Serhan YEDİG
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 16, 2006 00:00
Müziğin bireyleri, ulusları yakınlaştırdığı söylenir. Bazen tam tersi oluyor. Huzur hayaliyle Marmaris’e yerleşen bir grup sanatsever, kenti klasik müzikle tanıştırmak üzere 1998’de kollarını sıvadı. Filarmoni derneği kurdu. Emekli mimar, kaymakam, gazeteci, öğretmenlerden oluşan grup sekiz yılda bir mucize yarattı. Şehre orkestralar, korolar, iddialı festivaller kazandırdı.
Marmaris sanata kavuştu ama onlar huzurlarını kaybetti. Beşe bölündüler, dört rakip dernek çıktı. Sanat savaşına darbe, hileli
seçim, afiş toplatma, konserlerini iptal ettirmeye çalışma, ölüm tehditi iddiaları karıştı. Kavganın yankıları karakol, mahkeme, kaymakamlık, İçişleri Bakanlığı, hatta Amerika’daki Masonlar Derneği’ne ulaştı.
İnanılması gerçekten zor. Bugün Marmaris’te iki oda orkestrası, 25’er kişilik üç farklı Klasik Türk Müziği korosu yıl boyunca faaliyette. Sahil kentlerinin kiraz-karpuz şenlikleriyle karşılaştırılamayacak birer uluslararası bale ve klasik müzik festivali düzenleniyor. Yunan müzikçilerle Güney Ege Filarmoni Orkestrası kurulması, şehre kültür merkezi inşa edilmesi, caz festivali kazandırılması planlanıyor.
ÇELLİSTLER BAŞLATTI
Birçok şehrin imreneceği canlılığı yaratanlar bir grup emekli, yerel yönetim ve oteller.
İlk kıvılcımı 1996’da çellist Angela Berker çaktı. Armutalan’da tanıştığı kemancı Samir Gülahmedov ve piyanist eşiyle ev konserlerine başladı. Üçlüye iktisatçı, gazeteci, çellist Ahmet Altınöz ve obuacı kızı Pelin katıldı. Zeynep Çelebi ikinci keman iskemlesine oturdu. Yaz-kış haftada birkaç kez buluşup çalıyor, onlara özenen emeklilere ders
veriyorlardı. İkinci yıl bir hedef çıktı ortaya: Oda orkestrası kurmak. ANAP’lı Marmaris Belediye Başkanı İsmet Karadinç’e başvurdular. Önerisi ve katılımıyla 1998’de Türkiye’nin dördüncü filarmoni derneği, MF kuruldu. Başkanlığı, Ahmet Altınöz üstlendi. Cumhuriyet’in 75. Yılı konserinde orkestralarını tam 8 bin kişi izledi. Bu hevesle İrfan Özbakır İleri Türk Müziği Korosu’nu kurdular.
Başlangıçta herkes memnundu. Derneğin prestiji hızla artıyordu. Kente son gelenin başkan olmasına muhalifti bazı üyeler. İsyan bayrağı açtılar. Ardından orkestra ödeneği tartışması karakolda bitti. 1999 Martı’ndaki baskın genel kurul girişimi ise meydan savaşına dönüştü. Hileli seçim iddiası İçişleri Bakanlığı’na yansıdı, kongre iptal edildi. Başkan Altınöz, hileyle suçladığı üyeleri ihraç etti. Kaymakamlığın "geri alınsınlar" emri, İdare Mahkemesi’nden döndü. Üyelerden biri, isyankarların derneği masonik zemine çekmeye çalıştığı kanısındaydı. İnternetten Amerikan Mason Locası’nın adresini buldu, şikayet mektubu yazdı. Kavga uluslararası skandala dönüştü. Ölüm tehdidi aldığını söyleyen Altınöz iki hafta korumaya alındı.
EN HIZLI BÖLÜNEN KORO
Ahmet Altınöz, 40’ı müzisyen, 104 üyeyle yoluna devam etti. Dışlananlar 2000’de Marmaris Kültür Sanat Derneği’ni (MAKSAD) kurdu. Oda orkestraları ikiye çıktı. CHP’li yeni Belediye Başkanı Ali Acar’ın desteğiyle, MAKSAD’ın topluluğu Marmaris Belediyesi Oda Orkestrası adını aldı. Alafranga cephesindeki deprem alaturkacılara da sarstı. Marmaris Türk Musikisi Derneği’nin belediyeyle kurduğu koroyu yöneten Nilgün Kale, görevinden alındı. Yerine Yurdagül Erdoğdu getirildi. Dernekle belediyenin yolları ayrıldı. Kale, kentteki üçüncü Türk Müziği korosunu kurdu.
