Çocukların da migreni tutar
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Aralık 29, 2007 00:00
Baş ağrısı ve migren giderek daha fazla çocuğun sorunu olmaya başladı. Tahmin ettiğinizden daha fazla sayıda çocuk, yetişkinlerin hayatını bile çekilmez kılan baş ağrısı ve migrenle mücadele ediyor. Bağ ağrılarının görülme sıklığı yaşla birlikte artıyor.
6-15 yaş grubunda yüzde 40, 15 yaş sonrasında yüzde 75 sıklıkta. Migrene ise 7 yaşın altında yüzde 2-5, 7-15 yaş arasında ise yüzde 5-8 sıklıkta rastlanıyor. Ergenlik sonrası dönemdeki kızlarda migren sıklığı 2 kat daha fazla. Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Çocuk Sağlığı Hastalıkları Uzmanı ve Çocuk Nörolojisi Uzmanı Prof. Dr. Serap Uysal, çocuklarda baş ağrısı ve migren tipi ağrıların ciddiye alınması gerektiğini hatırlatıyor. Çünkü bu ağrılar basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun belirtisi olabileceği gibi, kafa içindeki bir kitlenin de habercisi olabilir.
EBEVEYNDE VARSA ÇOCUKTA GÖRÜLME SIKLIĞI ARTIYOR
Migren damarsal baş ağrısıdır. Kalıtımsal özellik gösterir yani ebeveynlerde migren tanısı varsa çocuklarında görülme sıklığı yüzde 40-70 arasında değişir. Damarlardaki genişleme ve daralmalar, migrenin zonklama tarzındaki ağrılarına neden olur. Migrende ağrılar genellikle tekrarlayıcı olup, aralarda ağrısız dönemler vardır. Ağrı, belirli aralıklarla tekrarlıyorsa yani ağrılı ve ağrısız dönemler birbirini izliyorsa, özellikle çocukluk çağı migrenini düşünmek gerekir.
MİGRENİN HABERCİLERİ PARLAK IŞIKLAR
Migrenden önce bu rahatsızlığın başlayacağını gösteren belirtilerin olduğu "aura" adı verilen bir dönem yaşanabilir. Aura esnasında çocuk kırık çizgiler, parlak ışıklar, karanlık noktalar görebilir. Karın ağrısı, kusma, bulantı oluşabilir. Baş dönmesi, görme bulanıklığıyla iştah artması veya azalması da bunlara eşlik edebilir. Ağrı duyan çocuklar, dinlenme ve uykudan yarar görebilir.
TETİKLEYİCİLERE DE DİKKAT ETMELİ
Kaygılar, hormonal değişiklikler, kafa travması, açlık, kızlarda menstürasyon (adet kanamaları) ve bazı çevresel faktörlerle migren tetiklenebilir. Nadir olarak da aşırı yorulma ve aşırı ses, aşırı ışık, migrende tetikleyici faktör olarak rol oynayabilir. Gıdalar ile migren arasında bir ilişki bulunup bulunmadığı henüz kanıtlanmamış olmakla beraber, koruyucu katkı maddeleri içeren gıdaların migreni tetiklediği biliniyor.
ŞİDDET VE SIKLIK TÜMÖR AKLA GETİRMELİ
Çocukluk baş ağrılarında yakınmanın şiddeti ve sıklığı zaman içinde artıyorsa, kafa içindeki tümörler, hidrosefali gibi nedenler düşünülmelidir. Tümörün hacmi arttıkça, çevresindeki dokulara yaptığı baskıyla kafa içindeki basıncı artıyor. Baş ağrısına neden oluyor. Beyin tümörleri baş ağrısı olan çocukların yüzde 1’inden azında görülüyor.
