Coloradolu Cat’ten Kars’a bal turizmi

Catherine Jaffee (25), Colorado, Amerika’da, kayak merkezi olarak da sıkça duyduğumuz Aspen’de doğdu. Bir çiftlikte hayvanlar ve toprakla iç içe büyüdü. Babası Osmanlı ve Bizans İmparatorlukları’na meraklı bir tarihçiydi. Kanserdi ve ölmeden önce görmek istediği yerler arasında Türkiye de vardı. Jaffee 10 yaşındaydı. Okulundan izin alındı ve Jeffrey ailesiyle birlikte geldiği Türkiye’de birkaç ay boyunca kıyı kentleri gezdi. Ancak bu onun için daha başlangıçtı...
Jaffee, üniversitede siyaset bilimi okudu; gıda politikaları üzerine uzmanlaştı. Üniversite yıllarında Japonya ve Hindistan’a gidip organik tarım ve İpek Yolu gibi ticaret rotaları üzerine eğitim gördü.

TÜRKİYE’NİN KIRSALI BÜYÜLEDİ

Mezun olduktan sonra ikinci Türkiye macerası başladı. 2008’de Fullbright bursuyla Boğaziçi Üniversitesi’nde iç göç üzerine çalıştı. Bu arada Türkçe öğrendi. Ancak burada bulunduğu iki yılın yalnızca yarısında İstanbul’daydı; kalan zamanını Anadolu’daki tüm şehirleri tek tek gezerek geçirdi. Amacı, özellikle kadınların neden göç ettiğini ve bunun sonuçlarını araştırmaktı. İzlenimlerini şöyle anlatıyor: “Türkiye’yi çok sevdim! İstanbul çok dinamik bir şehir. Ama beni gezdiğim kırsal kentler daha çok etkiledi; genelde diğer büyük şehirlere benzemediklerinden ‘geri kalmış‘ diye damga vuruluyor. Oysa doğaları, kültürleri ve misafirperverlikleriyle büyüleyiciler... Doğallıklarıyla kendimi Colorado’daki evimde gibi hissettirdiler.”

BAL VE ARICILIĞA HEP MERAKLIYDIM

İki yılın sonunda ABD’ye döndü; Washington DC’de bir STK’da çalışmaya başladı. Ama Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki 2 bini aşkın çiçek çeşidi ve arıcılık faaliyeti Jaffee’yi büyülemişti ve aklı orada kalmıştı: “Ailemde arıcılıkla uğraşanlar vardı. Arılar ve bal beni her zaman büyülüyordu. Kuzeydoğu Türkiye’de hem geleneksel arıcılık faaliyetlerini öğrenmek hem de yerel halkı da kalkındıracak bir bal tadım gezisi planlamak istedim.” 2011’de tekrar Türkiye’ye döndü. Çevresi buna hiç şaşırmamış: “Ailem, Türkiye’ye dönmemin an meselesi olduğunu biliyordu! George Washington Üniversitesi’nde Türkçe dersleri veriyordum ve Washington DC’deki Türk Festivalleri’nde gönüllü olarak çalışıyordum. Haftanın beş gecesi Türkçe konuşuyor ve Türkiye’yle ilgili bulabildiğim her şeyi topluyordum. Herkes mutlu olmam için Türkiye’ye dönmem gerektiğini biliyordu!”

KARS COLORADO’YA ÇOK BENZİYOR

Rotasını belirledi: Kars! Jeffrey, neden bu yöreyi seçtiğini şöyle anlatıyor: “Çünkü arıcılık kültürü, mirası ve tarihiyle bu işi yapmak için Türkiye’deki en iyi bölge. Kars, aynı Colorado’daya benziyor. Üstelik arıcılık ve global pazarlara açılmak için de müthiş bir potansiyel var. Kars halkı bana ilham verdi. Lezzetli balı da cabası!”
Peki Coloradolu Catherine Jaffee Kars’ta ne yapıyor? Türk ortağı Deniz Duygu’yla (25) birlikte dünyanın ilk Balyolu’nu kuruyor: “Doğu Karadeniz’deki arıcılardan ilham alarak İpek Yolu gibi burada turlar düzenliyoruz. Ziyaretçiler bal tadımı yapıp bölgenin güzelliğini keşfederken yöre halkını da kalkındıracağız.”

CAT’İ BUKET YAPTILAR

Yöre halkının, arıcılık öğrenmeye gelen Coloradolu Catherine Jaffee’ye ilk söylediği; “Sen hiç Amerikalı’ya benzemiyorsun! Türk gibisin!” sözleri olmuş. Herkes birbirine çok çabuk ısınmış: “Adım Catherine ama arkadaşlarım bana ‘Cat’ der. Buralılar da, Cat’i ‘Buket’e çevirdiler! Projeyi duyan herkes çok heyecanlandı! Tur vesilesiyle evinde misafirleyeceğimiz kişilere ödemeyi takas yöntemiyle yapıyoruz. Yani doğrudan para vermiyoruz. Onun yerine, ihtiyaçları olan altyapıları sağlıyoruz. Ziyaretçiler halkın ürettiği balları veya yerel ürünleri satın alabilecek. Tabii bir de manevi kazançları var; kültürel alışveriş yapılıyor. Herkes birbirinden yeni şeyler öğreniyor.”

BU YAZ ÜÇ TUR

Bir hafta süren ve ilk defa bu yaz yapılacak Balyolu turu için üç tarih var: 9-16 Haziran, 30 Haziran-6 Temmuz ve 26 Temmuz-2 Ağustos. Katılımcılar, Kars’tan yola çıkacak ve bir hafta boyunca Ardahan ve Artvin’i de içine katan bölgede yürüyerek Balyolu’nu keşfedecek. Köylerde değişik balları tadacak, akşamları kimi zaman butik otellerde kimi zamansa köylülerin evinde konaklayacak. Turun fiyatı 2 bin 100 dolar. Tüm yemekler, ulaşım, rehberlik, bal tadımları, seminerler ve konaklama bu fiyata dahil. Şimdiden büyük talep var; Malezya, Amerika ve Avustalya’dan ziyaretçiler bu yaz bölgeyi arşınlayacak! www.balyolu.com

BALYOLU’NDA NERELER VAR

1. Gün: Kars’a varış ve Kars’ı keşfetme
2. Gün: Göle yaylalarında yürüyüş. Köyde arıcılarla tanışma, bal tatma
3. Gün: Başka bir köye yürüyüş. Otobüsle Ardahan merkez yakınlarında köyde bal tatma, aktiviteler... Akşam Artvin Şavşat’da akşam yemeği, ahşap kulübelerde konaklama
4. Gün: Şavşat’da yürüyüş, bal tatma ve aktiviteler. Ahşap kulübelerde konaklama
5. Gün: Ardahan’da arıcılarla çalışma, vadi ve mağralarda yürüyüş ve aktiviteler. Şeytan Kale ziyareti. Köyde konaklama
6. Gün: Çıldır Gölü’ne hareket. Yürüyerek göl turu, doğa aktiviteleri ve Çıldır Gölü’nde mangal. Güney’e doğru yürüyüş. Ani yakınlarında bir köyde arıcılık, hayvancılık ve yemek aktiviteleri, akşam yemeği ve konaklama.
7. Gün: Ocaklı’da tarihi Ani harabelerini keşfetmek. Dumanlı Dağları’nda yürüyüş, bal tatma. Kar’s Butik Hotel’de konaklama.