CRR'de Cemal Reşit Rey çalınır

İDSO tarafından seslendirilen ve solist olarak kemanda Bahar Biricik’in katıldığı konsere müzikseverler de büyük ilgi gösterdi.

Konser programının bir ilginç yönü de C.R.Rey’in keman konçertosu yanı sıra konserde Cemal Reşit Rey’in doğduğu yıl olan 1904’te ilk kez seslendirilen ve  Mahler’in en zor eserlerinden biri olarak görülün 5. senfonisinin de icra edilmesi oldu. Her iki eserin toplam seslendirme süresi 2 saate  yaklaşırken, ünlü şef Rahbari enerjik ve heyecanlı tarzıyla ortaya koyduğu yönetim performansıyla müzikseverlerden büyük alkış aldı.

ÜNLÜ ŞEF 1 SAAT 20 DAKİKA KESİNTİSİZ AYAKTA KALARAK ESERİ YÖNETTİ

Cemal Reşit Rey’in Keman Konçertosu’nu, solist Bahar Biricik eşliğinde yöneten  ve eserin seslendirilmesinin ardından üç kez bis yaparak sahneye yoğun alkışlar arasında gelen şef Rahbari “Şu an Cemal Reşit Rey sahnesindeyiz. CRR’de Cemal Reşit Rey çalınır” diyerek ünlü bestecinin programda yer alan eserinin  bir bölümünü yeniden çaldı.. İDSO’nun 26 Mart tarihinde gerçekleşen konserini ilginç kılan bir başka yön de konserde yer alan ikinci eser olan Mahler’in 5. Senfonisi’nin  kesintisiz 75 dakika gibi süresi çok uzun bir eser olmasıydı. Ünlü şef Rahbari, 1 saat 20 dakikaya yakın süre kesintisiz ayakta kalarak Mahler’in ünlü 5 numaralı senfonisini çalan orkestrayı yönetirken, eser bittiğinde seyircilere doğru dönerek derin bir oh çekti.

Rahbari bu konser serisiyle birlikte İDSO’nun bu  sezonundaki  beşinci konserine şeflik yaparken ve kendisinin de bu sezondaki son  konseri yönetti. Rahbari Denizbank-İDSO konserleri kapsamında Yeni Yıl Konseri yanı sıra Sevgililer Günü konserlerine de şeflik yaptı.  İDSO konserlerinin sponsoru Denizbank, ünlü şef  Rahbari’ye konserin ardından  bazı orkestra üyelerinin de katılımıyla  bir yemek verdi.�

CEMAL REŞİT REY’İN KAYIP ESERİ

İDSO’nun 26-27 Mart tarihlerinde  icra ettiği Cemal Reşit Rey’in keman konçertosunun da ilginç bir öyküsü var. Eseri 25 şubat 1939’da  35 yaşında iken  Ankara’da bestelemeye başlayan ünlü Türk besteci, orkestralama işini de tamamlayarak 26 Eylül 1939’da eseri seslendirilebilir hale getirdi. Ancak eser uzun yıllar bir orkestra eşliğinde seslendirilemedi. Kemancı Robert Soetens bestecinin evinde eseri ilk kez gördüğünde, bir süre sonra çıkacağı Amerika turnesinde eseri seslendirme arzusunu belirterek  notaların ABD’ye gönderilmesini istedi. Kemancı Soetens’e ulaştırılmak üzere New York’taki Türk Konsolosluğu’na yollanan eserin Soetens’e ulaşmadığı ve kaybolduğu sanıldı uzun bir dönem.  Ancak Cemal Reşit Rey’in öğrencisi ve besteci, müzikolog Yalçın Tura 2005 yaz aylarında yitik bilinen eseri Avustura’da Viyana merkezli müzik yayımcısı Universal Edition’da ortaya çıkardı. Üç bölümden oluşan eserde senfonik müziğin evrensel temaları yanı sıra yerel motifler, Neveser, Hicaz ve Saba makamlarından ezgiler de yer alıyor.

MAHLER’İN  EN ZOR ESERİ BEŞİNCİ SENFONİ

Bir dizi senfoni yazan Mahler’in 5. senfonisi ilk gerçek enstrümantal eseri olarak kabul ediliyor. Besteci 5. senfoniyi 1901 yaz aylarında besteleyerek, eseri 1902’de tamamladı. Hem alışılmamış büyük orkestra kadrosu gerektirmesi hem de bestenin güçlüğü nedeniyle senfoninin seslendirilmesi gecikti. Eser ilk kez 1904 yılında Mahler’in kendi yönetimindeki  orkestra tarafından ancak seslendirilebildi. Eser beş bölümlü olmasına karşın üç ana  bölümden oluşuyor. Eser genellikle karamsar ve hüzünlü bir tema içeriyor ve son bölümü olan rondo bölümünde ise eser enerjik temalarla canlanıyor. Eserin final bölümü Mahler’in en karmaşık sayfalarını içermesi nedeniyle  uzun süre anlaşılamadı ve bu durum eserin  az yorumlanmasının gerekçesi olarak gösterildi. Mahler’in 5. senfonisi Thomas Mann’ın aynı adlı öyküsünden  sinemaya uyarlanan ve Visconti’nin 1971’de filme aldığı Venedik’te Ölüm’de fon müziği olarak kullanıldı. Visconti’nin Venedik’te Ölüm adlı filmi, Mahler’in 5. senfonisinin  dünya çapında daha fazla  tanınmasına katkı sağladı.

RAHBARİ DÜNYACA ÜNLÜ ORKESTRALARI YÖNETTİ

Tahran’da doğan Rahbari, ilk kez 11 yaşında İran’da sahneye çıktı. Müzik eğitimine Viyana’da başladı. Eğitiminin ardından 24 yaşında Tahran’a dönen Rahbari  bir süre Tahran Konservatuarı’nda müdür  olarak görev yaptı. Uluslararası arenada ilk kez  ünlü şef Herbert Von Karajan’ın dikkatini çekti. Karajan, Berlin Filarmoni orkestrasını yönetmek üzere Rahbari’yi kente davet etti. Rahbari 1980,1982 ve 1984 yıllarında Berlin Filarmoni’yi pek çok kez yönetti. Rahbari, şefliğin yanı sıra keman ve piyano çalışıyor. Rahbari en beğendiği orkestra hangisi diye sorulduğunda “ Kötü orkestra yoktur,kötü şef vardır” yanıtını veriyor.

Rahbari bugüne denk dünyanın sayılı orkestralarına şeflik yaptı. Aralarında Suisse Romande, Fransız Ulusal, Çek Filarmoni,Leipzig Gewandhaus,Dresden,NHK Tokyo, Rotterdam Filarmoni,Stockholm Filarmoni, Zurich Tonhalle, Berlin Senfoni,İngiliz Ulusal Opera, Prag Senfoni, Barcelona Şehir Orkestrası ve Sinfonica Siciliana’nın bulunduğu 120’den fazla orkestra ile dünyanın önde gelen konser ve opera salonlarında  konserler verdi. Rahbari, uzun yılların ardından ilk kez 2005’te ülkesi İran’a dönerek Tahran Senfoni Orkestrası’nı yönetti ve konserde Beethowen’ın 9. Senfonisi’ni çaldı. Bu konser ülkede son 30 yılda gerçekleşen en  büyük sanatsal etkinlik olarak nitelendirildi. Rahbari, son yıllarda İDSO’nun davetlisi olarak  Türkiye’ye geliyor ve  İDSO konserlerini dönem dönem konuk şef olarak  yönetiyor.