Bu albümün adı ÇuvaÅŸça kör at sineÄŸi

BildiÄŸimiz albümlere benzemiyor Sokkur Saska. Bu iki kelime, Çuvaşça’da kör at sineÄŸi demek. Sarp Keskiner, Burkay Dönderici, Orçun BaÅŸtürk ve SavaÅŸ ÇaÄŸman’dan oluÅŸan grubun adı ise Saska, yani at sineÄŸi. Grup, yeni bir yerel müzik icat etmek istemiÅŸ.Aralarından hiçbiri Kafkas kökenli deÄŸil ama, yöresel dillerde söylenmiÅŸ İç Asya, Kuzey Asya ve Kafkasya halk ÅŸiirlerini ve makamlarını inceleyerek bu albümdeki müzikleri ortaya çıkarmışlar. Anlattıkları öyküler tükenene kadar Saska’ya yeni zincirler eklemeye devam edecekler. Albüm daha yeni raflarda yerini almışken, Sarp Keskiner’le grubu ve Sokkur Saska’yı konuÅŸtuk.Saska projesi nasıl doÄŸdu?- Bu proje 1997’de SavaÅŸ ÇaÄŸman CoÅŸkun’un evinde gerçekleÅŸtirdiÄŸi bir kayıttan yola çıkılarak oluÅŸtu. 1999’un baÅŸlarında Burkay’ın katılımıyla ikili olarak devam eden proje 2002’de benim, 2003’te de Orçun’un katılımıyla son halini aldı. Benim sürdürdüğüm baÅŸka projeler de var. Orçun BaÅŸtürk ise bir yandan Replikas’ta devam ediyor. Savaş’ın önceden çıkan bir etnik pop albümü var. Saska hepimizin ortak projemiz oldu.Nasıl bir müzik yapıyorsunuz?- Amacımız bizi günlük yaÅŸamlarımızdan sıyıracak yeni bir yerel müzik icat etmek. Uçsuz bucaksız sert coÄŸrafyaların müziklerini, bir araya gelmesi tuhaf karşılanacak diÄŸer uzak coÄŸrafya müzikleri ile beraber kurguluyoruz. Yaptığımız müzik, İç Asya, Kuzey Asya ve Kafkasya halk ÅŸiirlerini ve makamlarını malzeme olarak seçip o coÄŸrafyadan soyutlamak olarak da adlandırılabilir. Hepimiz etnik müzikleri dinliyor ve seviyoruz. Hiç gitmediÄŸimiz coÄŸrafyaların müziklerini dört duvar arasında yaşıyoruz. Biz de albümümüzde müziklerine yer verdiÄŸimiz ülkelere hiç gitmedik. O bölgelerle ilgili araÅŸtırmalarımız var ama oraya ait ya da oralı deÄŸiliz. Bunu Saska’nın genel konsepti içinde şöyle ifade ediyoruz: Dört duvar arasında kurulan hayali bir dünyanın müzikle resmedilmesi.Ama o müzikleri o bölgelerden soyutlayarak müziÄŸin samimiyetini ve gerçekliÄŸini azaltmış olmuyor musunuz? - Saska bir etnik müzik projesi deÄŸil. Biz Kafkas geleneksel müziÄŸini alıp bir albüm yapmadık. O coÄŸrafyalardaki müzikleri, halk edebiyatını çalıştıktan sonra, bu unsurlar arasından seçtiklerimizi bugün dinlediÄŸimiz somut müziÄŸin kompozisyonları, elektronik müziÄŸin icra ve kompozisyon disiplinleriyle bir araya getirip yeni bir müzik yaratmak için bir atölye çalışması olarak tasarladık Saska’yı.Saska ne demek ve grup adı olarak nasıl seçildi?- Saska Çuvaşça at sineÄŸi demek. Albümün adı olan Sokkur Saska da kör at sineÄŸi demek. Bu Savaş’ın önerisiydi. Hem ÇuvaÅŸca’da, hem de eski Bulgarca’da kullanılan bir sözcük bu. Hiç kör at sineÄŸi düşünebiliyor musunuz? Uçma yeteneÄŸi vardır ama nereye gideceÄŸini bilemez. SineÄŸin bu eksikliÄŸi çok ironik ve komik. Bu metafor çok hoÅŸumuza gitti.ALBÃœMDE DOÄžAL SESLER KULLANILDI Albümün en ilginç noktalarından biri de doÄŸadaki seslerin kullanılmış olması... - Evet. Bir tuzun kağıda dökülme sesi, eski gaz lambasının paslı fitil ayar demirinin gıcırtısı, çeÅŸitli vızıltılar, ıslıklar ve mikrofona vurularak elde edilen patlama sesleri var. Evde oluÅŸturuldu bu sesler.Ne gibi hazırlıklar yapıldı bu ÅŸarkıların oluÅŸumu öncesinde?