Bush’a muhalefet iyi kazandırıyor
Güncelleme Tarihi:
Ezgi BAŞARAN
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 01, 2004 00:05
ABD’de Hollywood seçkinleri, liberal entelektüeller, medyanın önemli bir bölümü, kısacası bu ülkenin sanatla, iletişimle, yazmakla çizmekle uğraşan kesimi bugünlerde ne yapıyor? Tek bir cevabı var: Harıl harıl Bush karşıtı kampanya yürütüyorlar.
Bunu sokaklara dökülüp, pankart açarak değil de belgesel film, tv programı yaparak, kitap yazarak ya da karikatür çizerek yapıyorlar. Özellikle vurguladıkları ve ortalama Amerikan vatandaşını da yanlarına çeken sebepler şunlar: Irak savaşı fiyaskoya dönüştü. Vietnam
savaşını andırıyor ve mide bulandırıyor. Savaşın sebebi olarak gösterilen kitle imha silahlarından eser yok. Usame bin Ladin hálá bulunamadı. Savaşın insani maliyeti üzerine belgeseller, Bush’un suikasta kurban gittiği romanlar, Bush ailesinin kirli çamaşırlarını ortaya seren kitaplar, savaşı eleştiren TV komedyenleri ve karikatüristler... Hepsi ilk kez bu kadar aktivist bir ruhla Kasım 2004 seçimlerinde Bush’u Beyaz Saray’dan atmak için seferber olmuş durumda. Üstelik yaptıkları işler kapışılıyor, para da kazandırıyor.
FAHRENHEIT 9/11
Bu belgesel tek başına yeter
Yönetmenliğini Michael Moore’un yaptığı Fahrenheit 9/11, şu anda ABD’de 1855 salonda izleniyor. Toplam hasılatı 103 milyon doları aştı; bu rakam değil bir belgesel, büyük bir aksiyon filmi için bile çok yüksek. Michael Moore, Oscar alan Benim Cici Silahım adlı belgeseli, bestseller olan ‘Aptal Beyaz Adamlar’ ve ‘Ahbap, Memleketim Nerede?’ adlı kitapları, Awful Truth (İgrenç Gerçek) adlı tv programı ve Altın Palmiye alan son filmiyle şu anda ABD’nin en ünlü politik figürlerinden biri. Başarılı bir şovmen ve propagandacı. Nitekim Newsweek Dergisi Fahrenheit 9/11 ABD’de vizyona girdiği hafta, yönetmeni kapak yaptı ve ‘Moore’un Savaşı’ başlığını attı.
Film Bush’un ‘cebren ve hileyle’ başkan olduğu, 2000 seçimlerinde Florida eyaletinin sandıklarına hile karıştığı ve bunun Florida Valisi olan Bush’un kardeşi tarafından ayarlandığı iddiasıyla başlıyor. Bush ailesiyle Bin Ladin ve Suudi Arabistan kraliyet ailesi arasındaki ilişkilerden söz ediliyor. Film Irak savaşında ölen sivillerin, özellikle kadın ve çocukların görüntülerini sansürsüz yayınlıyor ve Amerikan askerlerinin ailelerinin feryatlarıyla son buluyor. Fahrenheit 9/11, 10 Eylül’de Türkiye’de vizyona girecek.
KONTROL NOKTASI
Bush’a suikastı anlatan roman
Gerçek hayatta Başkan’ı tehdit etmenin cezası hapis ama bir romanda bu serbest. Nicholson Baker’ın yazdığı Checkpoint (Kontrol Noktası) adlı roman Bush’a suikast düzenlemeyi planlayan iki genç arasında geçen diyaloglar üstüne kurulu. Gençlerden biri ülkenin halinden hiç memnun değil ve tek çıkış yolunun Başkan’ı öldürmek olduğunu düşünüyor. Silahını alıp bir otel odasına kapanıyor ve planlar yapıyor. Arkadaşı ise onu vazgeçirmeye çalışıyor. Baker’ın romanı Amerikan toplumunda Bush’a karşı gelişen öfkeyi biraz absürd ve uç bir yöntemle anlatıyor.
