Günün Uzmanı: Prof. Dr. Rejin Kebudi
Oluşturulma Tarihi: Ekim 19, 2004 01:51
Tüm kanserlerin yaklaşık yüzde 2-4’ü çocuklarda görülüyor. Diğer bir deyişle, çocukluk çağı kanserlerinin görülme sıklığı milyonda 120. Buna göre, Türkiye’de her yıl 2 bin 400 çocuğun kanser tanısı aldığı tahmin ediliyor.
Tanı ve tedavi yöntemlerinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak, son 20 yılda çocukluk çağı kanserlerinde sağlanan başarı arttı. Çocuk kanserlerinin yüzde 60-70’i şifa buluyor. Erken tanı konulması ve uygun tedavi uygulanması halinde hastaların kurtulma şansı yüzde 80-90’lara ulaşıyor.
Çocuklarda hangi kanserler sık görülür?
Çocukluk çağı kanserlerinin yüzde 30’unu lösemi (kan kanserleri), yüzde 70’ini ise vücudun diğer organlarındaki kanserler oluşturuyor. Çocukluk çağında, lösemiler, beyin tümörleri, lenf bezesinden kaynaklanan lenfomalar, ilkel sinir hücrelerinden köken alan nöroblastomlar, Wilms tümörü (böbrek tümörü), yumuşak dokudan köken alan sarkomlar, kemik kanserleri, göz tümörü, karaciğer kanserleri en sık görülen kanser türleri. Ancak diğer tüm organlarda çocukluk çağında da kanser görülebilir.
Türkiye’deki kanserlerle, batı ülkelerinde görülenler arasında fark var mı?
Batı ülkelerinde en sık görülen organ kanserlerin başında beyin tümörleri geliyor. Ancak Türkiye’de ilk sırayı lenfomalar yani lenf bezesi kanserleri alıyor. Ortadoğu ve Afrika’da da böyle. Bazı viral enfeksiyonlar, lenfomanın oluşmasına yol açıyor. Türkiye’de salya ile bulaşan ve öpücük hastalığı olarak da bilinen EBV virüsünün yol açtığı enfeksiyon çocukluk çağında çok sık görülüyor. Bunun lenfoma gelişimi kolaylaştırdığı biliniyor.
Çocuklarda hangi yaşlarda kansere rastlanıyor?
Çocukluk çağı kanserlerinin yenidoğan döneminden ergenliğe kadar her yaşta görülebilir. Ancak en sık ilk 5 yaşta görülüyor.
Korunmak mümkün mü?
Kesin korunma yolları bilinmese de doğar doğmaz Hepatit B aşısı yaptırmak ileride gelişebilecek karaciğer kanserine karşı koruyor. İyi beslenme ve enfeksiyonlardan korunarak bağışıklık sisteminin güçlenmesi, kansere neden olduğu bilinen bazı kimyasal maddeler ve radyasyondan korunma, anne adaylarının doğumsal bozukluklar, kullandıkları ilaçlar ve alkol kanser riskini azaltabilir.
Kanser bulaşır mı?
Kanser bulaşıcı bir hastalık değil. Ancak kanserli hastaların aksıran, öksüren kişilerden, kalabalık, kirli ve tozlu ortamlardan uzak tutulması gerekiyor. Çocuklar başkalarından kolaylıkla mikrop kapabilir ve hastalık geçirebilirler.
Çocuklardaki risk faktörleri nedir?
Bazı kromozom bozuklukları, doğumsal bazı bozukluklar ve hastalıklar, bağışıklık sistemini bozan hastalıklar, radyasyona ve bazı kimyasal maddelere maruz kalma, hamilelikte kullanılan bazı ilaçlar ve alkol, ailede özellikle genç yaşta ve belli tip kanserlerin görülmesi.
Hangi belirtiler ciddiye alınmalı?
Boyun, koltuk altı ve kasık bölgesinde lenf bezelerinde ve vücudun herhangi bir bölgesinde şişlikler, solukluk, halsizlik, sık ateşlenme, ciltte morluklar, çürükler, burun, dişeti kanamaları, başağrısı, kusma, ateşsiz havale geçirme, dengesizlik, yürüme ve görme bozukluğu, kemik, eklem ağrıları, iltihap tedavisine rağmen geçmeyen öksürük, nefes darlığı, gelişme geriliği, aşırı tartı kaybı, idrarda kan, idrar ve dışkılamada zorlanma, göz bebeğinde parlaklık ve gözde kayma.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN