Beni Vogue vaadiyle kandırdı

“Bir partide tanıştık. Kendime has bir güzelliğim olduğunu, onunla çalışırsam beni Vogue dergisine kapak kızı yapacağını söyledi. Henüz 16 yaşındaydım ve tüm hayalim buydu. Stüdyosuna gittik, beni içkiye boğdu. Sonra çekimin daha çarpıcı olması için soyunmamı söyledi. Sonra kendisi ve hatta asistanı da soyundu. Yanıma gelip hayatım boyunca utanacağım şeyler yaptırdı. O sırada ‘kameraya bak’ diye bağırıyordu… “ Okuduklarınız Nuri Alço filmlerinde izlediğimiz klasik tecavüz enstantaneleri değil, moda dünyasının en önemli, en prestijli isimlerinden fotoğrafçı Terry Richardson’ın seti. 2009’dan bu yana, yaşları 16-19 arasında değişen 6 model, ‘provokatif deha’ Terry Richardson’ın çekim sırasında kendilerini taciz ettiğini söyledi. Son olarak 21 yaşındaki manken Emma Appleton, fotoğrafçının Facebook hesabına attığı “Benimle yatarsan sana Vogue’da bir çekim ayarlarım” mesajını Instagram hesabından paylaştı. Aldığı yorumlar enteresandı: “Şekerim, bundan rahatsız oluyorsan yanlış endüstride çalışıyorsun.”

'BANA AMCA DE YAVRUM'

Madonna’dan Barack Obama’ya, Kate Moss’tan Beyoncé’ye şöhretin en ağır toplarını fotoğraflayan 48 yaşındaki Richardson hakkında internette dolaşan ‘beni taciz etti’ suçlamaları neredeyse kemikleşti. Kanadalı model Liskula Cohen ‘tecrübesini’ şöyle anlattı: “Vogue çekimine gittim, beni oral seks yaparak çekeceğini söyledi. Hangi dergi böyle bir şey basar? Kandırıldığımı anladım,çektim gittim.”
Jamie Peck de çekimi terk edenlerden: “Dört yıl önce stüdyosuna gittiğimde ilk olarak iç çamaşırımı çıkarmamı istedi. Regl olduğumu söyledim ‘Sorun değil, zaten tamponlara bayılırım. Onu çıkarırken fotoğrafını çekmek istiyorum’ dedi.” Taciz mağduru olduğunu iddia edenlerden 19 yaşındaki Sena Cech, fotoğrafçının kendisine ‘Terry Amca’ diye hitap etmesini istediğini anlattı: “Vogue’a çıkabileceğimi söyledi. Daha önce nü çekim yapmıştım, soyunma konusunu sorun etmedim. Ama cinsel organını sıkmamı isteyince şok geçirdim. Asistanı da soyunmuş hazır bekliyordu. Bu işi daha önce çok kez yaptıkları da belliydi.” Richardson, savunma olarak şunları söyledi: “Bu camiada kiminle çalıştığın değil, kiminle yattığın önemli. Boşuna pantolonumuzun önü fermuarlı değil herhalde!”

'BENİ ORAL SEKSE ZORLADI'

Moda endüstrisinin en önemli isimleri bugüne kadar yanındaydı. Hemen hatırlatalım: Altı ay önce model Charlotte Waters, Richardson’ın kendisine zorla oral seks yaptırdığını iddia etmesi üzerine, tasarımcı Marc Jacobs “Terry hepimizden garip şeyler ister. Ne var bunda? Yetişkin insanlarız, istemiyorsanız yapmayın” diyerek dostunu savundu. Harper’s Bazaar, W, Vogue Paris gibi fotoğrafçının sıklıkla çalıştığı dergilerin yayın yönetmenlerinden ‘çıt’ çıkmadı. Ama son iddianın üzerine ilk defa Amerikan Vogue dergisinden bir açıklama geldi: “Richardson’la 2010’dan beri çekim yapmadık, bir daha da yapmayı düşünmüyoruz”

TEK TACİZCİ O MU?

