Devlik hormonunda yeni umut

Amerikan Gıda ve Ä°laç Dairesi (FDA) yeni bir akromegali ilacını onayladı. Somavert adıyla onaylanan yeni ilacın hormonları baskılamadığı, ancak hormonların yol açtığı olumsuz sonuçları azaltabildiÄŸi bildirildi.Â

AKROMEGALÄ° NEDÄ°R?
   Â
Akromegali, hipofiz bezinin aşırı büyüme hormonu salgılaması sonucunda oluÅŸan bir hastalıktır. Ergenlik öncesinde ortaya çıkışı oldukça nadirdir ve bu durumda hastalığa jigantizm (devlik) ismi verilir.Â

ÇoÄŸunlukla 30-60 yaÅŸ arasındaki eriÅŸkinlerde rastlanır. Hastalık erkeklerde ve kadınlarda eÅŸit oranda görülür. Büyüme hormonunun aşırı salgılanması sonucu yüz görüntüsü deÄŸiÅŸir, kabalaşır, hastalar baÅŸ aÄŸrısı, terleme, el ve ayaklarda büyüme ve yorgunluktan ÅŸikayet ederler. Fazla salgılanan büyüme hormonu, kalp, solunum sistemi, hormonal sistem baÅŸta olmak üzere pek çok organı etkiler ve ölüm riskini 2-4 kat artırır.Â

Hastaların yüzde 90'ında akromegalinin sebebi hipofiz bezindeki tümördür. Hipofiz bezi beyin tabanında bulunan, büyüme ve geliÅŸme, üreme ve metabolizma ile ilgili hayati hormonların salgılandığı ufak bir bezdir. Büyüme hormonu da hipofiz bezinden salınan bir hormondur.Â

Akromegaliye sebep olan tümörler çevredeki saÄŸlam beyin dokusuna baskı yaparak baÅŸ aÄŸrısı ve görme bozukluklarına neden olurlar.Â

AKROMEGALÄ° TANISI NASIL KONUR?

Akromegali bulgularının çok yavaş ilerlemesi nedeniyle tanı hastalık başladıktan yıllar sonra konulmaktadır. Şüphenilen durumlarda; büyüme hormonunun vücutta etkisini gerçekleştiren, insülin benzeri büyüme faktörlerinin düzeyi, şeker yükleme sırasında büyüme hormonu, prolaktin ve diğer hipofiz bezi hormonlarının tayini yapılır. Hastanın eski fotoğraflarının yenileriyle karşılaştırılması da tanıyı destekler.

AKROMEGALÄ° NASIL TEDAVÄ° EDÄ°LÄ°R?

Tedavinin amacı artmış olan büyüme hormonu seviyelerini normale indirmek, büyüyen tümörün sebep olduğu baskıyı ortadan kaldırmak, normal hipofiz fonksiyonlarının devamının sağlanması ve hastanın şikayetlerinin giderilmesidir. Tedavi seçenekleri cerrahi ile tümörün çıkarılması, ilaç tedavisi ve radyoterapidir. Hastalık tedavisiz bırakıldığında, diabetes mellitus, yüksek tansiyona sebep olmakta, hastaların kardiovasküler hastalıklardan ve çeşitli kanserlerden ölümleri, kendi yaş grupları ile karşılaştırıldığında artmaktadır.

AKROMEGALİ HASTASININ ŞİKAYETLERİ NELERDİR?

Akromegaliye sebep olan tümör çok yavaş büyüdüğü için şikayetler uzun zaman içinde yavaş yavaş ortaya çıkar. Sık karşılaşılan yakınmalar ise:

- Ellerde ve ayaklarda büyüme, ayakkabı
numarasında artış,

- Yüzüklerin parmağa dar gelmesi

- Yüz hatlarında kabalaşma, çenenin uzaması

- Ciltte kalınlaşma ve / veya esmerleşme, terlemede artma

- Seste kalınlaşma

- Dil, dudaklar, burunda büyüme

- Eklem ağrısı

- Kollarda ve bacaklarda yorgunluk

- Horlama

- Yorgunluk, halsizlik

- Baş ağrısı

- Görmede daralma

- Kadınlarda adet bozuklukları

- Kadınlara göğüsten süt gelmesi

- Erkeklerde iktidarsızlık

İlacın, terleme, baş ağrısı, yorgunluk ve psikolojik gerginlik gibi yan etkileri bulunduğu, ilacı kullanacak hastaların ilk 6 ayda karaciğer kontrolünden geçmeleri gerektiği belirtildi. 
   Â