Bir katilin portresi: Normal

Sinemada, ‘Kuzuların Sessizliği’ndeki Hanibal Lecter’i kim unutabilir... Ölü Aktörler’in sahnelediği ‘Normal’ adlı oyunun baş kahramanı Peter Kurten de o ayarda bir cani. 20. yüzyıl başlarında Almanya’dayız. Peter Kurten’i zincirlemişler, hücrede avukat bekliyor. Oyun boyunca dehşetle görüyoruz ki, katilimiz gerçekten korkulacak bir tip. Vahşi tecavüzler, kundaklamalar, çocuk-büyük dinlemeden şehvetle işlenmiş cinayetler. Avukat Justus Wehner biraz genç, tecrübesiz, pısırık bir tip. Belli ki aile baskısıyla avukat olmuş, kişiliği ahenkli bir olgunluğa erişmekten uzak. Pek yapabileceği bir şey de yok; adam ya idam edilecek ya deliliği sabit görülerek muhtemelen ömür boyu akıl hastanesine kapatılacak.
Bu, oyunun sürprizi olarak kalsın. Oyunu ilginç kılan şey statükocu avukatımızın karizmatik katilin tesirinde kalıp kendi kişiliğini sorgulaması. Kendi psikesinin karanlık dehlizlerine girip çıkması. Bütün bunlar olup biterken Peter Kurten’in karısıyla tanışıyoruz. Oldukça dikenli bir ilişki. Kadın da suç denen şeyi bilen, ruhu bolca örselenmiş biri. Başlarda kocasının o her yerde aranan meşhur seri katil olduğunu bilmiyormuş. Buna rağmen aralarındaki inanılmaz çekimin kaynağı beraberce solumaktan zevk aldıkları kan kokusu olmuş belli ki... Kadının hem temsil ve işgal ettiği kimlik hem de baştan çıkarıcı hali avukatımızın kafasını iyice karıştırır.
Anthony Neilson çok tanınan bir yazar. Yakın zamanda bizde bir iki oyunu daha yapıldı. Sert, tabu dinlemeyen, hayatın karanlık yüzünü soğukkanlılıkla ele alan bir akımın kalbur üstü isimlerinden. En sevdiğim yazarlardan değil. Bu oyun da öyle göz alıcı parlaklıkta bir metin sayılmaz. En güzel tarafı bunca karmaşık psikopatolojik süreçleri öylece ortaya koyabilmesi. Bana kalırsa dağınıklık ama bir nevi şiirsel gerçeklik diyenler de olabilir buna. Ama tabii ki amatör değil. Önemsenmesi gereken bir yazar. Bu oyuna mertek teşkil eden soru suçun doğası. Yani, “Bu canileri aslında toplum yetiştirmiyor mu” sorusu. Zira tahmin edilebileceği gibi Peter Kurten’in öyle acıklı bir çocukluk  hikâyesi var ki, neredeyse ona kızamıyorsunuz. Ancak bu türden ahlak felsefesi sorularını çağdaş oyun yazarlığı açısından son derece modası geçmiş bulduğumu söylemeliyim. Hele nörobilimin son 20 yıldaki buluşları düşünüldüğünde bu türden yaklaşımlar naif ve cılız kalıyor.
Oyun iyi sahnelenmiş. Kurulan çeşitli anlar o şiirselliğe izin veriyor. Yönetmen, sertliği sert, zavallılığı sükûnetle anlatmış. Oyuncular rol ve poz kesmiyor. Usta da değiller. Ben sevdim. Selen Kurtaran doğal yetenek sahibi. İleride iz bırakabilir. Çeviri felaket ama oyun izlenmeye değer.

Künye
Yazan: Anthony Neilson
Yöneten: Tamer Can Erkan
Oyn: Erdinç Güven, Doğan Kecin, Selen Kurtaran

Ölü Aktörler’in sahnelediği ‘Normal’, 5-12-19-26 Mart’ta Mekân Artı’da izlenebilir.
(212) 224 57 56