AİLE, OKUL SORUNLARI GERİLİM BAŞ AĞRISI YAPIYOR
Strese, gerilime bağlı başağrısı, hem emosyonel hem de kafa, boyun ve çene kaslarındaki gerilimi tanımlamak için kullanılır. Bu tip baş ağrıları, ataklar halinde gelebildiği gibi yılda en az 6 ayı aşan sürede (kronik tip) görülebilir. Ağrı genellikle başın iki yan tarafında veya tüm başı saran sıkıştırıcı özellikte görülür. Baş ağrısı, devamlı şikáyet nedeni olmakla birlikte artabilir veya azalabilir. Oyun oynarken, yemek yerken ya da istirahat ederken baş ağrısı görülmez. Gerilim tipi baş ağrılarında bazen kaygı, depresyon ve davranış değişiklikleri de gözlenebilir. Araştırıldığında bu sorunun temelinde aile ve/veya okulla ilgili sorunlar olduğu saptanmıştır. Postür (duruş) bozuklukları, göz bozuklukları gibi "bedensel gerilime" neden olan problemler de çocuklarda gerilim tipi baş ağrılarına sebep olabilir. Çocuklarda görülen gerilim tipi baş ağrıları, bazen açlık gibi basit nedenlerle de oluşabilir. Uzun bir gece uykusundan sonra kahvaltı edilmeden okula gidilmesi veya öğün atlanması buna neden olabilir.
ANSIZIN GELEN AĞRILARI CİDDİYE ALIN
Daha önce hiçbir şikayet yokken ağrı aniden ortaya çıkıyor ve şiddetli baş ağrısına ateş de eşlik ediyorsa bunun sistemik bir enfeksiyon olması ihtimali var. Menenjit gibi ciddi bir enfeksiyon hastalığı, böyle bir problemin nedeni olabilir. Hipertansiyon, epileptik bir nöbet sonrası beyin damarlarında ani tıkanma, sinüzit, diş, kulak enfeksiyonları ve göze ait sorunlar diğer nedenler. Obezite, anemi (kansızlık), fazla dozda alınan vitaminler (özellikle A vitamini) ve kortizon tedavisi de baş ağrısına yol açabiliyor. Bazen yalnızca analjeziğin (ağrı kesici ilaçlar) sık kullanılması da kronik baş ağrısına yol açabilir ya da var olan migreni şiddetlendirebilir.
AĞRI KESİCİLERE DİKKAT
Gereksiz şekilde ağrı kesici kullanım alışkanlığının olması baş ağrısını başlatabilir ve artırabilir. Gene anne-babalar her ağrı atağında ilaç kullanımının gerekli olmadığını bilmeliler. Ağrı kesiciler doktor tarafından belirlenecek şekilde ve miktarda kullanılabilir.
EBEVEYNDE VARSA ÇOCUKTA GÖRÜLME SIKLIĞI ARTIYOR
Migren damarsal baş ağrısıdır. Kalıtımsal özellik gösterir yani ebeveynlerde migren tanısı varsa çocuklarında görülme sıklığı yüzde 40-70 arasında değişir. Damarlardaki genişleme ve daralmalar, migrenin zonklama tarzındaki ağrılarına neden olur. Migrende ağrılar genellikle tekrarlayıcı olup, aralarda ağrısız dönemler vardır. Ağrı, belirli aralıklarla tekrarlıyorsa yani ağrılı ve ağrısız dönemler birbirini izliyorsa, özellikle çocukluk çağı migrenini düşünmek gerekir.
MİGRENİN HABERCİLERİ PARLAK IŞIKLAR
Migrenden önce bu rahatsızlığın başlayacağını gösteren belirtilerin olduğu "aura" adı verilen bir dönem yaşanabilir. Aura esnasında çocuk kırık çizgiler, parlak ışıklar, karanlık noktalar görebilir. Karın ağrısı, kusma, bulantı oluşabilir. Baş dönmesi, görme bulanıklığıyla iştah artması veya azalması da bunlara eşlik edebilir. Ağrı duyan çocuklar, dinlenme ve uykudan yarar görebilir.
