Güncelleme Tarihi:
Güya grubun gitaristi Jimmy Page ile ünlü İngiliz okültist, şair, büyücü Aleister Crowley arasında bağlantılar kurulmuş ve satanist olduğu ileri sürülen ve yaşarken dünyanın en kötü adamı olarak tanınan Crowley’nin düşüncelerini bu albüme yansıttığı yönünde iddialar ortaya atılmıştı. Page olumlu veya olumsuz bir cevap verme gereği duymadığı gibi, birkaç yıl sonra Crowley’nin bir süre yaşadığı şatoyu satın alarak birtakım çevreleri rahatsız edebilmeyi başarmıştı. Son dönemlerin en ünlü büyücü hikâyesinin özeti bu şekilde anlatılabilir.
Oysa büyü, eskilerin söylediği üzere ilm-i simya, astroloji, fal, ilm-i tencim diye saymaya başladığımızda uzayıp gidecek listenin içine dahil olan ‘kara sanatlar’ neredeyse insanlık tarihi kadar eskiler. Başta Hıristiyanlık olmak üzere tüm dinler, özellikle Ortaçağ’da dinsel dogmalara karşı seçenekli inançlar sunduğu için büyüye karşı çıkmışlardır. Eski toplumlarda özellikle şifa dağıtıcıların da uyguladığı kimi ritüeller bir süre sonra yasaklanmış ve başta Avrupa olmak üzere birçok yerde ‘cadı avı’ adı altında idam ettirilmişlerdir. Peki nedir büyü ve kimdir büyücüler, hangi ihtiyaçtan doğmuştur, ilk nerede sanatlarını icra etmişlerdir, simgeleri sembolleri nelerdir?
Prof.Dr. Zeki Tez son kitabı ‘Gizli Bilimlerin Serüveni’nde ‘kara sanatlar’ın her dinde ve toplumda edindiği yeri, insanlık tarihi kadar eski geçmişini ve büyülerin, büyücülerin kültürel tarihini tüm detaylarıyla irdeliyor.
BÜYÜ NEDİR
Büyü veya sihir için sözlüklerde karşılık olarak; bilinen yollarla elde edilemeyen nesneleri sağlamak, birine zarar vermek ya da birini zarardan korumak için birtakım gizli güçler kullanarak zararı önlemek ve doğa yasalarını zorla etkilemek amacını güden işlemlerin tümüne bu ad veriliyor. Günümüzde “kara sanatlar” diye adlandırılan eski bilim uğraşları Babil astrolojisi, Mısır simyası, Kalde / Keldani büyücülüğü ve Etrüsk falcılığı idi. Bunlardan özel olarak astroloji, günümüze kadar uzanıp gelmiş ve magazin dergilerindeki şaşırtıcı yıldız falı ve astroloji haberleriyle, astronomi haberlerine oranla daha fazla yer kaplar olmuştur. Gizli sanatları uygulayan büyücü, sihirbaz, cinci, fal bakıcı, müneccim ve ölülere danışıcı gibi kişiler her dönemde var olmuşlardır.
MECÜSÎ SÖZÜNDEN İNGİLİZCE ‘MAGIC’E
Eski Yunancada büyücü, rüya yorumcusu ve aldatan anlamlarına gelen “Magie” sözcüğünün, Medler dönemi İran’ında bir rahipler kastı olan “magi”ler aracılığıyla Batı’ya geçtiği sanılmaktadır. Başka bir yoruma göre “magie” (sihir, büyü) sözcüğü, “Mecusî / Mecusîlik”ten gelmedir. Klasik Antikçağ’da “magi” sözcüğü, öncelikle Doğu’da Mecusî din adamlarının sanatları için kullanılmıştır. Latince “magus” sözcüğü, Zerdüşt dinine mensup kişiler için İslâm kaynaklarında kullanılan “Mecusî” sözcüğünden gelme olup “Mecusî din adamı”, “sihirbaz”, “büyücü” gibi anlamlara sahiptir. Sihirbaz, doğal ve doğaüstü güçlere sahip olduğu söylenen çeşitli dinsel âyinler yoluyla bunları kullanarak gizleri çözmeye çalışan kişidir. Hıristiyanlıkta “Magi” (Büyücü) ya da “Üç Çoban-Kral” diye anılan, Doğu’dan Beytüllahim’e gelerek bebek İsa ile Meryem’i bulup onların önünde secde eden ve getirdikleri hazinelerini armağan olarak İsa’ya sunan Caspar, Melchior ve Balthasar adlarındaki üç Mecusî müneccim, İsa’ya ilk inananlar arasında yer aldıklarından, büyü yandaşı kişiler, büyü sanatlarının din açısından saygın bir konuma sahip olduğunu ileri sürmüşlerdir.
