Demokrasi diye buna derim
Güncelleme Tarihi:
Savaş ÖZBEY
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 05, 2007 00:00
İnternet kullanıcıları anket bombardımanı altında. Anketlerle şehir hatları vapurları, dünyanın yeni harikaları, ülkenin homofobikleri seçiliyor. Hayat tercihlerimiz, politik görüşlerimiz, beğenilerimiz sayılardan, yüzdelerden ibaret. Biranın yanına en iyi tuzlu fıstık mı gider, cips mi? İslami bir evlilikten önce ne kadar flört edilebilir? Çay mı, kahve mi? Aşk mı, para mı?
Gülben mi, Hülya mı? Bülent Hanım kendini aldatan kocasını boşasın mı boşamasın mı? Dahası anketler artık psikolog gibi. İnternet bu işin lokomotifi. Kişisel anket açıp ailevi sorununu önündeki kalabalık yüzdelere danışan bile var.
Anketler bütün bir hayatı kapsıyor. İnternette kendi alanında 10 binlere anket düzenleyen siteler bulunduğu gibi sadece anket yapılan siteler de var. Bunlara katılımlar sitesine, anketine göre 3-5 gibi küçük sayılardan, 60-70 bin gibi referandumvari rakamlara ulaşıyor.
Anketler dünyasında, ankete katılmakla ya da sonucunu takip etmekle kalmıyor, kendiniz de anket yapıyorsunuz. Anketleri bu kadar zenginleştiren de bu zaten: Bir anket tertip edip başka insanların CHP’yi nasıl telaffuz ettiğini, ranzanın altında mı, üstünde mi yatmayı tercih ettiklerini ya da r harfini telaffuz edemediğiniz için size çoğunlukla sempati mi, antipati mi duyduklarını öğrenebilirisiniz. Ekstra bırakılan yorumlar da cabası.
ANKETLERİ ÜYELERİ YAPIYOR
Pollemik.com iki ODTÜ’lü yüksek mühendis tarafından 2004’te kuruldu. 30 bin üyesi, 9 bin anketi var. Türkçe içerikli siteler arasında 160. sırada. İki kurucusuyla beraber, yedi editör görev yapıyor. Anketlerin büyük çoğunluğu üyeler tarafından gönderiliyor. Ve yine üyeler tarafından yapılıp, yorumlanıyor. O kadar çok konuda, o kadar çeşitli anket ve bunlara talep var ki nişan atıp atmamayı ya da eski sevgilisine dönüp dönmemesi gerektiğini anketlere danışan bile var.
Oyumsana.com sitesini iki üniversite öğrencisi kurdu. Üye sayısı 10 bin ama anket sayısı 59 bin. Üyeliğe oylayarak başlıyor, zamanla alt moderatör hatta moderatörlüğe kadar yükseliyorsunuz. Moderatörler üyelerden gelen anketlerin kurallara uygun olup olmadığını denetliyor. Kurucu Hürkan Gökkaya üyelik sistemiyle anket manipülasyonunu önlemeye çalıştıklarını söylüyor: Kulaktan kulağa yayılıyoruz. İstediğimiz bir anketi ön plana çıkarabiliriz. Sonuçları paylaştığımız müşterilerimiz de oluyor.
Bir anket sitesinin ne kadar az üyesi varsa manipülasyon o kadar yüksek oluyor. Mesela çoğunlukla siyasi anketlerin yer aldığı anketix sitesinde PKK’yı destekler misiniz sorusuna yüzde 40 "evet" denmiş görünüyor. www.anketyapalım.com sitesinde de yine türban yasağı, cumhurbaşkanlığı seçimi türünden siyasi anketler ağırlık taşıyor.
ÖZCAN DENİZ HAKLIYMIŞ:
DUDAK+GIDIK: YÜZDE 60
Pollemik sitesinde birbirinden ilginç birçok anket var. Mesela "öpülecek en güzel yer" anketi. Yaklaşık 8 bin katılımcının yüzde 54’ü dudak, yüzde 32’si göğüs, yüzde 7’si gıdık diye cevap vermiş. Özel tercihler de eksik değil tabii: Ankete yüzde 2 ile kulak, yüzde 1 ile ayak, yüzde 0.34’le avuçiçi diye cevap veren de var.
