Dersimiz ebeveyn etiği

İlkokul çağındaki çocuğunuzun ertesi gün okulda belki de tüm senesini etkileyecek bir sınavı var diyelim. Ufaklık çaktırmıyor ama hafiften stresli. Rahatlatmak, motivasyonu arttırmak adına yapmadığınız kalmadı. Tam gece yatıracaksınız ki o da ne! Kafasını okşarken elinize bit geliyor. Sınavı, okulu bir yana bırakıp temizlik operasyonuna başlamalı ve bir süre okula gitmemeli ki sınıf arkadaşlarına da bulaştırmasın. Evet, evet en doğrusu bu... mu? Yoksa görmemezlikten gelip sınavı atlattıktan sonra mı icabına bakmalı şu bitlerin? Tüm sınıfın hijyenini riske atmak pahasına olsa bile!
Şurası bir gerçek: Anne babaysanız toplumda eşitlik kurallarını ve normlarını harfiyen uygulama şansınız yok. Nokta. Daha çocuğunuzu kucağa almadan evvel, hastanede daha iyi bir odaya geçmek için araya soktuğunuz doktor ahbabı, hemşireleri hoş tutmak için harcadığınız maddi manevi çabaları hatırlayın. Bir kesmin gözünde hilekâr ve düzenbaz damgasını çoktan yemiştiniz zaten. Peki, “Her şey çocuğumun iyiliği için” masumluğuyla yapılanların sınırı nerede başlar, nerede biter? Batı dünyasında peş peşe çıkan ebevyen kitapları işte tam da bu ikilemi tartışıyor hararetle. Çocuğunuzun daha iyi bir eğitim alması, daha rafine bir çevrede büyümesi ya da daha mutlu olacağı bir an yaratmak için ne kadar ileri gitmeli? Annelik babalık görevi altında yaptığınız tüm ‘ufak’ müdahaleleri, çaktırmadan yönlendirmeleri, araya mühim kişi sokmaları alta alta yazın. Sizin yardımınızla yaptığı ödev sayesinde nasıl da sınıfın yarısını geçtiğini, minik bir bağışla o çok istediğiniz okula ya da spor kulübüne ne kadar da hızla alındığını eklemeyi unutmayın.

Peki ne yapmalı?

Ufak bir vicdan sızısı hissetiyseniz mevzuyla ilgili büyük düşünürlere kulak verin. Misal Dr. Rushworth M. Kidder’in savunduğu tez şu: Yaptığınız çoğu kıyağı aslında çocuğunuz için değil, kendiniz için yapıyorsunuz. Aslında, her şey tasarladığınız hayata bir adım daha yaklaşması için. Dünyanın sayılı psikologlarından Barry Schwartz ise “Gerçekten elde etmek istediği bir şeye, sizin forsunuzu kullanarak sahip oluyorsa daha sonra dönüp de ‘Oyunda mızıkçılık yapma’ diyemezsin. Bırakın, kendi çabasıyla ve şansıyla kavrulsun hayatta” diyor. “Aslında çocuğa kötülük yapıyorsun” diyen aile dostlarını bazen iki kez dinlemekte fayda var.