Alerji geliyorum demez!

Gizem: Gülay, ben artık isyan bayrağını kaldırıyorum arkadaşım; çünkü ne yapacağımı şaşırmış haldeyim.

Gülay: Hayırdır Gizemcim, ne oldu?

Gizem: Lorin yine alerji oldu. Geçen sabah uyandı, sadece sağ eli kıpkırmızı. Önce kendisi boyadı, bana şaka yapıyor sandım. Sonra el ayak ağız hastalığı mı diye şüphelendim. Ama o daha nokta nokta oluyor diye biliyorum. O yüzden kaptığım gibi çocuğu doktora gittim. Alerji dediler. Alerji ama neye alerji? “Neye olduğunu deneyerek siz bulacaksınız annesi” duymazdan gelmeyi en çok istediğim cümle.

Gizem: Gizemcim çok geçmiş olsun. Benim de en çok zorlandığım şeylerden biri bu. Alerjik anne-babanın alerjik çocuğu oluyor genellikle. Fakat tek el alerji hakikaten şahsına münhasır. Benim de çocukluğum böyle geçti. Bir süre domatese alerjim olur, sonra o geçer, birden limona alerjim başlardı. Ya bir süre suya alerjim oldu. Düşün saçmalığı!

Gizem: Suya alerjiyi de ilk defa duydum. Sana üzüldüm ama ne yalan söyleyeyim, daha çok annenin adına üzüldüm. Alerjik annenin kızı Bilge’de durum nasıl peki?

Gülay: Tabii Bilge de hassas ciltli ve bugünlerde sıkıntıdan atopik dermatit oldu. Strese bağlıymış. Bu daha da fena. Çünkü bir ergen ve onu stresten uzak tutmak çok zor.

Gizem: Ah canım Bilge ya, çok geçmiş olsun. Neye sıkılıyor bu kadar çok diyeceğim ama ergenlik döneminde sıkılacak bir şeyler bulmak hiç de zor olmuyordur. Dermatit dediğin tam olarak nedir, egzama mı?

Gülay: Ne giyeceğine bile canı sıkılıyor maalesef. Atopik dermatit egzama aslında. Alerjik bünyelerde stres ve başka birtakım etkenlerle oluşabiliyor. Bilge’nin ellerinde çıktığı için okuldaki sabunu değil, kendi sabununu kullanıyor. Uygun nemlendiricilerle tedavi ediliyor ama çabucak kurtulamıyorsun ataklardan. Bir de tabii çok kaşınıyor.

Gizem: Evet, kesin bir tedavi yöntemi olmaması can sıkıcı. Biz de alerjiyi sakinleştiren, o hepimizin bildiği meşhur şurubu ve onun yanında kaşıntı gideren bir jel kullanıyoruz.

Gülay: Sen Lorin’in neye alerjisi olduğunu çözebildin mi peki? Yoksa
o da benimki gibi durmadan yeni bir şeye mi tepki veriyor?

Gizem: İlk kez alerji olduğunda taşınıyorduk. Düşünsene kapıda bir kamyon, evin içinde koli taşıyan birtakım insanlar ve yanakları kıpkırmızı bana bakan bir Lorin. Neden iki gün önce değil, o gün mesela? Neden şehirlerarası taşınırken, neden iki saat sonra uzun bir yolculuğa çıkacakken? Alerji ben geliyorum demiyor, birden oluveriyor ve neden olduğunu anlamak gerçekten çok zor. 10 günün sonunda besinlerini eleye eleye anladım ki yumurtadan.
1 yaşından itibaren her sabah yumurta yiyen çocuğun birden yumurtaya alerjisi çıktı. 3 ay yedirmedik, sonra yavaş yavaş diyetini düzenledik ve geçti. Bu defa hemen yumurtayı kestim, sakinledi ama bir gün önce okulda tıraş köpüğü ve kinetik kumlarla oynamışlar. Onları da kara listeme aldım, bekliyorum...

Gülay: Çok zorlu bir maraton bu, sabır ve kolaylık diliyorum sana. Bizim gibi hassas cildi olan çocuklara sahip ebeveynler için bu konuyu Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr. Özlem Su Küçük’e danıştım. Verdiği bilgileri aşağıda okurlarımızla da paylaşmak isterim.

ATOPİK DERMATİTTE DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR

Atopik dermatitin tetikleyicileri herkes için aynıdır.

Atopik dermatitte alevlenmeyi tetikleyen etken kişiden kişiye değişebilir. Tahriş ediciler, uzun süreli stres ya da gıda alerjileri gibi altta yatan farklı nedenler olabilir. En iyisi tetikleyicilerinizi belirlemek için bir uzmana danışmak ve profesyonel bir tanı almaktır.

Bu hastalık bulaşıcıdır.

Hayır, değildir. Atopik dermatitli bir kişiyle temasla bu hastalığa yakalanmazsınız veya egzamanız varsa bu alevlenmez.

Çocuklar büyüdükçe hastalık tamamen biter.

Hafifleyebilir ancak bunun garantisi yoktur. İyi bir deri bakımı ve tedaviyle hastalık kontrol altına alınabilir.

Aile atopik dermatitliyse çocukta da mutlaka olur.

Atopik dermatitli bir ebeveyniniz varsa bu sizin de hastalık geliştirme riskinizin olduğu anlamına gelebilir. Bazı genetik mutasyonlar hastalık geliştirme riskini arttırır. Ancak her zaman böyle olacak diye bir şey yoktur.

Atopik dermatite gıdalar sebep olur.

Bu hastalığa tek başına neden olabilecek hiçbir yiyecek yoktur. Yiyecek ve hastalık arasındaki bağlantı halen belirsizdir. Sadece bazı atopik dermatit hastalarında, döküntüleri tetikleyen besin alerjileri olabilir.

Ev ilaçları atopik dermatiti iyileştirir.

En iyi ihtimalle Hindistan cevizi yağı, yulaf banyoları gibi ev ilaçları deriyi nemlendirebilir; kaşıntıyı ve ödemi azaltabilir. Ancak
ev ilaçları atopik dermatiti iyileştirmez.

Egzamanın sebebi strestir.

Tetikleyebilir ama sebebi değildir.

Çocukluk çağı hastalığıdır.

Hastalık sıklıkla bebeklik ve çocukluk döneminde başlar ama yetişkinlikte de görülebilir. Bebeklik ve çocuklukta başlayan olgularda, erişkin dönemde de hastalık devam edebilir.

Aslında nedir ve tedavisi nasıldır?

◊ Atopik dermatit genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı, kronik, kaşıntılı, tekrarlayan ve inflamatuvar bir deri hastalığıdır. Bu hastalık dünya genelinde, çocuklarda yüzde 20 ile 25 arasında görülür. Atopik dermatit, nemlendirici kullanımı başta olmak üzere uygun bir deri bakımı ve hastalık şiddetine uygun ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Orta ve şiddetli hastalıkta gelişmiş yeni tedavi seçenekleri de mevcut.