Bu film hep mutlu sonla biter

Altın Çağ’ın 5 önemli filmi

Pyaasa (1957)
Aktör ve yönetmen Guru Dutt’un başrolünde de rol aldığı film, sadece Bollywood’un değil, sinema tarihinin de en değerli filmleri arasında. Dutt’un canlandırdığı Vijay adlı işsiz şair, iyi kalpli bir fahişeyle tanışır. Kadın, Vijay’ın şiirlerinin basılmasına yardımcı olur. Pyaasa, her şeyin para olduğu yüzyılımızın en romantik filmleri arasında da yerini alıyor.

Shree 420 (1955)
Raj Kapoor’un hem yönetip hem de oynadığı Shree 420, fakir ama gururlu gencin, zengin işadamıyla ilişkisini anlatıyor. Önce tuzağa düşen ama ardından getirildiği oyunu anlayan genç, kötü adamın tutuklanması için elinden geleni yapıyor. Bu filmi izlemediyseniz belki de aklınızda ‘Mera Joota Hai Japani’, ‘Ramaiya Vastavaiya’ ya da ‘Ichak Dana’ gibi şarkılar kalmış olabilir.

Mother India (1957)
Nargis, Rajandra Kumar gibi ünlü yıldızların rol adlığı ‘Mother India’, Bollywood’un kült filmleri arasındaki yerini her zaman koruyor. Kocası ölmüş iki çocuklu, köyde yaşayan bir kadının dramı anlatılıyor. Ama tabii ki filmin özünde dönemin Hintli kadınlarının sorunları, kültürel değerler ve tarihi bilgiler var. Bunun dışında en çok konuşulansa Sunil Dutt ve Nargis’in filmde ne kadar iyi bir uyum yakalamış olduğu.

Do Bigha Zamin (1953)
Yönetmen Bimal Roy’a Cannes Film Festivali’nde Uluslararası Ödül’ü kazandıran bir film bu. Hikâye, arsaları ellerinden alınmaya çalışılan bir çiftçi ve ailesi üzerinden ilerliyor. Balraj Sahni ve Nirupa Roy’un başrolleri paylaştığı film, sosyal mesajları açısından önemli.

Mughal-e-Azam (1960)
Hikâyede üç ana karakter var; Babür Prensi Salim, dansçı Anarkali ve Babür İmparatoru Akbar. Kadının tutkuları ve adamların ona olan aşklarıyla hararetlenen bir öyküsü var filmin. Kamera açıları, yönetmen K. Asif’in tekniği çok konuşulsa da, filmde asıl öne çıkan güzel oyuncu Madhubala’nın başarısı oluyor.

Efsane 5 yönetmen

Hrishikesh Mukherjee (1922-2006)
Ona kısaca Hrishi-da diyorlar. Hâlâ pek çok ünlü oyuncu ve kimi zaman yönetmen, filmlerinde ondan ilham alarak çalıştığını söylüyor. 42 film yöneten Mukherjee’nin efsane filmleri arasında Satyakam, Guddi, Gol Maal, Chupke Chupke, Anari sayılabilir.

Bimal Roy (1909-1966)
Onun için, en çok sevilen yönetmen, demek yanlış olmaz. Onları diğerlerinden ayıran en büyük özelliği sinema olan saf tutkusuydu. Parineeta, Biraj Bahu, Sujata, Bandini ve 1953’te Cannes Film Festivali’nde Uluslararası Ödül’ü alan ‘Do Bigha Zamin’ gibi gerçekçi ve sosyal içerikli filmleriyle dikkat çekti. En önemlisi de izleyiciyi sadece işlediği konularla değil, filmlerinin güçlü müziği ve oyuncularıyla da tavlamasıydı.

Manmohan Desai(1937-1994)
Filmlerinin merkezinde çoğunlukla ‘aile’ temasını işleyen Desai’nin eserlerinde kaliteli aksiyon, şarkılar ve dans da her zaman ön planda olurdu. Bu yüzden de onun filmlerindeki bu yeni jenerasyon etkiye ‘masala’ adını verdiler. Yani; aksiyon, komedi, romantizm, dram ve melodram birarada. Desai’nin bu tarzındaki en iyi örneklerse Amar Akbar Anthony ve Draham Veer oldu. Başarılı kariyerinin ardından 1994 yılında vefat etti. Haberlere göre balkondan düşmüştü...

Mani Ratman (1956-...)
Asıl adı Gopala Ratnam Subramaniam. Hem Hindistan hem de Güney sinemasında da popüler olan ender isimlerden biri. Her ne kadar onun filmlerinde de Bollywood’a özgü dans, müzik, eğlence olsa da diğer yönetmenlerinkilere göre politik içeriğin ve göndermelerin daha fazla öne çıktığı görülür. Roja, Bombay ve Dil Se en çok sevilen filmleri oldu. Ayrıca Dhirubhai Ambani hakkında yaptığı biyografik film Guru da öne çıkanlar arasında.

Guru Dutt (1925-1964)
Bollywood’un Altın Çağı’nın en önemli yönetmenlerinden Guru Dutt’un asıl adı tabii ki çok farklı ve uzun: Vasanth Kumar Shivashankar Padukone. 1950-60 yılları arasında Pyaasa, Kaagaz Ke Phool, Sahib Bibi Aur Ghulam ve Chaudhvin Ka Chand gibi önemli filmlere imza attı. Bunlar arasında Pyaasa ve Kaagaz Ke Phool ‘tüm zamanların en iyi filmleri’ listelerinde hâlâ yerini koruyor. Lirik ve sanatsal filmler çeken Dutt, aynı zamanda çok iyi bir koreograf ve oyuncuydu.

