Bu çocukların kafasını kaşıyacak bol vakti var

Bitlenme uzun zaman pislikle ilişkilendirildi. Halbuki artık biliyoruz ki; bit temiz ve sağlıklı saçı kirli saça tercih ediyor. Ayrıca sadece çocuklara değil, her yaştan insana geçebiliyor. Bitler tarak, fırça, şapka, elbise, yastık ve tüylü oyuncaklar gibi paylaşılan kişisel eşyalarla da bulaşabilir. Çocuklar değiş tokuş yaptıkları bu eşyalarla birbirlerine bit yayıyor. Ama asıl bulaşma yolu doğrudan olarak baş temasıyla.
Bizim öğrenciliğimizde okullarda bit kontrolü yapılırdı. Artık bu görev ebeveynlerde. Çocuğunuzun baş ve ensesinin sık sık kaşındığını gözlerseniz; saçını kontrol edin. Kontrolü aydınlık bir ortamda yapın. Ensenin arka kısmındaki ve kulak arkasındaki saçları dikkatle inceleyin. Çünkü bitler kolayca beslenip çoğalabilecekleri bölgeleri; yani kulak arkası ve enseyi seçerek yerleşiyor.
Saç tellerine yapışan bit yumurtalarını görebilmek için saç telleri iyice kontrol edilmeli. Canlı yumurta (sirke) iki tırnak arasına alındığında çıtlar. Yumurtaları görmek, biti görmekten daha kolay. Genellikle enseye yakın, kulak ve başın arkasında, saç tellerine tutunmuş halde bulunur.

MUMYALARDA DA VARDI

Dört bin yıllık mumyalarda bile bitlere rastlandı. Dünyanın hemen her ülkesinde bulunan saç bitleri kanatsız böcekler. Yaşamak için insan kafasında bulunan saç tellerini seçiyor ve 2-3 saatte bir kafa derisinden kan emiyor. Saç derisine yerleştikten sonra kısa sürede yumurtlayarak çoğalıyor. Beslenirlerken kafa derisinde kaşıntı hissine neden oluyor. Bu arada çok fazla kaşıma kafa derisinde enflamasyona (tahriş sonucu iltihap, şişlik, ağrı ve kızarıklık) neden olabiliyor. Bitler, yeterince beslenemezlerse 24-55 saat içinde ölürler. Yaşamaları için ideal sıcaklık 30 derece. Bir dişi bit yaklaşık 30 gün yaşıyor ve 150-300 arası yumurta bırakıyor. Dişi bitler yumurtalarını, yani sirkeleri saç tellerine bağlıyor. Böylece sirkeler saça yapışıyorlar.

NORMAL YIKAMAYLA KURTULAMAYIZ

Sirkeler, kir veya kepek gibi yıkanarak temizlenemez. Önce etkili bir ürünle (şampuan ya da losyon) öldürülmeli, ardından ürünün kutusundan çıkan özel tarakla temizlenmeli. Bu ürünleri eczanelerden ve internet üzerinden alabilirsiniz. Saç biti insan vücudu dışında yalnızca 48 saat yaşayabilir. Evcil hayvanlarda yaşayamaz. Sirkelerse insan vücudu dışında kumaş ve battaniye üzerinde 10-15 gün canlı kalabilir. Bit ve sirkeleri saçlı deriden uzak tutmak için özel ürünler var. Kız çocukları için toka, erkekler için de rozetler üretildi.

BİTTEN KURTULMAK İÇİN

* Ailenin her ferdi kontrol edilmeli.
* Ailenin diğer fertlerinde bite ya da sirkeye rastladığınızda bit ilacı uygulanmalı.
* Giysiler, çarşaflar ve havlular sıcak suyla yıkanmalı.
* Tarak ve fırçalar sıcak suda bekletilmeli.
* Tüm ev ve araba elektrik süpürgesiyle temizlenmeli.
* Yıkanmayan eşyalar iki hafta süreyle bir poşetin içinde hava almayacak şekilde bekletilmeli. Bu süre sirkelerin ölmeleri açısından önemli.

ORTAÇAĞDA YOKSULLUK İNCİSİ

* Bit ve bitlenme dünyanın her tarafında yaygın. Milyonlarca yıldır var olduğu düşünülüyor.
* Ortaçağda bitlere ‘yoksulluğun incileri’ denirdi. Canterbury başpiskoposu Aziz Thomas öldüğünde, taşıdığı bitler nedeniyle yüksek mertebeden bir aziz kabul edildi.
* İnsanlık birçok hastalığın bitlerle bulaştığını çok geç öğrendi. Bit tifüsü; Trablusgarp, Balkan Harbi ve I. Dünya Savaşı’nda Türk ordularına büyük zorluklar yaşattı.
* Ortaçağ’da İsveç’in Hurdenburg kentinde belediye başkanlığı seçimlerinde adaylar bir masanın etrafına oturur, sakallarını masaya değdirirdi. Masanın ortasına konan bitin yöneldiği sakalın sahibi başkan seçilirdi.