BUSH HANEDANI SUUDİ HANEDANI
Bush’un gizli ilişkilerini sorgulayan kitap
Craig Unger’ın yazdığı ve Michael Moore’un filminin de temelini oluşturan ‘House of Bush, House of Saud’ (Bush Hanedanı, Suudi Hanedanı) adlı kitap, Bush ailesinin Suudi kraliyet ailesiyle 30 yıllık ilişkilerini anlatıyor. İngiliz The Independent gazetesi kitapla ilgili şöyle bir manşet attı: Amerikan tarihinin en büyük suçu işlendi, uçakların havalanması yasaklandı ama Suudi kraliyet ailesi mensupları evlerine sağ salim ulaştırıldı... Kitaba göre bunu organize eden Suudi Arabistan’ın ABD Büyükelçisi Prens Abdül Aziz bin Bandar’dı. Bandar, Bush’un yakın arkadaşı olarak 13 Eylül akşamı Beyaz Saray’da ağırlandı ve o gece ABD’de bulunan Bin Ladin ailesi üyelerinin ve diğer ‘şüpheli’ Suudilerin ülkeden çıkış planları yapıldı. Yazara göre Bush’ların Suudi kraliyet ailesiyle yolu 1970’lerde kesişti. Suudiler o zaman zor durumda olan George W. Bush’un Harken Energy adlı petrol şirketine destek çıktılar, sonra da baba Bush ile birlikte silah şirketi Carlyle Group’u kurdular. Bushlar ve Suudiler daha sonra Sovyet işgaline karşı savaşın sürdüğü Afganistan’da Bin Ladin’in aralarında bulunduğu gerillalara silah sattılar.
BÜTÜN DÜŞMANLARA KARŞI
Beyaz Saray’dan yükselen cızırtılı ses
Hem Clinton hem Bush hükümetlerinde terörle mücadeleden sorumlu Richard Clarke, mart ayında bir kitap yayınladı. ‘Against All Enemies’ (Bütün Düşmanlara Karşı) adlı kitap, Bush hükümetinde öyle bir infial yarattı ki, Beyaz Saray kitaptaki iddiaları yalanlayan bir dizi basın toplantısı düzenledi.
Kitap kabaca, 11 Eylül’ün önlenebileceği iddiasını savunuyor. Kitapta aktarılan ilginç olaylardan biri de şu: 12 Eylül akşamı Beyaz Saray’ın odalarından birinde dolanan Bush, Clarke’ın yanına sokulur ve şöyle der. ‘Her şeyin üstünden geçin, bakın bakalım bu işi Saddam mı yapmış?’ Clarke ‘Hayır bunu El Kaide yaptı Sayın Başkan’ diye cevap verir. Bush ‘Biliyorum biliyorum’, der ‘Ama yine de bakın bir şekilde bu işin içinde olup olmadığına.’
KONTROL ODASI
El Cezire’nin gözüyle Irak savaşı
Bush hükümetinin hoşlanmadığı bir diğer belgesel de Control Room (Kontrol Odası). Yönetmenliğini Jehane Noujaim’in yaptığı filmin sloganı ‘farklı kanallar, farklı gerçekler.’ Kontrol Odası, Arap TV kanalı El Cezire’nin nasıl bir kurum olduğunu ve Irak Savaşı’na nasıl baktığını anlatıyor. El Cezire, Irak yanlısı yayın yaptığı için Beyaz Saray tarafından defalarca kınanmıştı. Filmde, kanalın gerçekten Arap propagandası yaptığı ama bunun Amerikan propagandası yapan Fox News kanalının yaptığından farksız olduğu vurgulanıyor. Film, 9. haftasında 1 milyon 700 bin kişi tarafından izlendi.