Efsanevi 5 oyuncu

Raj Kapoor (1924-1988)
Bollywood’u Bollywood yapan isimlerden biri Rej Kapoor. Ünü tüm dünyaya yayılmış bir oyuncu. ‘Bollywood’un şovmeni’ de denilen Kapoor, özellikle kendine has vücut hareketleriyle pek çok jenerasyonun ilham aldığı bir oyuncu oldu. Ülkemizde belki de en yakından tanınan Hint sanatçılarından biri. Sebebi de meşhur Avare (1951) filmi. Emimin adını duyunca şarkının melodisi ve hep uydurarak söylediğimiz sözleri aklınıza gelmiştir. İşte bu filmden dolayı pek çok eleştirmen Raj Kapoor’u Hint sinemasının Charlie Chaplin’i olarak da anıyor.

Dilip Kumar (1922-...)
60’tan fazla filmde rol alan Dilip Kumar, adeta yaşayan bir efsane. 90 yaşındaki sanatçı, Bollywood’un 100. yıl kutlaması için çekilen filmde de rol aldı. Anlayacağınız, kendisi hâlâ kapı gibi sağlam. Rol aldığı filmler hep değişken oldu. Onu romantik Andaz’da, dramatik Devdas’ta, komedi Azaad’da ya da tarihi bir film olan Mughal-e-Azam’da izlemek mümkün. Ama yine de onun da prensipleri vardı ve örneğin çok ses getiren Pyaasa filmi gibi pek çok filmde oynamayı reddetmişti. Aynı zamanda sosyal sorumlulukları ön planda tutan bir kişiliğe sahip. Yıllarca Hindistan ve Pakistan halkının biraraya gelmesi için uğraştı. Kumar’ın bir diğer önemli özelliğiyse Guinness Rekorlar Kitabı’nda yer alması. Kendisi en çok ödül alan Hint aktör.

Madhubala (1933–1969)
Bollywood’un Marilyn Monroe’su olarak anılan ünlü oyuncu Madhubala, Mahal, Mr.&Mrs. ’55, Chalti Ka Naam Gaadi gibi 70’in üzerinde filmde rol aldı. 1950’lerde Hollywood’un da ilgisini çeken oyuncu ‘Theatre Arts’ dergisinin kapağında ‘Dünyanın En Büyük Yıldızı’ olarak verildi. Bazı Amerikalı yapımcılar kendisiyle iletişime geçmiş olsa da, Madhubala ne yazık ki Hollywood’a gitmek için babasından izin alamadı.

Salman Khan (1965-...)
Shah Rukh Khan ve Aamir Khan’la beraber üçüncü büyük Khan olarak anılıyor. Skandallarıyla meşhur oyuncunun kod adı ‘Bay Vücut’. Ama aynı zamanda onun için ‘Altın Kalpli’ diyen de çok. Çünkü oyunculuğun yanı sıra pek çok vakıf ve sosyal yardım kuruluşuyla birlikte çalışmalar yapıyor. En önemli filmleri arasında Saajan, Karan Arjun, Judwaa ve Dabangg sayılabilir.

Vyjayanthimala (1932)
Güneu Hindistan’dan çıkıp da tüm ulusun tanıdığı ilk kadın oyuncu oldu Vyjayanthimala. Yıllar içinde onu pek çok kadın oyuncu takip etti. Oyunculuğunun yanı sıra danslarıyla da dikkat çeken Vyjayanthimala’ya ‘twinkle toes’ lakabı takıldı. Kariyer basamaklarına 13 yaşında Vazhkai filmiyle tırmanya başlayan oyuncu, pek çok filminin yanı sıra siyasette de boy gösterdi.

Her şeyi o başlattı

Hindistan’ın ilk filmi ‘Raja Harishchandra’ (Kral Harishchandra), Hindistan sinemasının babası olarak bilinen Dhundiraj Govind Phalke’nin yönetmenliğinde 1913’te çekildi. Mitolojik bir konusu olan filmin çekildiği dönemde kadınların oyunculuk yapması ayıp sayıldığından, o rolleri de erkekler canlandırmıştı. Filmin başrolünde D.D. Dabke yer alırken ona P.G. Sane, Bhalachandra D. Phalke, G.V. Sane, Dattatreya Kshirsagar gibi isimler eşlik etti. Filmin yıllar içinde pek çok yeni versiyonu da yapıldı.

İsmi neden Bollywood

Bollywood, Mumbai’deki (eski adı Bombay) Hindistan film prodüksiyon merkezi için kullanılan, Hollywood ve Bombay’dan esinlenerek oluşturulmuş bir sinonim.

100. yıl şerefine biraraya geldiler

Hindistan sinemasının bu yıl 100. yılı olması dolayısıyla ülkedeki önemli yapımcılar arasında yer alan Karan Johar, Anurag Kashyap, Zoya Akhtar ve Dibakar Banerjee ‘Bombay Talkies’ adında bir kısa film çektiler. Oyuncu olaraksa yine Bollywood’un ünlü isimleri Amitabh Bachchan, Aamir Khan, Rani Mukherji ve Katrina Kaif rol aldı.