- Ä°nanç disiplinleri, halk edebiyatı, ÅŸamanizmle ilgili araÅŸtırmalar yaptık. Bu coÄŸrafyaların yakın tarihlerini, müzik kültürlerini, arkaik ve ÅŸimdiki formlarını inceledik. Saska ortaya çıktı.Bu müzikler için bilgisayar ortamında özel programlar da yazıldı deÄŸil mi?- Yazılımcı arkadaşımız Burkay, ses örneklerini bir araya getirmek için iki ayrı program yazdı. O olmasaydı Saska olmazdı. Etrafımızdaki seslerin toplanması ve onlardan bir kompozisyon yaratılıp müzikle beraber iÅŸlenmesi Burkay’ın programları sayesinde gerçekleÅŸti. Albümdeki ÅŸarkılar ne gibi hikayeler anlatıyor bize? - Her ÅŸarkının ayrı bir hikayesi var. Bizim yaptığımız o hikayeleri sinema ve fotoÄŸraf disiplinlerini kullanarak sesli bir sinema yaratmak. Oradaki hikayeleri seslendiriyoruz da diyebiliriz.OLMAYAN BÄ°R FÄ°LME MÃœZÄ°K YAPTIKFilm müziÄŸi yaptınız mı hiç? Sizin yaptığınız iÅŸle benzer tarafları var mı?- Bir filme müzik yapmak, zaten hazır olan bir imge dünyasının anlamını müzikle kuvvetlendirmek, daha da dramatize etmek diye deÄŸerlendirilebilir. Bizim yaptığımız ÅŸey ise olmayan bir filme müzik yapmak gibi. Filmde ise akan görüntüler var, bitmiÅŸ bir fotoÄŸraf üzerine müzik yapıyorsun. Bundan sonra her ÅŸarkı için video art projelerimiz var. Albüm çok yeni ama nasıl tepkiler aldınız? Kimlere ulaÅŸacak bu ÅŸarkılar? - Albümü çok sinematografik buluyorlar. Görüntü ve ses beraberliÄŸi ile ilgilenen herkesin bu albüme ilgi duyacağını düşünüyoruz. Bunun yanı sıra elektronik müzik çevrelerinden çok hoÅŸ tepkiler aldık. Bu coÄŸrafyalardan olup da Türkiye’de yaÅŸayanlar, uzun zamandan beri Kafkas ve Asya müzikleri alanında yapılmış en iyi çalışma olarak nitelendirdi. Bu müziklerin Türkiye’de folklordan öte bilinmediÄŸini, bizim onları alıp modernize ettiÄŸimizi söylüyorlar. Popüler müzik dinleyen kitle ise çarpıcı, etkileyici, kolay dinlenebilir ve deneysel buldu albümü.Albümde sizi en çok etkileyen öykü hangisi?- Açemezni katıncıgı Canölmez’in hikayesi çok çarpıcı. Türkçesi Açemez’in karısı Canölmez. Sonra Debet, Kafkas mitolojisinde efsanevi bir kahraman. Debet’in doÄŸuÅŸu ile insanlığın baÅŸladığını anlatıyor o efsane. Neden ÅŸarkıları orijinal dilinde söylediniz?- Samimiyetini bozmadan bütün sahiciliÄŸi ile anlatabilmek için kendi dillerini kullandık.GRUPTA KÄ°M NEREDE NE YAPIYOR?Saska Grubu’nun genel koordinatörü Sarp Keskiner editör, menajer, yazar, albüm prodüktörü, organizatör, reklam metin yazarı, radyocu olarak birçok alanda çalışmış. Ä°stanbul Blues Kumpanyası’nın kurucularından olan Keskiner, Moe Joe, Tuzlu Nehir, Mama & Friends, Kır Üçlüsü, Sweet Papa Lowdown ve The Shrimps gibi çeÅŸitli gruplarda yer almış. Åžu anda Ä°zmir’de organizasyon ve reklam üzerine çalışıyor. Grubun bilgisayar programcısı, ses örneklemleri ve örgülemelerinin yapımcısı Burkay Dönderici ise Amerika’da ‘artificial intelligence’ (suni zeka) üzerine eÄŸitim görüyor. Vokalde dinlediÄŸimiz SavaÅŸ ÇaÄŸman CoÅŸkun Ankara’da yaşıyor. Daha önce metin yazarlığı da yapan CoÅŸkun; punk, elektronika, caz ve kolektif doÄŸaçlama alanlarında kurucusu olduÄŸu Sniffin’ Glue, The Kitch gibi çeÅŸitli gruplarla çalışmış, Ä°stanbul Blues Kumpanyası, Uçan Halı, Goombye Negronia ve Tuzlu Nehir gibi projelerde sahneye çıkmış. Grubun Ä°stanbul’daki tek üyesi Orçun BaÅŸtürk çeÅŸitli punk ve rock gruplarında davul çalarak müzik hayatına baÅŸlamış, ÅŸu anda Replikas Grubu’nda davul çalıyor. 1998’de Ä°stanbul Blues Kumpanyası’na da katılan BaÅŸtürk Serdar Akar’ın Maruf filminin müziklerinin de yapımcısı.Â