Güncelleme Tarihi:
Türkiye, heliski sporuyla 2005’te tanıştı. Rize’nin Çamlıhemşin ilçesine bağlı Ayder Yaylası’nda 70 kayakseverin katılımıyla bu faaliyet gerçekleşti. İsviçreli Turkey Heliski firmasının düzenlediği faaliyet Rize’nin İkizdere bölgesinde genişleyerek devam etti. Fakat Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü yabancı tescilli hava araçlarının operasyon şartlarını ağırlaştırdı. Bunun üzerine Turkey Heliski firması 2011’de Türkiye’deki çalışmalarına son vermişti. Bu yıl heliski faaliyetini Türkiye’de sadece Anatolian Heliski firması düzenliyor. Geçen yıl sezon hazırlıkları yapılırken, Rize Orman ve Çevre Genel Müdürlüğü’nün Ayder’i heliski’ye kapatması sonucu, kayakçılar İkizdere beldesindeki Ridos Termal Otel’den kayaklarını gerçekleştirmişti.
Maliyeti gerektirdiği özel donanımlardan dolayı yüksek olan bu sporla Türkiye’de yurtdışından gelen kayakçılar daha çok ilgileniyor.
GÜNLÜĞÜ 4 BİN TL
Anatolian Heliski’nin kurucusu ve sahibi Metin Beyaz (35), ailesiyle birlikte Fransa’da yaşayan bir işadamı. Bu spora olan tutkusu olmadan bu işi yapamayacağını söylüyor. Bu sene 9 Şubat’ta heliski gruplarının geleceğini ve 17 Mart’a kadar toplam 5 hafta kayacaklarını belirtiyor. “Heliski faaliyetleri dünyanın farklı bölgelerinde farklı dönemlerde yapılıyor. Örneğin Şili’de temmuz ve ağustos, Kanada’da aralık- nisan, Grönland’da mayıs ve haziran dönemlerinde yapılıyor” diyor. Türkiye’de ise heliski için en uygun zaman 20 Ocak-20 Mart arasında. Heliski’nin günlük ortalama maliyeti 4 bin TL. Bu fiyata günde 8 iniş yapılabiliyor. Kaçkar’ın uzun parkurlarında inişler ortalama 15 dakika sürüyor. Kayakçılar saatte 30 kilometre hıza erişiyor. Firma kaza ihtimaline karşı Karadeniz Teknik Üniversitesi Hastanesi’yle irtibat halinde. Hastanenin ambulans helikopteri acil durumda müdahale etmek için pistte bekliyor.
Beyaz, heliski’yi bol karda kayabilen herkesin yapabileceğini, fakat kayak pisti dışına çıkmamış kayakçılara uygun olmadığını belirtiyor. “Buna karşın Türkiye’de heliski yapan çok az. Birinci sebebi bu sporun fazla bilinmemesi ve sadece uzman kayakçılara özel olduğunun sanılması.”
Kendisi de heliski yapan Beyaz, bu sporun farklılığını şöyle anlatıyor:
“Uçsuz bucaksız dağlara açılıp arzu edilen her zirveye gidebilme özgürlüğünü elde ediyorsunuz. El değmemiş bol karda kaymak bulutların üzerinde sefere çıkmış gibi bir duygu veriyor.”
Yaban hayat tartışması
Heliski sporunun dağlardaki yaban hayatı tehdit ettiğini iddia eden bir kesim de var. Hatta bu gerekçeyle bazı ülkelerde heliski yapılmasına izin verilmiyor. Sporcular ise hayvanlara ve doğaya zarar vermediklerini iddia ediyor. Anatolian Heliski’nin sahibi Metin Beyaz, “Bir kaçak avcı kadar doğaya zarar vermiyoruz. Kayak yaptığımız bölgelerde ve tarihlerde canlı hayvana rastlamıyoruz” diyor.
