Çocukları ekrandan koparmak ne mümkün

Televizyon, hayatımızda hakimiyeti ele geçirmiÅŸ durumda. Çocuklar ise bu hakimiyetten olumsuz etkileniyor. Onları renkli camın büyüsünden kurtarmanın bir yolu olmalı, ama ne!Bir dönem çocukların geç konuÅŸmasının sorumlusu olarak gösterilen Kral TV aklandı mı bilmiyorum. Ama her gün ayrı bir kavga nedeni olan televizyon problemini çözmemiz gerekiyor. Bizim evde her akÅŸam aynı tantana; ‘Nehir saat dokuz, haydi yataÄŸa’, ‘Tamam anne ÅŸunu seyredeyim, yatıyorum.’ Sanıyorum ki, o sahneden sonra hemen yatacak ama nerede? ‘Şunu da seyredeyim’lerin sonu bir türlü gelmiyor. Nehir’i odasına götürüp uyutmak, bugünlerde benim en büyük sıkıntılarımdan birini oluÅŸturuyor.Nehir’i salondan koparamıyorum. Televizyonu daha fazla izlemesine izin versem, bu sefer sabahları uyanmakta zorluk çekiyor. AkÅŸamları ‘Haydi Nehir yataÄŸa’ sözleri sabahları ‘Haydi Nehir ayaÄŸa’ ÅŸekline dönüşüyor. Renkli ekranın cazibesi nedeniyle kızımla birbirimize girmiÅŸ durumdayız. Aslında ona hem kızıyor hem kızmıyorum. Sanki biz ekrandan kopuyor muyuz? Oturup saydığımda, her akÅŸam izlediÄŸim bir program var. ‘ÇocuÄŸum olmadan asla’ diyenlerden olduÄŸum için ‘Aliye’yi kaçırmıyorum. Asmalı Konak nedeniyle hayranlığımın devam ettiÄŸi Özcan Deniz ‘Haziran Gecesi’nde oynadığı için o diziyi de mecburen! izliyoruz. ‘Avrupa Yakası’nı tüm Türkiye izler de biz geri kalır mıyız! Gazeteci olunca ve Türk siyasetinin aktörlerini yakından tanıyınca ‘Sayın Bakanım’a da şöyle bir göz atıyoruz. Etti mi haftada dört dizi. Hadi bunu, hadi ÅŸunu da izleyelim derken görüldüğü gibi her akÅŸama bir dizi mutlaka düşüyor. Bu durumda çocuÄŸun ne günahı var?Çilek’in sihirleri Nehir’de olsaAma beni en çok sıkıntıya sokan dizi ‘Sihirli Annem’. Bir dönem ‘Çocuklar Duymasın’dan gına gelmiÅŸti. Åžimdi aynısını Sihirli Annem dizisi nedeniyle yaşıyoruz. Nehir okuldan gelir gelmez ‘Sihirli Annem’i açıyor. Aynı bölümü kaç kez izlediÄŸimizi hatırlamıyorum. Artık gına geldi. Pazar akÅŸamları ayrı bir dert. Ertesi gün okul var ama dizinin yeni bölümü bitiyor, bu kez ‘özel’ bölümü baÅŸlıyor. Saati on yapıyoruz. Aileler dizinin yayın saatinden ÅŸikayetçi. Ä°lla bu ÅŸekilde yayınlanacaksa, o zaman cumartesi akÅŸamına alınsın, istedikleri kadar uzatsınlar. Ama böyle hem bize hem çocuklara eziyet oluyor.Televizyon 4-10 yaÅŸ arası çocukların okul ve uykudan sonra en fazla vakit harcadıkları üçüncü aktivite. Bu nedenle televizyona karşı hep uyanık ve tetikte olmak gerekiyor. Çocuklar televizyonda seyrettiÄŸi kiÅŸilerle kendilerini özdeÅŸleÅŸtiriyor, bir süre sonra onları taklit ederek kendi kimliÄŸini bulmakta güçlük çekiyor. Nehir, Çilek’in yerinde olmak için nelerden fedakarlık yapmaz bilemezsiniz. Yanlış anlaşılmasın, televizyonda görünmek için deÄŸil, onun sihirlerine sahip olmak için. Her ne kadar bu sihirlerin gerçek olmadığını tekrarlasam, o da sözleriyle bunu onayladığını söylese bile, zaman zaman elindeki oyuncak peri deÄŸneÄŸiyle dileklerimizi gerçekleÅŸtireceÄŸini dile