‘BÜYÜ’ BUYURDU SERDÜŞT
Nietzsche’nin efsanevi kitabında Zerdüşt, konuşmalarıyla insanlara doğruyu, yanlışı ve Nietzche’nin felsefesini temellendirdiği üst-insan olmanın esaslarını buyuruyordu. Ancak görünen o ki, Zerdüşt, daha önceden de ‘büyü’ buyurmuş. Romalı tarihçi “Yaşlı” Plinius (Gaius Plinius Secundus), büyücülüğün kurucusu olarak İranlı Zoroaster’i (Zerdüşt, Zaratustra) gösterir. Zerdüşt, olasılıkla Asur Krallığı döneminde yaşamış bir din kurucusu idi ve oluşturduğu din, iyilik ve kötülük güçlerinin birbirine karşıt tanrıları olan Hürmüz (“Ahura-Mazda”: Işık Kralı) ve Ehrimen’in (“Ahira-Menyu”: Karanlıklar Prensi) sürekli savaşım ve çatışması üzerine kurulmuştu. Zerdüştlük cinbiliminde (demonoloji) sinek; çürüme ve çöküntünün cisimleştiği ve ölümün beslediği dişi bir cin olarak kabul edilir.
YİNE MISIRLILAR
Dünya tarihinde bir konu yok ki, altından Mısırlılar çıkmasın! Kozmetikten matematiğe, tıptan fiziğe, teknolojiden mimariye kadar her yerde mutlaka onlar için bir bölüm açılır. İnsanlık kadar eski bir geçmişe sahip olan büyü konusunda da onların olmaması düşünülemezdi haliyle...
Doğa bilimleri ilk önce afsun / efsun, tılsım ve sihirbazlık şeklinde Mısır’da türeyerek gelişmeye başlamış. Ünlü sosyolog İbn Haldun’a göre Babilliler, Yunanlılar ve Romalılar, bu bilgileri Mısırlılardan öğrenmişlerdir. Roma imparatoru Diokletianus döneminde olduğu gibi böylesi uğraşlar zaman zaman yasaklanmıştır. Tüm yasaklara karşın bu bilgiler uzun zaman korunabilmiştir. Emevîler dönemine kadar manastırlar gibi tenha köşelerde saklanmış olan bu gibi bilgilerden hareketle Araplarda simya-kimya çalışmaları başlamıştır.
Eski Mısır dininde tanrı “Thoth” ile, Yahudi dininde “Hanok” ile, Zerdüştlük’te “Hûşeng” ile, Hıristiyanlıkta “Enoch” ile özdeşleştirilen, Eski Yunan’da tanrı Hermes’e, Eski Roma’da tanrı “Merkür”e karşılık gelen ve tanrısal kişilik kazandırılmış olan Hermes Trismegistus, büyücülerin, ruh çağırıcıların, simyacıların ve astrologların pîri sayılmıştır. Hermes’in Eski Mısır’daki kökeni olan Thoth, Mısır panteonunda önemli bir üne sahip olup İbis başlı bir insan ya da bir babun olarak gösterilir. Thoth’un hiyerogliflerin bulucusu, kâtiplerin koruyucusu, tıp, astronomi ve sanatların öğreticisi olduğu kabul edilir, büyünün gizlerini de bilir.