OUTFOXED
Bush yanlısı yayınların perde arkası
Yönetmenliğini Robert Greenwald’un yaptığı Outfoxed belgeseli medyanın tekelleşmesinin halkın bilgi alma hakkını engellediğini, medya imparatoru Rupert Murdoch’un kanalı Fox News’da olup bitenler üstünden anlatıyor. Filmde yer alan röportajlarda Fox News’un eski çalışanları, yanlı yayın yapmaya zorlandıklarını, kanalda hiçbir etik kurala uyulmadığını anlatıyorlar. Belgesel, Irak savaşı boyunca Bush yanlısı yayın yapan Fox News’un perde arkasını gösteriyor.
BUSH’UN BEYNİ
Başkanın görünmeyen şeytani danışmanı
Bush’s Brain (Bush’un Beyni) adlı film Amerikan siyasetinin kilit adamlarından, Bush’un danışmanı Karl Rove’u anlatıyor. Film, gazeteci James Moore ve Wayne Slater’ın çok satan aynı adlı kitabından uyarlanmış. Başkan Bush’un hemen her konuda çok zeki bir taktik uzmanı olan Karl Rove’a danışması ülkeyi gerçekte kimin yönettiği sorusunu gündeme getiriyor. Film, perde arkasındaki usta bir orkestra şefi gibi her şeyi manipüle eden Karl Rove’un siyasi kariyerini anlatırken, bir yandan da George Bush’un bir başkan olarak yetkinliğini sorguluyor.
Mizahçılar bereketli bir konu buldu
Art Spiegelman çizgi romanı ‘In the Shadow of No Towers’da Bush hükümetinin onu en az El Kaide kadar korkuttuğunu söylüyor. Karikatürist David Rees internette yayınladığı ‘Get Your War On’ (Savaşını Başlat) adlı çizgi romanı ABD’nin dış politikasını yerden yere vuruyor. Örneğin ABD ordusunun Afganistan’a gönderdiği yardım paketlerini mayın tarlalarının bulunduğu bölgelere atmasından bahsediyor ve kara espriler yapıyor: Millet şaşkın; kolunu mu toplasın, yardım paketini mi? (www.mnftiu.cc/) Mizah kanalı Comedy Central kanalında The Daily Show programının sunucusu Jon Stewart sürekli Irak Savaşı’nı eleştiriyor, hatta bir isim bulmuş: Mess O’Potamia (Bir kelime oyunu yaparak savaşa Mezopotamya’daki Pislik diyor.)
savaşını andırıyor ve mide bulandırıyor. Savaşın sebebi olarak gösterilen kitle imha silahlarından eser yok. Usame bin Ladin hálá bulunamadı. Savaşın insani maliyeti üzerine belgeseller, Bush’un suikasta kurban gittiği romanlar, Bush ailesinin kirli çamaşırlarını ortaya seren kitaplar, savaşı eleştiren TV komedyenleri ve karikatüristler... Hepsi ilk kez bu kadar aktivist bir ruhla Kasım 2004 seçimlerinde Bush’u Beyaz Saray’dan atmak için seferber olmuş durumda. Üstelik yaptıkları işler kapışılıyor, para da kazandırıyor.
FAHRENHEIT 9/11
Bu belgesel tek başına yeter
Yönetmenliğini Michael Moore’un yaptığı Fahrenheit 9/11, şu anda ABD’de 1855 salonda izleniyor. Toplam hasılatı 103 milyon doları aştı; bu rakam değil bir belgesel, büyük bir aksiyon filmi için bile çok yüksek. Michael Moore, Oscar alan Benim Cici Silahım adlı belgeseli, bestseller olan ‘Aptal Beyaz Adamlar’ ve ‘Ahbap, Memleketim Nerede?’ adlı kitapları, Awful Truth (İgrenç Gerçek) adlı tv programı ve Altın Palmiye alan son filmiyle şu anda ABD’nin en ünlü politik figürlerinden biri. Başarılı bir şovmen ve propagandacı. Nitekim Newsweek Dergisi Fahrenheit 9/11 ABD’de vizyona girdiği hafta, yönetmeni kapak yaptı ve ‘Moore’un Savaşı’ başlığını attı.