getiriyor. Uzmanlar, yaşı ne olursa olsun, çocukların neyi izlediÄŸini kontrol etmemiz gerektiÄŸi konusunda bizi uyarıyorlar. Televizyonun günlük yaÅŸam alışkanlığı haline dönüşmesinden sakınmamız gerekiyor. Ne yazık ki, çoÄŸunluÄŸumuz bu aÅŸamayı geçmiÅŸ durumdayız. Anneler genellikle çamaşır, bulaşık yıkarken, yemek yaparken çocukların sessizce televizyon karşısında zaman geçirmesine göz yumar. Televizyon önünde sakince oturmaktansa daha fazla kirleten, daha fazla dağıtan bir çocuÄŸu tercih etmekte yarar var. Bana göre çocuÄŸun odasına televizyon koymak bubi tuzağından baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil. Salondan uzaklaÅŸtırmak zorYatakta televizyon seyretmek çok konforludur. Ama tehlikelidir. Ayrıca yemek esnasında televizyonun açık olması, ailedeki bütün iletiÅŸimi kesmenin en emin yolu. Bazen misafirliÄŸe gittiÄŸimiz evlerde televizyon açık olur. Kimin ne dediÄŸini tam olarak duymayız. Memleket meselelerini konuÅŸtuÄŸunuz bir anda bilmem hangi sanatçının çıkardığı kasetin baÅŸarılı olup olmadığına nasıl geldiÄŸimizi anlamayız bile. Televizyonu doÄŸru yerde kullanmak istiyorsanız, iÅŸinize yaradığı anlara saklayın. ÇocuÄŸunuzu bilinçli ve eleÅŸtiren bir televizyon seyircisine dönüştürmek istiyorsanız, birlikte televizyon izlemeyi tercih edin. Programlar konusunda da titiz olmak gerekiyor. Özellikle hafta sonları televizyon sabahtan akÅŸama kadar açık olursa, çocukları renkli camdan koparmak daha güçleÅŸiyor. Ben ilginç bir ÅŸey fark ettim. Nehir’i salondan uzaklaÅŸtırmak zor. Nedeni ise salon yaÅŸayan bir hayatı temsil ediyor. Ben onu odasına göndererek, renkli bir hayattan uzaklaÅŸtırmış oluyorum. EÄŸer ben de Nehir’le birlikte odasına gidersem, razı oluyor. Kapıyı kapatıp, kendimizi salonun canlı havasından soyutluyoruz. Ä°lgisini çekecek bir kitabı da okuyunca 10-15 dakikada uykuya dalıveriyor. Ama tek başına odasına gönderdiÄŸimde, uyuduÄŸunu sandığım küçük ÅŸeytanımız, bir elinde battaniyesiyle yarım saat sonra salonun kapısında beliriyor. Ä°ÅŸte o dakikalarda benim sinirlerim tepeme çıkıyor. Tırıs tırıs odasına birlikte gidiyoruz. Anlayacağınız baÅŸladığımız noktaya geri dönüyoruz. Olan Nehir’in bir saat daha kısalan uykusuna oluyor.Stratejiniz olsunÇocukların ekran bağımlısı olmasının önüne geçmek için ebeveynlerin bilinçli davranması lazım. Sabahtan akÅŸama kadar açık olan ekrandan çocukları koparmak hiç de kolay deÄŸildir. Neler yapmak gerekirSınırlama getirmek için çocuÄŸun okul çağına gelmesini beklerseniz bu iÅŸ daha da zorlaşır. 1,5 yaşında bir çocuÄŸun televizyon izlemeye hiç ihtiyacı yoktur.Oyun saatlerinde, yemekte televizyonu kapatın.Televizyonla birlikte ÅŸarkı söylemesini veya resim yapmasını teÅŸvik edin.Televizyonu çocuÄŸunuza ilgi göstermediÄŸiniz zamanların yerine kullanmayın. ÇocuÄŸunuzu sakinleÅŸtirmek veya neÅŸelendirmek için de TV’yi araç olarak kullanmayın.Televizyon seyretmesine izin vererek ödüllendirmeyin.Söylediklerinizi deÄŸil, yaptıklarını taklit ederler. Bu nedenle olumlu bir model olun.Â