300 soruluk bir yol haritası

Gizem: Gülaycım, sana güzel bir haberle geldim bu hafta. Şule Yazgan ve Yankı Yazgan’ın 2007’de yayımlanan kitabı ‘Çocuğunuz Sizden Ne Bekliyor?’ yakın çalışma arkadaşları Tuğçe Onur Fındık’ın katılımıyla, bilimsel gelişmeler de dikkate alınarak gözden geçirilip 300 soruda revize edilmiş. Daha güncel konuların da dahil edildiği hali geçen hafta İnkılâp Kitabevi’nden yayımlandı.

Gülay: Kitabı hatırlıyorum ama okumamıştım… 300 soru çok fazla şeyi kapsıyordur diye düşünüyorum, tam olarak ne anlatıyor?

Gizem: Tam olarak öyle, çocuk yetiştirirken ihtiyaç duyabileceğimiz her konu başlığına yer veriyor diyebilirim. Doğumdan başlayarak 6 yaşına kadarki dönemde aşılan gelişim basamaklarına, sağlık sorunlarına, beslenme ve büyümenin önemli yanlarına, duyguların ve zihnin gelişimine, hayat içinde yaşanabilecek olayların çocuk ve aile üzerindeki etkilerine ilişkin 300 soru ve cevap... Hatta biraz daha fazlası… Kitaba sığdıramadıkları yeni sorulara sosyal medya hesaplarında, podcast yayınlarında değinerek içeriği canlı tutuyorlar.

MEDYA VE ÇOCUK

Gülay: Heyecanlandım okumak için. Ergenlerle alakalı ne bulabilirim acaba (gülüyor)?

Gizem: Yuvaya hazırlık ve öğrenme döneminden sonra yaş grubuna ayırmak yerine toplumsal olaylara karşı çocuklarımıza nasıl davranacağımız hakkında güzel notlar paylaşıyor. Özellikle çocukların birçok doğru ya da yanlış bilgiye sınırsız ve de kontrolsüz ulaşabildiği bu çağda, medya ve çocuk ilişkisi üzerine epey kafa yoruyor. ‘Şiddet ve Medya’, ‘Ekranı Faydalı Hale Getirebilir miyiz?’ bazı altbaşlıklardan.

Gülay: Çocuk yetiştirirken anne-babalar bildiklerinin ve düşündüklerinin en iyisini de yapsalar, kararlarının doğruluğunu sorgulamak adına aslında çevreleriyle hep çocuklarını ve yaşananları konuşuyorlar. Her zaman bir fikre daha ihtiyaç duyuyoruz, bu anlamda bir başucu kitabı daha diyebiliriz sanırım.

Gizem: Kesinlikle öyle… Kitabın yazılış amacını ve içeriğini yazarları kitabın başında çok güzel anlatıyor, okurlarımızla aşağıda paylaşmak isterim. İhtiyaç duyan tüm ebeveynlere şimdiden iyi okumalar.

‘PLAJDA, HASTANEDE, MÜZEDE, UÇAKTA, MİNİBÜSTE GELEN SORULAR...’

Çocuk hekimi Dr. Şule Yazgan, psikiyatr Prof. Dr. Yankı Yazgan, psikiyatr Doç. Dr. Onur Tuğçe Poyraz Fındık

◊ 300 soru nereden geldi?

Bu sorular çocuk hekimi (Şule) ve çocuk psikiyatrı (Yankı, Tuğçe) olarak yaptığımız çalışmalarda karşılaştığımız gündelik sorunlardan kaynaklandılar. Çocuklarına bakıp tedavilerini yaptığımız, çocuklarını gönüllerine göre büyütmelerine kılavuzluk ettiğimiz ailelerin sorunlarının üzerinde düşünerek çok şey öğrendik. Bildiklerimizi geliştirdik. Anne-babaların, aile büyüklerinin sorunlara ürettikleri kendi çözümlerinden her zaman çok yararlandık. Gelen soruların bir kısmı bize tanı, takip ve tedavi için başvurmuş anne-baba ve çocuklardan, önemli bir bölümüyse çok çeşitli yerlerde karşılaştığımız insanlardan. Zira Türkiye’nin dört bir köşesinde, plajda, hastanede, köyde, kasabanın akşam düğün, gündüz konferans yapılan salonunda, yönetim kurulu odasında, uçakta, minibüste, Şehir Hatları vapurunda, müzede, kısacası aklınıza gelebilecek her yerde ve herkesten gelen değişik sorularla karşılaştık.

◊ Sorulara cevap verirken nelere dikkat ettiniz?

Biz her şeyi bilen gurular değiliz. Mesleklerimizi soranlar bize “Çocuğunuz ne kadar şanslı” dediklerinde şöyle bir durup düşünüyoruz.  Çocuk psikiyatrı ya da çocuk hekimi olduğumuzdan ötürü çocuklar hakkında kimsenin bilmediği şeyler bildiğimizi, kimsenin çözemeyeceği sorunları daha çıkmadan öngörebileceğimizi düşünüp varsayan birçok kişiyle karşılaşıyoruz. “Çocuğunuz ne kadar şanslı” sözüne inanabilmek isterdik. Ne var ki bizde olduğu varsayılan olağanüstü becerilere sahip değiliz. Bildiklerimizi yok sayacak değiliz ama bildiklerimizi kendimize ve yakınlarımıza uygulama konusunda sizden daha fazla bir iddiamız hiç yok. Üstelik bir çocuğun hayatındaki her dönüm noktasının, bize bildiklerimizi unutturan, elimizi ayağımızı birbirine karıştırtan bir yanı olduğunu da unutmuyoruz. Tam da o nedenle bu kitabın, kafanız karıştığında bir görüş okumak ya da yeni fikirler üretmek istediğinizde yanınızda bir kaynak olmasını amaçladık.

◊ Soruların tek bir doğru cevabı var mı?

Bazı sorulara tam olarak doğru ve gerekli cevabı veremediğimizi hissetsek bile bizi o konuda daha çok düşünmeye yönelttiği için seviniyoruz. Yazdıklarımızı bilimin, insan beden ve beyin gelişimi, çocuk sağlığı ve ruh sağlığı/ bozuklukları alanındaki bulgularına dayandırarak hazırladık ama birer değişmez buyruk ya da uyulmadığında her şeyin altüst olacağı kanunlar olarak görmemelisiniz. Bazılarını kültüre, bilimsel ve teknolojik gelişmelere ve hayat felsefesine göre ortaya çıkabilecek farklı değerlendirmelere açık bıraktık.