Güncelleme Tarihi:
Özellikle boyun damarlarında damar sertliğinin çok erken dönem değişiklikleri saptanabilir. 50 yaşın üzerinde, özellikle de birkaç risk faktörüne sahip olanlara mutlaka damar ultrasonu uygulanmalı. Daha önce kalp ağrısı olan veya kalp krizi geçirmiş hastaların da mutlaka kontrolden geçmesi lazım. Çünkü bu hastalarda kalbin dışında diğer damarlarda da damar sertliği görülme riski yüzde 30'dur. 20-30 dakika süren damar ultrasonu tecrübeli ellerde yapıldığında anjiyoya eş değer bilgiler verir.
Çoğu kez anjiyoya bile gerek kalmaz. Ancak burada bahsettiğim damar ultrasonu kalp hastalığı için uygulanan kalp anjiyosunun yerine geçmiyor. Sadece kalp dışı damarların incelenmesinde kullanılan anjiyoya eş değer. Damar ultrasonu dışında, EKG, kalp damarlarında kireçlenmeyi gösterenözel tip tomografi, ayak basınç ölçümü de
erken tanıya katkıda bulunur.
Damar ultrasonu nasıl yapılır?
Doç. Dr. Sadettin Karacagil:
İşlem son derece kolay ve ağrısız. Hastaya önce incelenecek damara göre gerekli pozisyon verilir. Ardından ultrason cihazının probu, incelenecek bölgenin üzerine yerleştirilir. Ve prob yavaşça kaydırılarak görüntüleme sağlanır. Bu cihaz sayesinde damar balonlaşması ya da tıkanıklığı tam anlamıyla görüntülenebilir. Şah damarı cerrahisi dahil olmaküzere birçok damar ameliyatının anjioya gerek kalmaksızın yapılabilmesine olanak verir. Ayrıca varis hastalığında yapılacak müdahalenin teşhisi de damar ultrasonu ile mümkündür.
Erken teşhis edildiğinde tedavi nasıl düzenlenir?
Doç. Dr. Sadettin Karacagil:
Damar sertliği ultrasonla erken dönemde tespit edilirse çoğunlukla ilaç tedavisi uygulanır ve risk faktörlerinin ortadan kaldırılmasıyla ameliyata gerek kalmaz. Bu şekilde kontrol altında bulunan hastalardaki beklenen yaşam süresi neredeyse damar sertliği olmayanlar kadar uzun olabilir.
Peki ihmal edilirse ne olur?
Doç. Dr. Sadettin Karacagil: İnmeye, kalp krizine, böbrek yetmezliğine, bacak kesilmesine yol açabilir, ani ölümlere kadar götürebilir.
Doç. Dr. Sadettin Karacagil kimdir?
1957'de doğdu. 1981'de Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1986'da aynı fakültenin genel cerrahi bilim dalında genel cerrahi uzmanlığını tamamladı. 1984-1985 yıllarında Londra Charing Cross Hastanesi'nde çalıştı. 1986-2001 yılları arasında İsveç'te Uppsala Üniversitesi Hastanesi Damar Cerrahi Ünitesi'nde damar cerrahı olarak görev yaptı.
1992'de doçent oldu. 2001'de Vasteras Merkez Hastanesi'ne geçerek İsveç'in ilk bağımsız damar cerrahi departmanını kurdu, 2006'ya kadar bu departmanın şefliğini üstlendi. Kalp dışı damar sertliği, anevrizma, varis hastalıklarının tanı ve tedavisi konusunda çalışan Dr. Sadettin Karacagil'in uluslararası dergilerde 80'in üzerinde yayını var. Dr. Sadettin Karacagil halen İstanbul Cerrahi Hastanesi'nde çalışıyor.