Bir Karadeniz destanı

ELELE Dergisi temmuz sayısında birbirinden ilginç konuların yanı sıra yaylaları, hırçın doğası, yeşilin binbir tonu, yemekleri ve sıcakkanlı insanları ile Karadeniz’e yer veriyor.

BYeşilin binlerce tonuyla sevişen yaylalar, dik yamaçlardan arsızca dökülen heyecanlı şelaleler... Fırtına olup çağlayan dereler ve bu derelere karşı gelen kemerli taş köprüler... Yalnızca bunlar da değil, yüksek tepelere kartal yuvası gibi kurulan bağdadi konaklar, neşeli köyler, dört yanı sarmış çay tarlaları, patika yollar, perili manastırlar ve sislerin arasından göz süzen sır dolu güzellikler. Çalışkan kadınları, horon tepen gençleri, vazgeçilmez hamsisi, komik adam Temel’i ve özgünlüğünü koruyan bütün tadlarıyla Homeros’un devrinden kalma büyük bir destan Karadeniz.

Gerçek bir Karadeniz klasiği Hamsiköy. Ne Alp dağları ne de İskoçya, yeşilin en canlısını tanrı onlara armağan etmiş. Yemyeşil vadiye serpilmiş beş, altı tane köy, hepsinin toplamına da Hamsiköy adı verilmiş. Köylü kadınların anlattığına göre yukarıdan bakılınca bu beş altı köy kızartmak için tepsiye atılmış hamsilere benziyormuş. O yüzden buranın adı Hamsiköy olmuş. Fıkra gibi değil mi? Gerçekten de doğanın sertliğini yüreklerinin naifliği ile hafifleterek hayatı ömür boyu süren bir eğlenceye dönüştürüyor Karadeniz insanları.

Gündüz vakti köye girdiğinizde, ortalıkta bir tane kadın görmeniz imkansız. Köy sokaklarında çocukların ve erkeklerin egemenliği sürüyor. Kadınlarsa tabii ki tarlada çapa yapıyor, ot biçiyor. Hamsiköy’ün kadınlarını anlatmak için üç kelime yeterli aslında; mert, cesur, çalışkan.

Yemyeşil vadilerin üstüne, dik yamaçlara kartal yuvası gibi kondurulmuş konaklar, adeta birer sanat eseri. Özellikle Rize’de bağdadi tarzı konaklar, taşla ahşabın sağlam, güvenilir ve yıkılmaz evliliğine en güzel örnek. Her konağın yanında, mısırların kurutulduğu, kışlık erzağın saklandığı, çocukların ağaç evi gibi neşeli bir de serender oluyor mutlaka.

Hamsili pilav

Malzemesi:

2 kg hamsi, 2 su bardağı pirinç, 2 su bardağı su, 3 çorba kaşığı kuş üzümü, 3 çorba kaşığı çam fıstık, 1 tatlı kaşığı nane, 1 çay kaşığı karabiber, 2 çorba kaşığı tereyağ, 1 çorba kaşığı tuz.

Hazırlanışı:

Hamsileri kılçığı da dahil olmak üzere ayıklayın. Yıkayıp süzgece alın. Pirinci yıkayıp suyunu süzün. Kuş üzümü, kuru üzüm, fıstık, nane, tuz ve karabiberi pirinçle harmanlayın. Karışımı 1 su bardağı suyla birlikte hafifçe kavurun. Fırında 1 su bardağı suyla birlikte hafifçe kavurun. Fırın tepsisine hazırladığınız pirinçli karışımı döküp yayın. Hamsileri aralıksız olarak, pirincin üzerini tamamen örtecek şekilde dizin. 1 su bardağı su ilave edin. Tereyağını eritip üzerine gezdirin. Önceden ısıtılmış orta ısılı fırında 20 dakika pişirin.