TÜRK HELISKI’CİLER
Türkiye’de yapılabildiğini Fransa’da öğrendim
İstanbul’da yaşayan İbrahim Uyanık (24), finans sektöründe çalışıyor. 3 yaşından beri kayak yapıyor. 16 yaşından beri de ‘offpist-freeski’ yapıyor. Yani pist dışında bol karın olduğu dağların bakir taraflarında kayıyor. “Güzel bir yamaçtan kayabilmek için saatlerce tırmandığım ya da teknik çıkışlar yaptığım oluyor” diyor. Aynı zamanda dağcılıkla uğraşıyor. Heliski’ye 2009 yılında Kaçkarlar’da başladı. “Heliski’yle ilginç bir tesadüf sonucu tanıştım. Fransa’nın en ünlü kayak merkezi Chamonix’de sokakta yürürken bir turizm acentesinin camında Kaçkarlar’da heliski ilanını gördüm. Memleketimde böyle bir şey yapılıyordu ve ben bunu Fransızlardan öğrendim” diyor. En son heliski yaptığı yer İkizdere. “Bu sene heliski sezonunu yine Kaçkarlar’da açacağım. Daha sonra nisanda Grönland, temmuzda Şili’de, önümüzdeki sene ise Nepal’in Annapurna bölgesinde heliski yapmayı planlıyorum” diyor. Heliski yaparkenki duygularını şöyle anlatıyor: “İnsanın doğadan ve topraktan bu kadar ayrı kaldığı bir dönemde heliski yapmak benim için doğaya tekrar dönmek demek. Dağların ruhunu hissediyorum. İnsan her zaman daha fazlasını başarmak, kendi sınırlarını aşmak istiyor. Heliski bana bu şansı veriyor. Helikopter sizi dağın zirvesine bıraktığında yaşayacağınız müthiş adrenalini ve dağlara karşı hissedeceğiniz derin saygıyı başka bir şekilde tecrübe edebilmeniz mümkün değil.”
Karın üzerinde açtığınız izleri seyretmek çok keyifli
Rober Taş (39), kuyumcu. 32 senedir kayıyor. Pist dışında kaymaya ABD’de okuduğu 1993’te başladığını anlatıyor. Heliski’ye 2008’de Kaçkarlar’da başladı. Şu sırada İtalya’da Val Gardena bölgesinde Dolomit dağlarında kayıyor. Her sene Kaçkarlar’a gidiyor. Bu sezon 5 gün Kaçkarlar ve bir hafta da Himalayalar’da kaymayı planlıyor. Heliski yaparkenki duygularını şöyle anlatıyor: “Pist dışında kaymak insana özgürlük hissi veriyor. Dağların ne kadar büyük olduğunu pist dışında yalnız kalınca daha iyi hissediyorsunuz. Taze toz karın üzerinde açtığınız izleri indikten sonra seyretmek de güzel bir duygu.”
Heliski yapmak için öneriler
Bol kar tecrübesi olan, teknikleri bilen her kayakçı heliski yapabilir.
Kayağa mutlaka tecrübeli ve lisanslı dağ rehberleriyle çıkmak gerekiyor.
Bol karda kullanılan kayaklar pist kayaklarına oranla daha geniş. Heliski yapmadan önce bu tarz kayaklarla antrenman yapmakta fayda var.
Özgüven yeterli değil. Doğru ekipman kullanmalı, güvenlik önlemlerinden emin olmalısınız. Ekiplerin detektör, çığ çubuğu, kürek ve ABS sırt çantası bulundurması gerekiyor.
Çığ ve güvenlik eğitimi almak önemli.
Gideceğiniz yerleri, seçtiğiniz operasyonları iyi araştırmalı, kendi seviyenize göre kaymalısınız. Grubunuzda sizinle aynı seviyede kayakçılar olmalı.
En büyük risk çığ. Bu nedenle yanınızda sinyal verici cihazlar taşımalısınız.
Airbag sistemine sahip çantalar bulundurun, bunlar çığ esnasında çalıştırılarak ciddi sayıda kayakçının hayatını kurtardı.
Her kayakçının çantasında arama çubuğu ve kürek olmalı.
Helikopter pilotunun dağda karlı zirvelere iniş konusunda eğitimli olması, helikopterin donanımlı olması önemli.
Sonsuz bir özgürlük duygusu
İstanbul’da yaşayan Levend İskit (47), turizmci. Heliski’ye 5 yıl önce başladı. Uzun yıllardır mümkün olduğunca pist dışında kaydığını söylüyor. Daha önce Sibirya’nın Petropavlovsk kentindeki aktif yanardağ bölgesinde, Himalayalar’da dünyanın en yüksek heliski yapılabilen tepesi Himachal’da, Kaçkarlar’da, Kanada’da Whistler’da, İsviçre’de Verbier’de heliski yaptı. Bu yıl yine Kaçkarlar’da ve Alaska’da kaymayı planlıyor. Heliski yaparken yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Sonsuz bir özgürlük hissediyorum. Bunun içinde adrenalin de var kimsenin kaymadığı bir yerden kaymanın getirdiği korku da. Diğer yandan yumuşacık bir pamuk tarlasında süzülüyormuş gibi bir huzur, ne kadar şanslı olduğunuzu hissetmenin getirdiği mutluluk...”