Dikkat! Tehlikeyi tetikleyebilirsiniz

Uzmanlar, görülme sıklığı giderek artan cilt kanserini önlemek için korunma yöntemlerinin doğru uygulanmasını gerektiğini vurguluyorlar. Bu doğrular arasında güneş koruyucu ürünlerin ‘güneş altında daha uzun süre kalabilme’ amacıyla kullanılmaması da bulunuyor!

Uzmanlar her fırsatta ‘Sağlıklı bronzlaşmak yoktur. Bronzlaşmak cilt yaşlanmasını peşin olarak kabul etmek ve cilt kanseri riskini göze almaktır’ uyarısında bulunsa da, bu uyarılar, kararıncaya kadar güneşlenmemize engel olmuyor! Öyle ki, son yıllarda sık sık tatile gitmek ve solaryuma girmek gibi değişen sosyal eğilimler nedeniyle hem ‘foto yaşlanma’ hem de ‘güneşe bağlı cilt kanserleri’ artış gösteriyor. Dünya Sağlık Teşkilatı’nın verdiği bilgilere göre; yılda yaklaşık 66 bin kişi cilt kanserinden hayatını kaybediyor ki bu kayıpların yüzde 80’inin nedeni, ‘melanom’ denilen tehlikeli bir cilt kanseri. Üstelik dünyada bu kanser türünün görülme sıklığı her yıl yüzde 3-7 oranında artış gösteriyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Erkek Durmaz, görülme sıklığı giderek artan cilt kanserinden korunmak ve cildin erken yaşlanmasını önlemek için korunma yöntemlerinin mutlaka uygulanması gerektiğine dikkat çekerek,  “Nasıl olsa korunuyorum düşüncesiyle güneşten koruyucu kremleri ‘güneş altında daha uzun süreli kalabilme’ amacıyla kullanmayın. Ürünün üstünde kaç saat koruyucu olduğuna dair bilgiler bulunur. Bu bilgileri dikkatle okuyarak uygulayın. Hatta, camdan ultraviyole ışınları geçebildiği için bu kremleri balkonda ve pencere önünde otururken bile cildinize sürmeyi ihmal etmeyin. En önemlisi ise zararlı ultraviyole ışınlarının yeryüzüne dik geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında kesinlikle güneşlenmeyin” uyarısında bulunuyor.

GÜNEŞ CİLT YAŞLANMASININ EN ÖNEMLİ NEDENİ

Güneş ışınları cildimizde; güneş yanığı, güneş alerjisi, cilt yaşlanması, kırışıklıklar, sarkmalar, damar genişlemeleri, kahverengi lekeler, tümör ve kanser gibi birçok ciddi tabloya yol açabiliyor. Ayrıca ciltteki bağışıklık sistemini de baskılayarak uçuk gibi enfeksiyonları da tetikleyebiliyor. Cilt yaşlanmasının en önemli nedeni güneş ışınları. Öyle ki yaşlanmanın yüzde 80 gibi yüksek bir oranından güneş sorumlu tutuluyor.  “Foto yaşlanma” olarak  adlandırılan bu durum çoğunlukla yüzde ve ellerde belirgin hale geliyor.

BU UYARILARI MUTLAKA DİKKATE ALIN

- Özellikle beyaz, açık renk cilde sahip, mavi veya yeşil gözlü, sarı-kızıl saçlı, güneşte çok çabuk kızaran ve yanan, sürekli açık havada çalışan ve spor yapan kişiler cilt kanseri için risk grubunu oluşturuyor. Üstelik aralıklı yüksek doz güneş ışığına maruz kalmak (yaz tatili), hayat boyu güneşe maruz kalmaktan (ör: çiftçi, güvenlikçi vs.) daha riskli.
- Dünyaya, 10.00 -16.00 saatleri arasında ulaşan güneş ışınları cilt kanseri için daha fazla risk oluşturuyor. Bu nedenle, cilt kanseri için risk grubunda iseniz mümkünse bu saatlerde dışarıda güneş altında kalmayın. Mecbursanız yüksek koruma faktörlü ürün kullanmayı asla ihmal etmeyin. 
- Beyaz tenli iseniz veya cilt kanseri öykünüz varsa 30 veya 50 koruma faktörlü ürün kullanmanız uygundur. Koyu tenli iseniz 15 koruma faktörlü ürün yeterlidir. 
- Hamileyseniz veya loğusa döneminde iseniz leke oluşumunu engellemek için yine 30 veya 50 faktörlü ürün kullanın. 
- Çocukluk döneminde güneş yanıkları cilt kanseri riskini artırıyor. Öte yandan ilk 18 yaşa dek güneşten korunmak, cilt kanseri riskini yüzde 78 oranında azaltıyor. Bu nedenle çocuğunuza düzenli olarak en az 15 koruma faktörlü ürün kullanın.

GÜNEŞ KREMİ SEÇERKEN NELERE DİKKAT ETMELİ

Hem UVA hem UVB ışının karşı etkili ürün seçin: UVB deri yaşlanmasına ve kanserlere yol açan dalga boyu iken UVA UVB’nin bu kötü etkilerini artıran ve hızlandıran dalga boyudur. Bu nedenle etkili bir güneş koruyucu hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruyucu özelliğe sahip olmalı. Yani geniş spektrumlu olmalı. 

SPF değeri en az 15 olan koruyucuları tercih edin: Güneşten koruyucu kremlerde markaya nazaran koruma faktörü ve uygulama sıklığı önem taşıyor. Bu kremlerin koruma faktörü (SPF) adı verilen numaraları mevcut. Etkili bir korunma için numarası 15’ten büyük olan güneşten koruyucu kremleri tercih edin. Yüz içinse beyaz iseniz faktör 30 veya 50 kullanın. 

Suya dayanıklı özellikte olmasına özen gösterin: Cildinizin su içinde de güneş ışınlarından korunabilmesi için suya dayanıklı olan ürünleri tercih edin. Ancak bu ürünleri de deniz veya havuzdan çıktıktan sonra yine yenileyin. 

Cilt alanına uygun formda ürün kullanın: Güneş koruyucuları; krem, losyon ve sprey gibi çeşitli formlarda bulunuyor. Kremler yüz gibi sınırlı alanlarda uygun iken losyon ve spreyler gövde, kollar ve bacaklar gibi geniş yüzeylerde daha uygun oluyor. 

Uygun yapıda koruyucu alın: Güneşten koruyucular fiziksel ve kimyasal koruyucular olarak ikiye ayrılırlar. Fiziksel koruyucular UV ışınlarını yansıtan ve saçan inorganik pudralardır. Kimyasal koruyucular ise UV’yi emen organik bileşiklerdir. Bebeklerde, çocuklarda, hamilelerde ve hassas ciltli kişilerde fiziksel koruyucular (mineral filtreli ör: titanyum dioksit veya çinko oksit) tercih edilmeli.