Ayşe Uran’ın başkanlığındaki MAKSAD, baleye yöneldi. 2004’te Ankara, İzmir Devlet Opera ve Balesi dansçılarının desteğiyle Bale Festivali’ni başlattı. Gelecek yıl uluslararası nitelik kazanacak festivali Kültür Bakanlığı da destekliyor. Bu yıl nefeslilerin katılımıyla genişleyen oda orkestrası konserlerini sürdürüyor. MAKSAD, yılda 20 etkinlik düzenliyor. Bunlara belediyenin Türk Müziği Korosu, Bilkent ve Borusan Senfoni de katılıyor.
MF ise 2004’te güncel dans festivali başlattı. Ertesi yıl afişleme izni alamayınca festivali rafa kaldırdı. Oda orkestrası, Türk Müziği korosu yılda 3-4 konser veriyor. Geçen yıl Rodoslu müzikçileri Marmaris’te ağırlayıp birlikte çaldılar. Bu yıl da Kültür Bakanlığı ve şehirdeki iki ticaret odasının desteğiyle 1. Marmaris Uluslararası Müzik Festivali başlatıldı. 19 Haziran’da Bursa Devlet Senfoni’nin açtığı festivalde terslikler birbirini izledi. Eskişehir Belediyesi Senfoni Orkestrası’nın konseri, Marmaris’ten birilerinin "Gelmeyin, sefil olursunuz" uyarısıyla iptal edildi. Tanıtma Fonu katkısı gecikti. Yine de 12 konserden beşi gerçekleşti.
Festival sırasında sanat rekabeti sokağa indi. Rakip dernekten birinin "Festival iptal edildi, afişlerini toplayın" yanıltmasıyla Turunç Beldesi zabıtası festival afişlerini indirdi. MF’nin müdahalesiyle yeniden astı.
Neyse ki üç korolu alaturka cephesinde asayiş berkamal. Müziksever Belediye Başkanı Ali Acar, yılda bir kez belediye korosunun konserinde rica üzerine sahneye çıkıyor. Son eseri koristlerle terennüm ediyor.
Beşe bölünüp, dört derneğe dağılan müzik dostları birleşse kim bilir neler olurdu? Derneklere sorduk, cevabımızı aldık: "Biz yolumuzda yürüyoruz, diğerleri muhatabımız bile değil!
AYŞE URAN (MAKSAD Başkanı)
Bir araya gelemeyiz
Belediyemiz muhteşem. Büyük destek veriyor, dinleyicinin konsere ulaşımını sağlıyor, bilet satışını gerçekleştiriyor. Oteller ve valiliğe de teşekkür borçluyuz. Filarmoni Derneği bizi hiç ilgilendirmiyor. Aramızda rekabet yok, çünkü muhatap kabul etmiyoruz. Rakip bile olamazlar. Kulağımıza gelen tek şey, başarısızlıkları. Bir araya gelmemiz mümkün değil, kişilik bozuklukları olan kişilerle birlikte olmak istemeyiz.
AHMET ALTINÖZ (Marmaris Filarmoni Derneği Başkanı)
Hayatım tehlikedeydi korumaya alındım
Büyük zorluklarla çalışıyoruz. Dernekler ayrılırken ölümle tehdit edildim. Afişlerimiz sökülüyor, engellemelerle karşılaşıyoruz. Festivalin açılış davetiyesini vermek için gittim, belediyenin kapısından giremedim. Yeni yönetim kurulumuzla usulen ziyarete gitmek istemiştik, randevu verilmedi.
ALİ ACAR (Marmaris Belediye Başkanı)
Kapımız herkese açık
Sanat, kültür ve sporu tüm imkanlarımızla destekliyoruz. Yılda 2 trilyon lira ayırıp, ayrıca sponsor buluyoruz. Bir kültür merkezi inşa edeceğiz. Belediyeyi tanıyan, ciddiye alan herkese, dernek ayrımı yapmadan destek oluruz. MAKSAD ile Filarmoni Derneği arasındaki sorunun nedenini bilmiyorum. Geçmişte birliktelermiş. MF, benimle samimi ve dürüst bir ilişki kurmadı. Yaptıkları son festivalin ses getirmediğini, kimsenin katılmadığını duyuyorum. Şehrin prestiji zedeleniyor. Siyasetin, rantın olduğu her yerde çatışma yaşanır. Marmaris’te de bu tür çatışmalar yaşanacaktır.