Moda sektöründe modelleri taciz eden tek isim şüphesiz Richardson değil. Fotoğrafçısından tasarımcısına, diğer modellerden marka sahiplerine ‘taze et avcıları’ her daim takipte. Yaşları 14-16 arasında değişen top model adayları ‘Bununla çalışılmıyor’ yaftası takılıp aforoz edilmekten korkup, susuyor. Ancak işi bıraltıklarında ya da çok ünlü olduklarında konuşabiliyorlar. Sektörün en ikonik ismi Kate Moss’un meslekteki ilk yılları da hiç parlak değil. Kate’i ‘Kate’ yapan efsanevi Calvin Klein reklam kampanyasında henüz 14 yaşında olan top model, çekim gününü hayatının en travmatik anı olarak anlatıyor: “Fotoğrafçı Herb Ritzz, soyunmamı söylediğinde korktum. En nihayetinde ikna oldum. Ama kampanyada yanımda yer alan Marky Mark (Mark Wahlberg) tam bir hödük gibi davranmaya başladı. Resmen beni taciz ediyordu. Kimse de birşey demiyordu. Hayatımda hiç kendimi bu kadar savunmasız hissetmemiştim, tuvalete gidip uzun uzun ağladım. Panik atak geçirdim.”

Chanel, Marc Jacobs gibi markalarla çalışan, Calvin Klein, Stella McCartney ve Dolce&Gabbana’nın yüzü olan Sara Ziff, kendisinin ve çevresindeki modellerin yaşadıklarından yılarak, konuyla ilgili bir belgesel çekti. 2009 yapımı ‘Picture Me’ adlı filmde genç modellerin yaşadıkları röportajlar ve gizli kamerayla belgeleniyor. Sonuç, Ziff’in moda endüstrisinden afaroz edilmesi: “Günde 150 bin dolar kazanırken tüm kapıların yüzüme kapanması kötü oldu. Ama bu kızlara yalnız olmadıklarını göstermek istedim.”

Modelleri taciz etmek de eski bir alışanlık. 1980’li yılların ünlü mankenlerinden İngiliz Lisa Alexander, Cindy Crawford’dan Claudia Schiffer’a sayısız ismi yöneten en önemli modellik ajanslarından ‘Elite Model Management’la anlaştıktan sonra dünyasının değiştiğini söylüyor: “Bana ufak tefek oyunculuk işleri de alabilmem için bir oyuncu koçu ayarladılar. Adamın ilk öğretmeye kalktığı şey oral seks yapmak oldu. Tepki gösterdiğimde ise ‘Hayatım, bu sekötrde tutunabilmen için öncelikle bu işi bilmen gerekir! dedi.”

KIZLARA DERS OLSUN
16 yaşında modellik kariyeri için Japonya’ya giden ancak yaşadıklarından sonra mankenliği bırakıp oyunculuğa yönelen Jennifer Sky, ‘genç kızlara ders olsun’ diyerek anılarını ‘Queen of the Tokyo Ballroom’ adlı kitapta topladı: “Amerika’nın en iyi ajanslarından biri tecrübe edinmem için beni Tokyo’ya yolladı. Zaten küçüksünüz, ne doğru ne yanlış bilmiyorsunuz. Fotoğrafçıların ilk işi ‘çekime uygunluğunu kontrol’ için sütyenimi çıkarmak oluyordu. Poz verirken ‘yönlendirme’ adına sayısız kez tacize uğradım. Toplu olarak kaldığımız model evlerinin önünde ise ajans ve marka sahipleri kuyruk oluşturuyordu. Bizimle yemeğe çıkıp, içkiye boğuyorlardı. 37 yaşındayım ve yaşadıklarımın hiçbir kız çocuğunun başına gelmesini istemem.”

BİZDE SORUN EKONOMİK
Peki Türkiye’de durum ne? Modellerin yurtdışına açılamamaktan, ajans sahiplerinin kendilerini ekonomik olarak sömürmesinden yana birçok sıkıntısı var. Ancak kötü davranış ve taciz bunların içinde yer almıyor. Top model Beril Kayar, durumu şöyle özetliyor: “Yurt dışında tutunamadıklarından buraya kapağı atmış yabancı kızlar kaçak çalıştıklarından, onların yaşadıkları hakkında tahminde bulunmak güç. Ancak Türk modeller olarak zaten toplasan 20 kişiyiz. Birbirimizi biliriz. Uğurkan Erez ve Öner Evez gibi isimler de bizi korur, kollar. Kötü muamele görmüyoruz, sadece bir iş için 8 TL alacakken, ajans sahiplerinin söğüşlemesiyle cebimize 3 TL’si giriyor, hepsi bu.”