Check-up stratejileri

Check-up herhangi bir ÅŸikayet olmaksızın belirli aralıklarla yapılan ve kiÅŸinin saÄŸlığı hakkında genel bilgi veren saÄŸlık taraması. Günümüzde birçok ölümcül hastalığı tedavi edebilmenin baÅŸlıca yolu erken tanı. Bu nedenle hem saÄŸlık harcamalarının maliyetlerini azaltmak, hem de tedavi ÅŸansını artırmak için check-up önemli.Check-up’ın kapsamı ne olmalıdır?Check-up kiÅŸinin cinsiyetine, yaşına ve sahip olduÄŸu genetik faktörlere baÄŸlı, saÄŸlığı hakkında tüm sistemlerle ilgili yeterli bilgi verebilecek kapsamda olmalı. Belirli ÅŸartlarda bazı tetkiklerin ön plana geçmesi gerekebilir. Bu kapsamın belirlenmesinde, kiÅŸinin ayırabileceÄŸi zaman ve ekonomik ÅŸartları göz önünde bulundurulmalı.Check-up kimlere uygulanmalıdır?Check-up her yaÅŸtaki bireylere uygulanabilir. Ama genel uygulamada özellikle 35 yaÅŸ sonrası daha önemli hale geliyor.Check-up hangi sıklıkta uygulanmalıdır?Keskin sınırlar olmamakla beraber, 35 yaÅŸ üstü bireylerde yılda bir kez yapılması önerilir.Kapsamlarına göre check-up çeÅŸitleri nelerdir?KiÅŸinin yaşı, cinsiyeti ve sahip olduÄŸu risk faktörlerine göre farklı kapsamda check-up programları uygulanır. - Genç bireylerde koruyucu hekimliÄŸe yönelik dar kapsamlı check-up programları uygulanır.- 50 yaÅŸ ve erkek bireylerde, kalp damar hastalıkları baÅŸta olmak üzere, akciÄŸer, prostat ve kolon kanserleri üzerine odaklanılır.- 50 yaÅŸ ve üzeri kadın bireylerde ise menopoz ve beraberinde getirdiÄŸi rahatsızlıklar, kalp ve damar hastalıkları, meme ve rahim kanserleri üzerine daha büyük önemle durulur. Check-up uygulamalarında en sık rastlanan sorunlar nelerdir?Yetersiz kapsamda uygulanan check-up programlarının sonucu olarak bireyin var olan veya oluÅŸabilecek rahatsızlıkları saptanamıyor. Zaman kaybediliyor. Ãœlkemizde yaÅŸanan baÅŸlıca sorun, belirli ÅŸikayetlerle baÅŸvuran bireylerin genel check-up’a yönelmesi ve bunun sonucunda yanılgıya düşülmesidir. ÖrneÄŸin, midesi rahatsız olan bir bireyin önceliÄŸi check-up yerine gastroskopi olmalıdır ki, mide rahatsızlığının (örneÄŸin ülser) nedeni tespit edilebilsin. Bunun gibi baÅŸ aÄŸrısı ÅŸikayeti ile gelen bir hastanın öncelikle hipertansiyon ve nörolojik yönden tetkik edilmesi uygun görülür. Bu gibi durumlarda check-up yaptırmak önemini yitirir.Günümüzde uygulanan yeni tarama yöntemleri nelerdir?Teknoljideki hızlı ilerlemeye paralel olarak tanısal branÅŸlardaki yenilikler, takip edilmesi zor bir hızla günümüz tıbbında yerlerini almaktadır. Son jenerasyon Multi-Dedektör Bilgisarlı Tomografi (MDCT) ile dünyada bir numaralı ölüm sebebi olan koroner kalp hastalıklarında ve baÅŸta akciÄŸer kanseri olmak üzere prostat, meme, kolon ve pankreas kanserlerinde erken teÅŸhis imkanı bulunuyor. Hazırlayan: Mesude ERÅžANÂ