Film Bush’un ‘cebren ve hileyle’ başkan olduğu, 2000 seçimlerinde Florida eyaletinin sandıklarına hile karıştığı ve bunun Florida Valisi olan Bush’un kardeşi tarafından ayarlandığı iddiasıyla başlıyor. Bush ailesiyle Bin Ladin ve Suudi Arabistan kraliyet ailesi arasındaki ilişkilerden söz ediliyor. Film Irak savaşında ölen sivillerin, özellikle kadın ve çocukların görüntülerini sansürsüz yayınlıyor ve Amerikan askerlerinin ailelerinin feryatlarıyla son buluyor. Fahrenheit 9/11, 10 Eylül’de Türkiye’de vizyona girecek.
KONTROL NOKTASI
Bush’a suikastı anlatan roman
Gerçek hayatta Başkan’ı tehdit etmenin cezası hapis ama bir romanda bu serbest. Nicholson Baker’ın yazdığı Checkpoint (Kontrol Noktası) adlı roman Bush’a suikast düzenlemeyi planlayan iki genç arasında geçen diyaloglar üstüne kurulu. Gençlerden biri ülkenin halinden hiç memnun değil ve tek çıkış yolunun Başkan’ı öldürmek olduğunu düşünüyor. Silahını alıp bir otel odasına kapanıyor ve planlar yapıyor. Arkadaşı ise onu vazgeçirmeye çalışıyor. Baker’ın romanı Amerikan toplumunda Bush’a karşı gelişen öfkeyi biraz absürd ve uç bir yöntemle anlatıyor.
BUSH HANEDANI SUUDİ HANEDANI
Bush’un gizli ilişkilerini sorgulayan kitap
Craig Unger’ın yazdığı ve Michael Moore’un filminin de temelini oluşturan ‘House of Bush, House of Saud’ (Bush Hanedanı, Suudi Hanedanı) adlı kitap, Bush ailesinin Suudi kraliyet ailesiyle 30 yıllık ilişkilerini anlatıyor. İngiliz The Independent gazetesi kitapla ilgili şöyle bir manşet attı: Amerikan tarihinin en büyük suçu işlendi, uçakların havalanması yasaklandı ama Suudi kraliyet ailesi mensupları evlerine sağ salim ulaştırıldı... Kitaba göre bunu organize eden Suudi Arabistan’ın ABD Büyükelçisi Prens Abdül Aziz bin Bandar’dı. Bandar, Bush’un yakın arkadaşı olarak 13 Eylül akşamı Beyaz Saray’da ağırlandı ve o gece ABD’de bulunan Bin Ladin ailesi üyelerinin ve diğer ‘şüpheli’ Suudilerin ülkeden çıkış planları yapıldı. Yazara göre Bush’ların Suudi kraliyet ailesiyle yolu 1970’lerde kesişti. Suudiler o zaman zor durumda olan George W. Bush’un Harken Energy adlı petrol şirketine destek çıktılar, sonra da baba Bush ile birlikte silah şirketi Carlyle Group’u kurdular. Bushlar ve Suudiler daha sonra Sovyet işgaline karşı savaşın sürdüğü Afganistan’da Bin Ladin’in aralarında bulunduğu gerillalara silah sattılar.
BÜTÜN DÜŞMANLARA KARŞI
Beyaz Saray’dan yükselen cızırtılı ses
Hem Clinton hem Bush hükümetlerinde terörle mücadeleden sorumlu Richard Clarke, mart ayında bir kitap yayınladı. ‘Against All Enemies’ (Bütün Düşmanlara Karşı) adlı kitap, Bush hükümetinde öyle bir infial yarattı ki, Beyaz Saray kitaptaki iddiaları yalanlayan bir dizi basın toplantısı düzenledi.
