Oluşturulma Tarihi: Ağustos 15, 2005 01:42
Tüp bebek uygulamalarının artmasının da etkisiyle artan çoğul gebeliklerin riski, tekizlere göre oldukça fazla. Türkiye’de de 8 Temmuz’da yayınlanan yönetmelikle, rahme yerleştirilen embriyoların sayısının en fazla üç olması koşulu getirildi.
Üçten fazla transfer gerektiren durumlarda ise mutlaka rapor edilmesi gerekiyor. Bu yönetmeliğin amacı, çoğul hamileliklerin beraberinde getirdiği riskleri azaltmak.
l Doğal yollarla gerçekleşen gebeliğin çoğul olmasında rol oynayan faktörler nedir?
Ailede çoğul gebeliklerin olması, ileri anne yaşı, yüksek doğum sayısı, ırk gibi faktörler etkili. 30 yaşından sonra anne olan kadınlarda çoğul hamilelik olasılığı artar. Daha önce birden fazla hamilelik geçirilmesi ve özellikle önceki hamileliklerde de çoğul gebelik olması da... Afrika kökenli siyah ırkta çoğul hamilelik oranları daha yüksek. Asya veya beyaz ırkta bu olasılık daha düşük. Özellikle 35 yaştan sonra hamile kalan beyaz kadınlarda çoğul hamilelik riski artıyor.
l İlaçların etkisi nedir?
Üreme teknolojilerinde kullanılan ilaçlar çoğul hamileliklerin artışına yol açıyor. Yumurtlama ilaçları (klomifen sitrat ve FSH içeren ilaçlar) birden fazla yumurta gelişimini tahrik ediyor. Ayrıca tüp bebek yöntemlerinde çok yumurta elde edilmesinin hedeflenmesi ve birden fazla elde edilen embriyoların transferiyle çoğul hamilelik riski arttıyor.
l Çoğul hamilelikler nasıl meydana gelir?
Birden fazla yumurta hücresinin döllenerek rahim içine yerleşmesiyle olursa, ayrı yumurta ikizleri veya üçüzleri diyoruz. Ayrı yumurta çoğul hamileliklerde, cinsiyet ve dış görünüm farkı olur. Bebeklerin sadece aynı dönemde meydana gelen kardeşlik dışında benzerlikleri yoktur. Plasenta ve amniyos keseleri ayrıdır. Aynı yumurta ikizleri ise döllenen yumurtanın birden fazla parçaya bölünmesiyle olur. Bebekler genetik olarak aynıdır. Cinsiyetleri aynıdır ve birbirlerinin aynısıdır. Bölünme dönemine göre ayrı keseleri veya plasentaları olabildiği gibi, aynı kese ve plasentası olan aynı yumurta ikizleri de vardır.
l Belirtileri nedir?
Gebelik belirtileri daha fazladır. Rahim normalden hızlı büyür. Hamilelik bulantıları ve iştah artışı daha fazla... Erken hamilelikte normalden fazla ağırlık artışı gözlemlenir.
l Riskleri nedir?
Hem anne hem de bebekler açısından önemli sağlık riskleri taşır. Çoğul hamile olan anne adaylarında, erken düşük yapma riski tekiz hamileliklere göre yüksek. İkizlerden biri kaybedilebilir. Kansızlık ve dolaşımda artan sıvı miktarına bağlı olarak kanda bir nevi sulanma meydana gelir. Kanın hemoglobin değeri düşer. Erken doğum tehdidi riski ve erken doğum gözlemlenir. Hamileliğe bağlı tansiyon yükselmesi oluşur. Hamilelikte kanama riski vardır. Bebeğin bulunduğu sıvının anormal artışı gözlemlenir. Hastaneye yatırılma gereği çoğul hamileliklerde daha yüksektir. Doğum sonrası depresyon çoğul hamileliklerde daha sıktır.
l Bebek sağlığı açısından da riskli mi?
Anne rahminde veya yeni doğan dönemde ölüm, erken doğum veya prematüre doğum, anne rahminde bebeklerde gelişim geriliği, doğuştan sakatlık riski artar. Merkez sinir sistemi, bağırsak tıkanıklıkları ve kalp damar sistemi sakatlıkları ikizlerde sıkça görülür.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN