Bir tek hapla beslenilen günler asla gelmeyecek
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Kasım 19, 2005 00:00
Sağlıklı ve dengeli beslenenlerin herhangi bir gıda takviyesine yani vitamin ve mineral desteğine ihtiyaçları yok. Sebze, meyve ve diğer besinlerde gerekli tüm maddeler fazlasıyla var. Ancak giderek güçleşen ve yoğunlaşan yaşam koşulları, beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, stres, sigara, alkol tüketimi günümüz insanını zorluyor. İyi beslenemediği kaygısı yaşayanlar gıda takviyelerine yöneliyor.
Günlük koşuşturmada 4-5 porsiyon meyve ve sebze yemek zor gelirken, tüm ihtiyacın bir tek hapla karşılanması tercih ediliyor bazen. Ve sonuçta dünyada gıda tamamlayıcılarına yılda 50 milyar dolar ödeniyor. Bu pazarın yüzde 75’i gelişmiş ülkeler. Yani Avrupa ülkeleri, ABD ve Japonya. Türkiye’de ise gıda takviyelerine yılda 100 milyon dolar harcanıyor. Gıda takviyesi üreten ve satan firmaların uluslararası derneği IADSA’nın (The International Alliance of Dietary/Food Supplement Associations) toplantısına katılmak üzere İstanbul’a gelen Prof. Dr. John Hathcock sorularımızı yanıtladı.
Vitaminlerin ve minerallerin gıdalarla alımı ile hap takviyesi arasında fark var mı?
- Bu konuda bir genelleme yapamayız. Örneğin C vitamininin doğal ve sentetik şekli vücuda aynı etkiyi yapıyor. Folik asitte ise sentetik daha etkili ve yararlı. Pişirme sırasında vitamin değerlerinin kaybolduğunu unutmamak gerekiyor. Bazen bir madde korunurken, diğeri yok oluyor. Bu arada obezite giderek artan bir sorun. Bu yüzden bu maddeleri yemekle almak yerine, kalorisi olmayan haplarla almak bazı insanlar için daha avantajlı.
Gıda takviyeleri nasıl seçilmeli?
- Öncelikle bunların takviye edici olduğunu unutmamak gerekiyor. Bunlar koruyucu veya bünyeye destek amaçlı olabilir. İhtiyaç duyulan vitamin ve mineraller kişiye göre değişir. Sağlıklı beslenenlerin almasına gerek kalmayabilir. Ama örneğin vejetaryenlerin mutlaka destek kullanması gerek.
YEMEK YEMEK HAYATIN ZEVKİDİR
Sadece haplarla besleneceğimiz günler yakın mı?
- Bu hiçbir zaman gerçek olmayacak. Bunun birkaç sebebi var. Birincisi, doğal gıdalar hálá farkında olunmayan ve saptanamayan özel besleyici maddeler ve yapılar içeriyor. Mesela aminoasitler, lifler ve yağ asitleri sadece doğal gıdaların içinde bulunuyor. İkincisi ve bence en önemlisi; yemek, hayatın zevkidir. Güzel bir ortamda, iyi hazırlanmış yemekler yemek mutluluk için gerekli. Üçüncüsü, tüm besin maddelerinin haplarda toplanması zor. Örneğin aminoasitler yüksek dozlara çıkarılırsa, hapın büyüklüğünün de değişmesi gerekir. Tekrar belirtmek istiyorum, gıda takviyesi gıdaların yerine geçmek amacıyla önerilmiyor. Gıdadan elde edilemeyen eksiklerin takviye edilip, tamamlanması için alınması lazım. İyi beslenmenin önemi ne kadar iyi bilinirse, takviyelere o kadar az ihtiyaç duyulur.
Mutlaka ve mutlaka alınmasını önerdiğiniz takviyeler var mı?
- Mültivitamin ve mineral takviyesi herkes için uygun. Ama ihtiyaçlar kişiye ve yaşa göre değişebilir. Yaşam tarzı, beslenme, genetik özellikler, sigara içmek ve hatta yaşanan coğrafya bile etkili bu seçimlerde. Türkiye güneşli bir ülke, D vitamini doğal yoldan alıyorsunuz. Ama az güneş gören yerlerde yaşayanların D vitamini takviyesi alması gerekebilir.
Vitaminlerin trendleri var mı?
- Güncellenen bilgiler, yeni araştırma sonuçlarıyla vitamin eğilimleri değişebiliyor. Araştırmalarla gündemde olmayan vitaminlere dikkat çekilebiliyor.
DR. HATHCOCK KİMDİR?
Dr. John N. Hathcock, kısa adı CRN olan Sorumlu Beslenme Kurulu’nun Bilimsel ve Uluslararası İlişkiler Başkan Yardımcısı görevini sürdürüyor. Özellikle gıda güvenliği ve uluslararası ruhsatlandırma konularındaki bilimsel gelişmelerin değerlendirilmesinden sorumlu. Kıdemli bilim adamı görevleri de dahil olmak üzere 30 yılı aşkın deneyimi var. Vitamin ve Mineral Güvenliği adlı bir kitabı bulunan Hathcock, çeşitli bilimsel dergilerde makaleler yazıyor.
