BU DA BİR İNSAN MIDIR?
Güncelleme Tarihi:
Ara sıra bir şiir sunuyorum size... Bugün söz Primo Levi’nin; “Bunlar da mı insan?” adlı muhteşem kitabını okumuşsunuzdur (umarım), Zeyyat Selimoğlu’nun Türkçe’ye çevirdiği. Yahudi soykırımını ve Nazi ölüm kamplarını anlatan en güzel (güzel denebilirse) üç dört kitaptan biridir. Bugünkü şiirimiz de aynı başlığı taşıyor, aynı ‘insanlıktan çıkarılmaya çalışılan’ insanları anlatıyor. (Çeviri : Tuğrul Asi BALKAR)
BU DA BİR İNSAN MIDIR?
Güven içinde yaşarsınız
Ilık evlerinizde,
Bulursunuz, akşam döndüğünüzde,
Sıcak aş ve dost yüzler:
Düşünün bu da bir insan mıdır
Çamurlarda çalışır
Barış nedir bilmez
Savaşır bir dilim ekmek için
Kal de kalır öl de ölür.
Düşünün bu da bir kadın mıdır,
Ne saçı var ne adı
Hiçbir şey anımsayacak gücü yok,
Gözleri bomboş ve kucağı buz kesmiş
Bir kış kurbağası gibi.
İyice kafa yorun bu konuda:
Size söylüyorum bu sözleri.
Çıkarmayın onları kalbinizden
Yuvanızda, sokakta,
Yatarken kalkarken;
Yineleyin onları çocuklarınıza,
Yoksa yıkılsın eviniz başınıza,
Hastalıklar sakat bıraksın,
Dilerim çocuklarınız bakmaz bir daha yüzünüze.
*
Primo Levi’nin kurtulamadığı kâbuslarını (kendini merdivenden atarak intihara kadar götürecek olan hayaletleri) dehşet bir çıplaklıkla anlatan ‘Since then, at un uncertain hour’ diye İngilizce giren müthiş bir şiiri daha vardır. Tercümesini bulamadım, ben çevirir size de okuturum bir ara...