POLLEMİK’İN POLLİN ABLASI
Pollin Abla Pollemik sitesinin içinde üyelerin kendi hayatlarıyla ilgili koyduğu anketlerden oluşuyor. İnsanlar tıpkı bir aile danışmanına ya da psikoloğa başvurur gibi özel sorunlarını burada ankete açıyor, kamuya fikrini soruyor. Ankara’dan 23 yaşındaki Kızgın rumuzlu kadın, kocasının pornolarından şikayetçi: Eşim ben yokken porno seyrediyor. Bunun kavgasını çok yaptım, ama vazgeçiremedim. Aslına bakarsanız iyi bir evliliğimiz var ama çok sinir oluyorum, sizce haklı mıyım? Kızgının anketine 989 kişi katılmış: Bakması normal değil diyenler yüzde 46; uzatma, istediği kadar baksın diyenler yüzde 34; bakması çok doğal diyenler yüzde 19.
OYUMSANA.COM ANKETLERİ
á Öpüşürken gözünüz açık mıdır, kapalı mı?
Kapalı %63.44, Yarım %18.89, Açık %17.61
á Hiç altınıza kaçırdınız mı?
Evet %65.52, Hayır %24.83, Hatırlamıyorum %9.66
á Duş alırken hiç işediniz mi?
Evet %100, Hayır %0
á Tavla mı, okey mi?
Tavla %55.06, Okey %44.94
á Ceviz mi, fındık mı ?
Fındık %73.56, Ceviz %26.44
á Julia Roberts mı, Nicole Kidman mı?
Kidman %52.43, Roberts %47.57
á Gülben mi, Hülya mı?
Gülben Ergen %62.35, Hülya Avşar %37.65
á Don(slip) mu, boxer mı?
Boxer %74.52, don %25.48
á Kurufasulye mi, nohut mu?
Kurufasulye %69.55, Nohut %30.45
LAZLAND’IN SORUSU
Karadeniz ağırlıklı mizah sitesi Lazland.com’da "yolda para bulsan ne yaparsın" anketi yapıldı. Seçeneklerden biri "yerim" seçeneğiydi. Ama yanında parantez içinde "gerçek anlamda" yazmasına rağmen, yüzde 7 pay aldı. Oysa ki "Harcarım" diye bir B şıkkı zaten var:
á Haramdır, ben harcamam %49
á Haramsa haram, harcarım %19
á Dilenciye veririm %13
á Karakola götürürüm %8
á Yerim (Gerçek Anlamda) %7
á Sevgilimi gezdiririm %5
KADINLARA ÖZEL
á Laf atıldığında tepkiniz ne olur?
Aldırmadan yoluma devam ederim %64.95, Söylediği lafa göre cevap veririm %18.56, Tekme tokat dalarım %6.19
á Tanga neden giyilir?
İç çamaşırı izi belli olmasın diye %51.81, Seksi görünmek için %31.89, Rahat olduğu için %5.65
á Sizce bir erkeğin sakal tıraşı nasıl olmalıdır?
Kirli sakal %46.84, Sinekkaydı %28.69, Topsakal %8.86,Keçisakal %3.80
ERKEKLERE ÖZEL
á Maria Şharapova`nın maç esnasında bağırması sizi tahrik ediyor mu?
Evet %56.72, Hayır %31.12, Fikrim yok %12.15
á Erkekler için bu yıl tayt moda. Bu modaya siz de uyar mısınız?
Hayır %63.33, Taytın moda olduğunu sanmıyorum %21.43, Modayla ilgilenmiyorum %13.33, Evet %1.90
á Günlük hayatınızda tespihin yeri nedir?
Hiç kullanmam %38.55, Stres amaçlı bazen %28.51, Sadece ibadet için %26.10, Elimden düşmez %6.83
GÜLMECE-MİZAH
á Film isimlerinin Osmanlıca mealleri arasında en iyileri?
Veled-ul maraz/Problem Çocuk %38, Haşeret-ül adem/Spiderman %37, Teşekkülün sille tokat/Dövüş kulübü %31
á Sizce hangi vaat meclise taşır?