Kitap kabaca, 11 Eylül’ün önlenebileceği iddiasını savunuyor. Kitapta aktarılan ilginç olaylardan biri de şu: 12 Eylül akşamı Beyaz Saray’ın odalarından birinde dolanan Bush, Clarke’ın yanına sokulur ve şöyle der. ‘Her şeyin üstünden geçin, bakın bakalım bu işi Saddam mı yapmış?’ Clarke ‘Hayır bunu El Kaide yaptı Sayın Başkan’ diye cevap verir. Bush ‘Biliyorum biliyorum’, der ‘Ama yine de bakın bir şekilde bu işin içinde olup olmadığına.’
KONTROL ODASI
El Cezire’nin gözüyle Irak savaşı
Bush hükümetinin hoşlanmadığı bir diğer belgesel de Control Room (Kontrol Odası). Yönetmenliğini Jehane Noujaim’in yaptığı filmin sloganı ‘farklı kanallar, farklı gerçekler.’ Kontrol Odası, Arap TV kanalı El Cezire’nin nasıl bir kurum olduğunu ve Irak Savaşı’na nasıl baktığını anlatıyor. El Cezire, Irak yanlısı yayın yaptığı için Beyaz Saray tarafından defalarca kınanmıştı. Filmde, kanalın gerçekten Arap propagandası yaptığı ama bunun Amerikan propagandası yapan Fox News kanalının yaptığından farksız olduğu vurgulanıyor. Film, 9. haftasında 1 milyon 700 bin kişi tarafından izlendi.
OUTFOXED
Bush yanlısı yayınların perde arkası
Yönetmenliğini Robert Greenwald’un yaptığı Outfoxed belgeseli medyanın tekelleşmesinin halkın bilgi alma hakkını engellediğini, medya imparatoru Rupert Murdoch’un kanalı Fox News’da olup bitenler üstünden anlatıyor. Filmde yer alan röportajlarda Fox News’un eski çalışanları, yanlı yayın yapmaya zorlandıklarını, kanalda hiçbir etik kurala uyulmadığını anlatıyorlar. Belgesel, Irak savaşı boyunca Bush yanlısı yayın yapan Fox News’un perde arkasını gösteriyor.
BUSH’UN BEYNİ
Başkanın görünmeyen şeytani danışmanı
Bush’s Brain (Bush’un Beyni) adlı film Amerikan siyasetinin kilit adamlarından, Bush’un danışmanı Karl Rove’u anlatıyor. Film, gazeteci James Moore ve Wayne Slater’ın çok satan aynı adlı kitabından uyarlanmış. Başkan Bush’un hemen her konuda çok zeki bir taktik uzmanı olan Karl Rove’a danışması ülkeyi gerçekte kimin yönettiği sorusunu gündeme getiriyor. Film, perde arkasındaki usta bir orkestra şefi gibi her şeyi manipüle eden Karl Rove’un siyasi kariyerini anlatırken, bir yandan da George Bush’un bir başkan olarak yetkinliğini sorguluyor.
Mizahçılar bereketli bir konu buldu
Art Spiegelman çizgi romanı ‘In the Shadow of No Towers’da Bush hükümetinin onu en az El Kaide kadar korkuttuğunu söylüyor. Karikatürist David Rees internette yayınladığı ‘Get Your War On’ (Savaşını Başlat) adlı çizgi romanı ABD’nin dış politikasını yerden yere vuruyor. Örneğin ABD ordusunun Afganistan’a gönderdiği yardım paketlerini mayın tarlalarının bulunduğu bölgelere atmasından bahsediyor ve kara espriler yapıyor: Millet şaşkın; kolunu mu toplasın, yardım paketini mi? (www.mnftiu.cc/) Mizah kanalı Comedy Central kanalında The Daily Show programının sunucusu Jon Stewart sürekli Irak Savaşı’nı eleştiriyor, hatta bir isim bulmuş: Mess O’Potamia (Bir kelime oyunu yaparak savaşa Mezopotamya’daki Pislik diyor.)