TETİKLEYİCİLERE DE DİKKAT ETMELİ
Kaygılar, hormonal değişiklikler, kafa travması, açlık, kızlarda menstürasyon (adet kanamaları) ve bazı çevresel faktörlerle migren tetiklenebilir. Nadir olarak da aşırı yorulma ve aşırı ses, aşırı ışık, migrende tetikleyici faktör olarak rol oynayabilir. Gıdalar ile migren arasında bir ilişki bulunup bulunmadığı henüz kanıtlanmamış olmakla beraber, koruyucu katkı maddeleri içeren gıdaların migreni tetiklediği biliniyor.
ŞİDDET VE SIKLIK TÜMÖR AKLA GETİRMELİ
Çocukluk baş ağrılarında yakınmanın şiddeti ve sıklığı zaman içinde artıyorsa, kafa içindeki tümörler, hidrosefali gibi nedenler düşünülmelidir. Tümörün hacmi arttıkça, çevresindeki dokulara yaptığı baskıyla kafa içindeki basıncı artıyor. Baş ağrısına neden oluyor. Beyin tümörleri baş ağrısı olan çocukların yüzde 1’inden azında görülüyor.
AİLE, OKUL SORUNLARI GERİLİM BAŞ AĞRISI YAPIYOR
Strese, gerilime bağlı başağrısı, hem emosyonel hem de kafa, boyun ve çene kaslarındaki gerilimi tanımlamak için kullanılır. Bu tip baş ağrıları, ataklar halinde gelebildiği gibi yılda en az 6 ayı aşan sürede (kronik tip) görülebilir. Ağrı genellikle başın iki yan tarafında veya tüm başı saran sıkıştırıcı özellikte görülür. Baş ağrısı, devamlı şikáyet nedeni olmakla birlikte artabilir veya azalabilir. Oyun oynarken, yemek yerken ya da istirahat ederken baş ağrısı görülmez. Gerilim tipi baş ağrılarında bazen kaygı, depresyon ve davranış değişiklikleri de gözlenebilir. Araştırıldığında bu sorunun temelinde aile ve/veya okulla ilgili sorunlar olduğu saptanmıştır. Postür (duruş) bozuklukları, göz bozuklukları gibi "bedensel gerilime" neden olan problemler de çocuklarda gerilim tipi baş ağrılarına sebep olabilir. Çocuklarda görülen gerilim tipi baş ağrıları, bazen açlık gibi basit nedenlerle de oluşabilir. Uzun bir gece uykusundan sonra kahvaltı edilmeden okula gidilmesi veya öğün atlanması buna neden olabilir.
ANSIZIN GELEN AĞRILARI CİDDİYE ALIN
Daha önce hiçbir şikayet yokken ağrı aniden ortaya çıkıyor ve şiddetli baş ağrısına ateş de eşlik ediyorsa bunun sistemik bir enfeksiyon olması ihtimali var. Menenjit gibi ciddi bir enfeksiyon hastalığı, böyle bir problemin nedeni olabilir. Hipertansiyon, epileptik bir nöbet sonrası beyin damarlarında ani tıkanma, sinüzit, diş, kulak enfeksiyonları ve göze ait sorunlar diğer nedenler. Obezite, anemi (kansızlık), fazla dozda alınan vitaminler (özellikle A vitamini) ve kortizon tedavisi de baş ağrısına yol açabiliyor. Bazen yalnızca analjeziğin (ağrı kesici ilaçlar) sık kullanılması da kronik baş ağrısına yol açabilir ya da var olan migreni şiddetlendirebilir.
AĞRI KESİCİLERE DİKKAT
Gereksiz şekilde ağrı kesici kullanım alışkanlığının olması baş ağrısını başlatabilir ve artırabilir. Gene anne-babalar her ağrı atağında ilaç kullanımının gerekli olmadığını bilmeliler. Ağrı kesiciler doktor tarafından belirlenecek şekilde ve miktarda kullanılabilir.