HÂRUT VE MÂRUT
Divan edebiyatında çah-ı Babil (Babil kuyusu) mazmunuyla sembolize edilen şey Hârut ile Mârut’un hikâyesidir. Rivayete göre, yeryüzünde insanların işlediği günahların defteri mele-i âlâ’ya çıkınca melekler itiraz edip, Allah’ın insanlara bu kadar müsaade etmesine rağmen insanın bunun kıymetini bilmediğini hatırlatmışlar. İnsandaki mizaç, tabiat ve hevesin meleklerde de olması durumunda, onların da aynı olacağını buyurması üzerine, melekleri imtihan için Allah, Hârut ile Marut’u seçmiş ve Bâbil’e göndermiştir. Bunlar, gündüz yer yüzünde insan gibi yaşar akşamları da ism-i âzam’ı okuyarak göğe yükselirlermiş. Bir gün Zühre isminde güzel bir kadına âşık olan ikili, kadını elde edebilmek için ne isterse yapmaya başlamışlar. Şarap için puta tapan ikili daha sonra göğe yükseldikleri duayı öğretirler. Zühre duayı okuduğunda Allah tarafından gökte yıldız haline getirilir. Hârut ile Mârut ise Babil’de bir kuyuya baş aşağı asılıp, kıyamete kadar acı çekmek zorunda kalırlar.
KUR’AN’DA BÜYÜCÜLÜK
Kur’an-ı Kerîm’in “Bakara” sûresinin 102. âyetinde büyücülük konusunda şunlar yazılıdır: “Kötülerin, Süleyman’ın hükümdarlığının aleyhine söylediklerine uydular. Süleyman kâfir değildi. Fakat insanlara büyücülüğü öğreten kötüler, kâfir olmuşlardır. Ve Babil’de, iki melek denen, Hârut ve Mârut’a da bir şey indirilmemişti. Bu ikisi ise, ‘Biz yalnız denemek içiniz, sakın kâfir olma’ demedikçe, kimseye bir şey öğretmezlerdi. Ama insanlar bu ikisinden karı koca arasını ayıracak şeyler öğreniyorlardı. Ne var ki Allah’ın izni olmadıkça, onunla kimseye zarar veremezlerdi. İnsanlar kendilerine zararı dokunacak ve fayda vermeyecek şeyleri öğreniyorlardı. And olsun ki, büyüyü satın alanın ahirette bir nasipleri olmadığını biliyorlardı. Keşke karşılığında kendilerini sattıkları şeyin ne kadar kötü olduğunu bir bilselerdi”.
RESMEN YASAK
Tereddütsüz bütün dinler tarafından yasaklanan büyü ve büyücülük, imparatorlar ve yöneticiler tarafından da resmen yasaklanmıştır. Büyünün kriminal bir suç olarak kabulü, İmparator Büyük (I.) Konstantinos döneminde başlamış, daha sonra İmparator I. Iustinianus (Jüstinyen) döneminde bu alanda yapılan yasal düzenlemeler, Roma hukukunun ünlü “Corpus iuris civilis”inde toplanmıştır. Bu derleme, geç dönemde Sevilla piskoposu Aziz Isidorus tarafından Ortaçağ Avrupasına uyarlanmıştır. Ostrogot Kralı Büyük Theoderich, Kutsal Roma İmparatoru Charlemagne (Şarlman) ve Sicilya Kralı II. Roger de büyücülüğü yasaklamışlardır.
MEĞER NE GÜÇLÜ SÖZMÜŞ ABRAKADABRA
Çocukluğumuzdan beri izlediğimiz filmlerde veya televizyonlarda gösterilen ilüzyonist gösterilerinde aklımıza kazınan sözlerdir ‘abrakadabra’ ve ‘hokus pokus’. Bu sihirli sözcüklerin büyücülük tarihindeki geçmişi ise sandığımızdan daha güçlü anlamlara geldiğini gösteriyor.