Her hapishanede bir Paris Hilton olacak %39, Denize donla girilebilecek %35, Başlık parasından KDV kalkacak %26
á Ölmeden önce söylenen sözlerden en iyisi size göre hangisi?
Yapma Satılmış Abi şeytan doldurur %49, Gel abi burası boyu geçmiyor %47, Ey ruh, geldiysen... %4
Anketler bütün bir hayatı kapsıyor. İnternette kendi alanında 10 binlere anket düzenleyen siteler bulunduğu gibi sadece anket yapılan siteler de var. Bunlara katılımlar sitesine, anketine göre 3-5 gibi küçük sayılardan, 60-70 bin gibi referandumvari rakamlara ulaşıyor.
Anketler dünyasında, ankete katılmakla ya da sonucunu takip etmekle kalmıyor, kendiniz de anket yapıyorsunuz. Anketleri bu kadar zenginleştiren de bu zaten: Bir anket tertip edip başka insanların CHP’yi nasıl telaffuz ettiğini, ranzanın altında mı, üstünde mi yatmayı tercih ettiklerini ya da r harfini telaffuz edemediğiniz için size çoğunlukla sempati mi, antipati mi duyduklarını öğrenebilirisiniz. Ekstra bırakılan yorumlar da cabası.
ANKETLERİ ÜYELERİ YAPIYOR
Pollemik.com iki ODTÜ’lü yüksek mühendis tarafından 2004’te kuruldu. 30 bin üyesi, 9 bin anketi var. Türkçe içerikli siteler arasında 160. sırada. İki kurucusuyla beraber, yedi editör görev yapıyor. Anketlerin büyük çoğunluğu üyeler tarafından gönderiliyor. Ve yine üyeler tarafından yapılıp, yorumlanıyor. O kadar çok konuda, o kadar çeşitli anket ve bunlara talep var ki nişan atıp atmamayı ya da eski sevgilisine dönüp dönmemesi gerektiğini anketlere danışan bile var.
Oyumsana.com sitesini iki üniversite öğrencisi kurdu. Üye sayısı 10 bin ama anket sayısı 59 bin. Üyeliğe oylayarak başlıyor, zamanla alt moderatör hatta moderatörlüğe kadar yükseliyorsunuz. Moderatörler üyelerden gelen anketlerin kurallara uygun olup olmadığını denetliyor. Kurucu Hürkan Gökkaya üyelik sistemiyle anket manipülasyonunu önlemeye çalıştıklarını söylüyor: Kulaktan kulağa yayılıyoruz. İstediğimiz bir anketi ön plana çıkarabiliriz. Sonuçları paylaştığımız müşterilerimiz de oluyor.
Bir anket sitesinin ne kadar az üyesi varsa manipülasyon o kadar yüksek oluyor. Mesela çoğunlukla siyasi anketlerin yer aldığı anketix sitesinde PKK’yı destekler misiniz sorusuna yüzde 40 "evet" denmiş görünüyor. www.anketyapalım.com sitesinde de yine türban yasağı, cumhurbaşkanlığı seçimi türünden siyasi anketler ağırlık taşıyor.
ÖZCAN DENİZ HAKLIYMIŞ:
DUDAK+GIDIK: YÜZDE 60
Pollemik sitesinde birbirinden ilginç birçok anket var. Mesela "öpülecek en güzel yer" anketi. Yaklaşık 8 bin katılımcının yüzde 54’ü dudak, yüzde 32’si göğüs, yüzde 7’si gıdık diye cevap vermiş. Özel tercihler de eksik değil tabii: Ankete yüzde 2 ile kulak, yüzde 1 ile ayak, yüzde 0.34’le avuçiçi diye cevap veren de var.