DERNEĞİN AMACI TEK SES YARATMAK
Gıda takviyesi üreten ve satan firmaların kurduğu uluslararası dernek IADSA’nın 9 bin 500 üyesi var. IADSA’nın amacı beslenme destek ürünleri pazarında, politik ve yasal anlamda tek bir ses yaratmak ve pazarın tüm dünyada gelişip, yayılmasını sağlamak.
IADSA’ya Türkiye’den BesDesDer (Beslenme Destek Ürünleri Derneği) üye. Derneğin Türkiye’deki üyeleri ise Amway Türkiye, Farmatek İç ve Dış Tic. Ltd. Şti., GNC Türkiye, Herbalife International, Nutrifarma, Pharma Nord, Sifar İlaçlar, Solgar Türkiye, Taymed ve Vitamed.
Vitaminlerin ve minerallerin gıdalarla alımı ile hap takviyesi arasında fark var mı?
- Bu konuda bir genelleme yapamayız. Örneğin C vitamininin doğal ve sentetik şekli vücuda aynı etkiyi yapıyor. Folik asitte ise sentetik daha etkili ve yararlı. Pişirme sırasında vitamin değerlerinin kaybolduğunu unutmamak gerekiyor. Bazen bir madde korunurken, diğeri yok oluyor. Bu arada obezite giderek artan bir sorun. Bu yüzden bu maddeleri yemekle almak yerine, kalorisi olmayan haplarla almak bazı insanlar için daha avantajlı.
Gıda takviyeleri nasıl seçilmeli?
- Öncelikle bunların takviye edici olduğunu unutmamak gerekiyor. Bunlar koruyucu veya bünyeye destek amaçlı olabilir. İhtiyaç duyulan vitamin ve mineraller kişiye göre değişir. Sağlıklı beslenenlerin almasına gerek kalmayabilir. Ama örneğin vejetaryenlerin mutlaka destek kullanması gerek.
YEMEK YEMEK HAYATIN ZEVKİDİR
Sadece haplarla besleneceğimiz günler yakın mı?
- Bu hiçbir zaman gerçek olmayacak. Bunun birkaç sebebi var. Birincisi, doğal gıdalar hálá farkında olunmayan ve saptanamayan özel besleyici maddeler ve yapılar içeriyor. Mesela aminoasitler, lifler ve yağ asitleri sadece doğal gıdaların içinde bulunuyor. İkincisi ve bence en önemlisi; yemek, hayatın zevkidir. Güzel bir ortamda, iyi hazırlanmış yemekler yemek mutluluk için gerekli. Üçüncüsü, tüm besin maddelerinin haplarda toplanması zor. Örneğin aminoasitler yüksek dozlara çıkarılırsa, hapın büyüklüğünün de değişmesi gerekir. Tekrar belirtmek istiyorum, gıda takviyesi gıdaların yerine geçmek amacıyla önerilmiyor. Gıdadan elde edilemeyen eksiklerin takviye edilip, tamamlanması için alınması lazım. İyi beslenmenin önemi ne kadar iyi bilinirse, takviyelere o kadar az ihtiyaç duyulur.
Mutlaka ve mutlaka alınmasını önerdiğiniz takviyeler var mı?
- Mültivitamin ve mineral takviyesi herkes için uygun. Ama ihtiyaçlar kişiye ve yaşa göre değişebilir. Yaşam tarzı, beslenme, genetik özellikler, sigara içmek ve hatta yaşanan coğrafya bile etkili bu seçimlerde. Türkiye güneşli bir ülke, D vitamini doğal yoldan alıyorsunuz. Ama az güneş gören yerlerde yaşayanların D vitamini takviyesi alması gerekebilir.
Vitaminlerin trendleri var mı?
- Güncellenen bilgiler, yeni araştırma sonuçlarıyla vitamin eğilimleri değişebiliyor. Araştırmalarla gündemde olmayan vitaminlere dikkat çekilebiliyor.
DR. HATHCOCK KİMDİR?
Dr. John N. Hathcock, kısa adı CRN olan Sorumlu Beslenme Kurulu’nun Bilimsel ve Uluslararası İlişkiler Başkan Yardımcısı görevini sürdürüyor. Özellikle gıda güvenliği ve uluslararası ruhsatlandırma konularındaki bilimsel gelişmelerin değerlendirilmesinden sorumlu. Kıdemli bilim adamı görevleri de dahil olmak üzere 30 yılı aşkın deneyimi var. Vitamin ve Mineral Güvenliği adlı bir kitabı bulunan Hathcock, çeşitli bilimsel dergilerde makaleler yazıyor.
DERNEĞİN AMACI TEK SES YARATMAK
Gıda takviyesi üreten ve satan firmaların kurduğu uluslararası dernek IADSA’nın 9 bin 500 üyesi var. IADSA’nın amacı beslenme destek ürünleri pazarında, politik ve yasal anlamda tek bir ses yaratmak ve pazarın tüm dünyada gelişip, yayılmasını sağlamak.
IADSA’ya Türkiye’den BesDesDer (Beslenme Destek Ürünleri Derneği) üye. Derneğin Türkiye’deki üyeleri ise Amway Türkiye, Farmatek İç ve Dış Tic. Ltd. Şti., GNC Türkiye, Herbalife International, Nutrifarma, Pharma Nord, Sifar İlaçlar, Solgar Türkiye, Taymed ve Vitamed.