Tılsım inancına dayalı olarak çeşitli dönem ve kültürlerde “Abraxas”, “Abrakadabra”, “Hokus pokus”, “Simsalabim” gibi gizemli sözcükler ortaya çıkmıştır. Bir söylentiye göre, Tanrı insanı bir nefesle canlandırmış ve bu nefesiyle birlikte bir sayı ya da gizemli bir sözcük söylemiştir. Bu sözcüğün “Abrakadabra” olduğu ve Tevrattan alınma İbranice “Abreg ad hâbra”; “Yıldırım oklarını ölüme doğru fırlat!” şeklinde bir sözden ya da “Ha brakhap dabarah”; “Konuş ey kutsal varlık!” sözünden türediği söylenmektedir.
Başka bir yoruma göre ise bu sihirli sözcüğün kökeni eski Arami gizemciliğine dayanır ve “Avrah ka dabra” “Konuştuğum sırada yaratıyorum!” anlamına gelir. Çocuklar bugün bile kaybolan bir şeyi bulmak umuduyla “abrakadabra” diye söylenirler. Ortaçağ’da sihirli bir formül olarak sıkça kullanılan bu sözcük, “Abraxas” sözcüğü ile de bağlantılı olup bu ikincisi, gerçekte Pers güneş tanrısı Mithra’nın adlarından biridir. Yunanca “Abraxsas” sözcüğü, Kabala’da “Yüce Varlık” anlamında kullanılmış, İbranicede olduğu gibi Yunan alfabesinde de harfler sayılarla eşleştirilmişti. Onun sayısal değeri yılın günlerine karşılık gelecek şekilde 365 eden sihirli adının, tüm evreni kapsadığına inanılıyordu.
GİZEMLİ ORTAÇAĞ REÇETELERİ
- Çocuğu olmayan bir kadın tavşan kakası, misk ve safran karışımını uygularsa 4 saat ya da 4 günden sonra erkeği ile birleştiğinde hâmile kalır.
- İshali olan çocuğa oğlak kakası, annesinin sütüyle karıştırılıp içirilirse ishali kesilir.
- Çocuğun midesi ekşirse, at kakası yedirildiğinde geçer.
- At kakası süzülüp içine gülyağı eklenerek hazırlanan karışımın, sıcak olmak koşuluyla birkaç damlası kulağa damlatıldığında rahatsızlığı giderir.
- Kuru at kakası burun içine yerleştirildiğinde kanamaları iyileştirir.
OSMANLI’DAN KALAN HEZAR ESRAR KİTABINDAN ÖRNEKLER
- Aslan kakası: İçinde aslan kakası çözülmüş şarabı içen kişi artık şaraptan nefret eder ve bir daha hiç içmemecesine tümden bırakır.
- Katır kakası: Öksürüğü giderir.
- Tavşan kakası: Yanında tavşan kakası taşıyan kadın kısır olur.
- Sinek kakası: Sinek kakası bulaşmış bir ip toprağa dikilirse, orada nane biter.
- Fil kakası: Yakılırsa bütün camlar kırılır.
TAŞLARDAKİ GİZLİ TILSIMLAR
Agat Çiftçilerin, bahçıvanların, ikizlerin ve eylül ayında doğanların taşı. Uzun ömür ve mutluluk simgesi.
Akuamarin Evlilere şans getirir; Ortaçağ’da diş ağrılarına, mide ve safra kesesi rahatsızlıklarına karşı muska olarak kullanılırdı.
Aytaşı Aşk ilişkilerinde şans getirir. Böbrek hastalıklarına karşı korur.
Beril Uzak yerlere gezilerde tılsımdır; Aquinolu Aziz Thomas’ın uğurlu taşıdır.
Granat Humma ve vebadan korur. Sadakati müjdeler.
Helyotrop Askerlere şans getirir. Kanamalara karşı muskaydı.
Krizopras Uysallık ve iyimserlik için şans taşıdır.
Lapis lazuli Sara illetine ve deri hastalıklarına karşı muskaydı.
Malahit Romatizmaya ve Hintliler’de koleraya karşı muskaydı.
Oniks Kötü düşleri çağırır. ;şlerde karışıklık yaratır. Melankoli yapar.
Topaz Nazara, astım, gut (nikris) hastalığına, uykusuzluğa ve ruh hastalıklarına karşı muska olarak kullanılırdı.
Turmalin Sanatçılar için şans ve başarı taşı.