POLLEMİK’İN POLLİN ABLASI
Pollin Abla Pollemik sitesinin içinde üyelerin kendi hayatlarıyla ilgili koyduğu anketlerden oluşuyor. İnsanlar tıpkı bir aile danışmanına ya da psikoloğa başvurur gibi özel sorunlarını burada ankete açıyor, kamuya fikrini soruyor. Ankara’dan 23 yaşındaki Kızgın rumuzlu kadın, kocasının pornolarından şikayetçi: Eşim ben yokken porno seyrediyor. Bunun kavgasını çok yaptım, ama vazgeçiremedim. Aslına bakarsanız iyi bir evliliğimiz var ama çok sinir oluyorum, sizce haklı mıyım? Kızgının anketine 989 kişi katılmış: Bakması normal değil diyenler yüzde 46; uzatma, istediği kadar baksın diyenler yüzde 34; bakması çok doğal diyenler yüzde 19.
OYUMSANA.COM ANKETLERİ
á Öpüşürken gözünüz açık mıdır, kapalı mı?
Kapalı %63.44, Yarım %18.89, Açık %17.61
á Hiç altınıza kaçırdınız mı?
Evet %65.52, Hayır %24.83, Hatırlamıyorum %9.66
á Duş alırken hiç işediniz mi?
Evet %100, Hayır %0
á Tavla mı, okey mi?
Tavla %55.06, Okey %44.94
á Ceviz mi, fındık mı ?
Fındık %73.56, Ceviz %26.44
á Julia Roberts mı, Nicole Kidman mı?
Kidman %52.43, Roberts %47.57
á Gülben mi, Hülya mı?
Gülben Ergen %62.35, Hülya Avşar %37.65
á Don(slip) mu, boxer mı?
Boxer %74.52, don %25.48
á Kurufasulye mi, nohut mu?
Kurufasulye %69.55, Nohut %30.45
LAZLAND’IN SORUSU
Karadeniz ağırlıklı mizah sitesi Lazland.com’da "yolda para bulsan ne yaparsın" anketi yapıldı. Seçeneklerden biri "yerim" seçeneğiydi. Ama yanında parantez içinde "gerçek anlamda" yazmasına rağmen, yüzde 7 pay aldı. Oysa ki "Harcarım" diye bir B şıkkı zaten var:
á Haramdır, ben harcamam %49
á Haramsa haram, harcarım %19
á Dilenciye veririm %13
á Karakola götürürüm %8
á Yerim (Gerçek Anlamda) %7
á Sevgilimi gezdiririm %5
KADINLARA ÖZEL
á Laf atıldığında tepkiniz ne olur?
Aldırmadan yoluma devam ederim %64.95, Söylediği lafa göre cevap veririm %18.56, Tekme tokat dalarım %6.19
á Tanga neden giyilir?
İç çamaşırı izi belli olmasın diye %51.81, Seksi görünmek için %31.89, Rahat olduğu için %5.65
á Sizce bir erkeğin sakal tıraşı nasıl olmalıdır?
Kirli sakal %46.84, Sinekkaydı %28.69, Topsakal %8.86,Keçisakal %3.80
ERKEKLERE ÖZEL
á Maria Şharapova`nın maç esnasında bağırması sizi tahrik ediyor mu?
Evet %56.72, Hayır %31.12, Fikrim yok %12.15
á Erkekler için bu yıl tayt moda. Bu modaya siz de uyar mısınız?
Hayır %63.33, Taytın moda olduğunu sanmıyorum %21.43, Modayla ilgilenmiyorum %13.33, Evet %1.90
á Günlük hayatınızda tespihin yeri nedir?
Hiç kullanmam %38.55, Stres amaçlı bazen %28.51, Sadece ibadet için %26.10, Elimden düşmez %6.83
GÜLMECE-MİZAH
á Film isimlerinin Osmanlıca mealleri arasında en iyileri?
Veled-ul maraz/Problem Çocuk %38, Haşeret-ül adem/Spiderman %37, Teşekkülün sille tokat/Dövüş kulübü %31
á Sizce hangi vaat meclise taşır?
Her hapishanede bir Paris Hilton olacak %39, Denize donla girilebilecek %35, Başlık parasından KDV kalkacak %26
á Ölmeden önce söylenen sözlerden en iyisi size göre hangisi?
Yapma Satılmış Abi şeytan doldurur %49, Gel abi burası boyu geçmiyor %47, Ey ruh, geldiysen... %4