışları ve çoğu zaman önemsemediğimiz detayları anlattı.

DİŞLERİNİZİ GÜNDE EN AZ 2 KERE FIRÇALAYIN

İdeal ağız hijyeni dişlerimizin mikrop plağından tamamen arındırılması ile sağlanır. Gün içerisinde, yaşamımızı sürdürmek için yiyip içtik¬lerimiz plağın tekrar oluşmasına neden olur. Plak olgunlaşmadan, yani yeterli mikrop nüfusuna ulaşmadan, diş üzerinden uzaklaştırılırsa dişlerimize ve diş etlerimize zarar veremez. Bu bilgi dişlerinizi günde en az 2 defa fırçalayın denilmesinin ardındaki nedendir.

Dişleriniz dört boyutludur. Ön, arka, yan ve çiğneyici yüzleri vardır. Mikrop plağı tüm yüzlere, özellikle girintili çıkıntılı yerlere yapışır. Ama insanlar genellikle sanki dişlerin sadece ön yüzleri kirlenirmiş gibi sadece oraları fırçalarlar. 40 saniye gibi süren, bu eksik fırçalama işlemi de, sadece fırçalanan bölgeleri korur. Fırçalanmayan yerlerde ise; özellikle arka dişlerin çiğneme yüzleri ve dişlerin ara yüzlerinde plak faaliyetleri bütün hızıyla devam eder. Yani bu bölgelerde çürük ve dişeti hastalığı için gerekli ortam sağlanmış olur. Bu yüzden sadece dişlerimizin ön yüzünü fırçalamak doğru değildir.

DİŞLERİMİZ NEDEN ÇÜRÜR?

İdeal hijyen, dişlerin plaktan tamamen arındırılmasıdır. Bu genelde yapıldığı gibi 40 saniye fırçalama ile sağlanamaz. Dişlerinizin ön, arka ve çiğneyici yüzleri kaliteli yumuşak bir fırça ile yeterli süre (yaklaşık 1.5 dakika) fırçalanmalıdır. Bu şekilde tüm yüzlerin fırçalanması ağız-diş sağlığınızın yüzde 80'lik kısmını korur. Dişlerimizin ara yüzleri hâlâ plakla kaplıdır. Fırça kıllarının bu ara yüzlere ulaşması imkansızdır. Dişlerimiz yan yana dizilerek bize o sevimli gülüşlerimizi bahşeder. Dirsek temasıyla dururlar ama bir blok gibi de birbirine yapışık değillerdir. Dolayısıyla dental plak da dişlerimizin arasına rahatça yerleşir, orada olgunlaşır. Çünkü düzenli bir fırçalama ile bile buralara ulaşılamaz. Belki çok küçük alanlardan bahsediyoruz ama konuklarımızın da gözle görülmeyecek kadar küçük olduğunu ve bizim küçük dediğimiz alanda trilyonlarca sayıya ulaştıklarını düşünürsek, bu bölgeleri ne kadar ciddiye almamız gerektiğini anlarız. Fırçanın giremediği bu ara yüzler dişlerin şekline, dizilimine göre diş ipi, ara yüz fırçası ya da özel dental kürdanlarla mekanik olarak temizlenmeli, yani plak uzaklaştırılmalıdır. Bu bilgi "fırçaladığım halde dişlerim çürüyor"un da cevabıdır. Dişlerinizi düzenli fırçalamanıza rağmen derin çürükler, diş kaybı, dişeti çekilmesi ve kanaması gibi ileri diş ve dişeti sorunları yaşamanızın temel sebebi, bu ara yüzlerin temizlenememesi ve buradan başlayan sorunların devamıdır.

AĞIZ VE DİŞ BAKIMI SIRASINDA YAPILAN HATALAR

Dişlerinizi düzenli olarak günde iki defa fırçalıyorsanız ama yine de dişlerinizde çürük oluşuyorsa aşağıda sıraladığımız olası hatalardan birini yapıyorsunuz demektir.

Hata 1: Kısa fırçalama süresi

Diş fırçalama sürenizi çok kısa tutuyor olabilirsiniz. Normalde fırçalama süresi 3 dakikadır. Pek çok kişi bu süreyi azami 40 saniye kullanır. Bu sürede de genellikle ön dişler ve dişlerin görünen yüzeyleri fırçalanır. Ancak dişlerimizin dilimize ve damağımıza bakan yüzleri ile çiğneme yaptığımız yüzeyleri bu süreden nasibini alamaz. Oysa bu¬ralar da plakların tutunmasına elverişli yerlerdir.

Hata 2: Sert fırça

Daha temiz olacağına inandığınız için dişlerinizi sert fırçayla da fırçalıyor olabilirsiniz. Sert fırça dişetinde travma yaratır ve bu durum karşısında dişeti geri çekilir, diş kökleri açığa çıkar. Mine tabakası da aşınır. Fırça sert olduğu için girintili çıkıntılı yerlerin temizliğinde gerekli esnekliği gösteremez ve buralarda da çürükler oluşur.

Hata 3: Diş ipi kullanmamak

Dişlerinizi yumuşak bir fırçayla 3 dakika fırçalıyorsanız ve yine de çürükleriniz varsa, diş ipi ya da özel diş kürdanı kullanmıyorsunuz demektir. Dişlerinizin ara yüzü yeterince temizlenmediği için minik ara yüz çürükleri oluşmakta ve bunlar farkında olmadan daha da ilerleyerek büyük çürüklere neden olmaktadır.

1. Diş ve diş etlerimizdeki hastalıkların nedeni yüzde 90 oranında mikrobiyal dental plaktır.
2. Mikrobiyal dental plak, mikroplar ve gıda artıkları¬nın dişlerimiz üzerinde birikmesiyle oluşan ince, boyayıcı ajanlarla görülebilen bir tabakadır.
3. Bu plak, çürüklere ve dişeti hastalıklarına sebep ol¬maması için, en geç 24 saat içerisinde diş yüzeyinden fırça yardımıyla, ara yüzlerden de diş ipi ile uzaklaştırılmalıdır.
4. En geç 24 saat içinde uzaklaştırılmazlarsa, oluşan bakteriler dişe ve dişetine zarar verecek boyuta ulaşır.
5. Plak yapışkan olduğu için suyla çalkalamakla dişten uzaklaşmaz; ancak etkili bir fırçalama ile ondan kurtulabilirsiniz.