Benden mi bahsediyorlar diyorum kulaklarıma inanamıyorum

Ferzan Özpetek (44) henüz 7 yaşındayken ninesinin elini tutup gittiÄŸi sinema salonunda o aslanın kükremesini, ardından da kafasını yana dönüp ikinci defa kükremesini izledikten sonra kararını vermiÅŸti. Sinemacı olacaktı. MGM film ÅŸirketinin gösterimdeki o filmi ‘‘Cleopatra’’ydı. Aradan zaman geçti. Seksenli yıllarda iyi bir ressamdı. Ama aklı hep beyazperdedeydi. MGM'in aslanını unutmamıştı. Bavulunu aldığı gibi aslanın arkasına takılarak Roma'ya gitti. Çünkü ‘‘Cleopatra’’ Roma'da çevrilmiÅŸti. Cinecitta sinema köyünde. Acele etmedi. Önce sinemaya yakın bir çevre edindi. Duayen Elio Petri'yi tanıdı. Her sözünü kafasının bir köşesine yazdı. Troisi, Tognazzi, Risi, Tedesco gibi ünlü yönetmenlere asistanlık yaptı. Bu tam 15 yıl sürdü. PiÅŸti, olgunlaÅŸtı. ‘‘Solo’’ yapmaya hazır olduÄŸunda ‘‘Hamam’’ı yarattı. Sonra ‘‘Harem Suare’’ geldi. Üçüncü filmi ‘‘Cahil Periler’’de ilk kez Roma ağır bastı. Nihayet ‘‘Karşı Pencere’’ ile patladı ve sayısını bile artık bilemediÄŸi ödüllere boÄŸularak şöhrete kavuÅŸtu, tıpkı MGM'in aslanı gibi.Her filminiz bir öncesine oranla daha fazla seyirci çekti, daha çok hasılat yaptı ve daha çok ödül kazandı. Sizinki istikrarlı bir çıkış oldu deÄŸil mi?-DoÄŸru. Ä°lk filmim ‘‘Hamam’’ bütün dünyada gösterildi. Çok iyi gitti. Belki ‘‘Harem Suare’’ biraz daha az iÅŸ yaptı çünkü mayıs ayında gösterime girmiÅŸti. Ancak ‘‘Cahil Periler’’ ve ‘‘Karşı Pencere’’ hem seyirci hem eleÅŸtirmenler tarafından sevildi. Sinema düşüyle ilk Roma'ya geldiÄŸiniz zaman günün birinde şöhreti böylesine yakalayacağınız aklınızın ucundan geçiyor muydu?-DeÄŸil o dönemde, yedi sekiz yıl önce bile aklıma gelmiyordu. Buraya geldiÄŸimde dört yıl sinema okuyup tekrar Türkiye'ye dönerek bir ÅŸeyler yapmayı düşlüyordum sadece. Ama yavaÅŸ yavaÅŸ Ä°talya'ya alıştım. Yönetmenlik benim için bir rüyaydı. BaÅŸarır mıydım baÅŸaramaz mıydım? Ä°lk filmimi çevirdiÄŸim zaman birçok genç yönetmenle bu maratona birlikte baÅŸlamıştık. Åžimdi hiçbiri ortada yok. Ä°ÅŸte o zaman bir yabancılaÅŸma oluyor. ‘‘Yani benden mi bahsediyorlar’’ diyorum, kulaklarıma inanamıyorum. O diÄŸer genç meslektaÅŸlarınızın baÅŸaramadığını sizin baÅŸarmanızı neye baÄŸlıyorsunuz?-Benim için filmin bir büyüsü var galiba. Bence ÅŸans da var. Mesela film gösterime giriyor, bir deprem oluyor ve iÅŸi anında bitebiliyor. Bir filmin baÅŸarısını bir sürü faktör belirleyebiliyor.AKDENÄ°ZLÄ° YÖNETMENÄ°NABD'DE İŞİ ZORAma son filminiz ‘‘Karşı Pencere’’ için bunun söyleyemeyiz. Film olaÄŸanüstü rakiplerle gerek Ä°talyan ve gerekse yabancı eserlerle yarışmasına raÄŸmen diÄŸerlerine havlu attırdı. -Film Ä°talya'da ÅŸubatta vizyona girdi. Aynı anda birçok iddialı film de beyazperdeye yansıdı. Ben dezavantajlıydım. Medusa dağıtım ÅŸirketinden ayrılıp Mikado dağıtım ÅŸirketine geçtiÄŸim için Medusa'nın dev salonlarına giremedim. Yine de ‘‘Karşı Pencere’’ seyirci ve hasılat rekoruna gitti. Filmin iki türlü baÅŸarısı var. Birincisi bir kutup yarattı. ‘‘Karşı Pencere’’ tek başına diÄŸer filmlerle mücadeleye girdi. Ä°kincisi, eleÅŸtirmenlerden iyi not aldı.Hollywood size ne kadar uzak?-Ben Akdeniz ülkesinden bir yönetmenim. Kuzey Avrupa deÄŸil Akdeniz kökenli bir yönetmenin Amerika'da baÅŸarılı olması çok zor. Çünkü Amerika'da yapımcı ve oyuncular ön planda. Yönetmenlerin yüzde doksanı (tabii hepsi deÄŸil) memur gibi çalışıyor. Avrupa'da tam tersi: Star sayılan yönetmen. Ama Hollywood'dan teklif almıştınız?-Evet aldım. Hollywood'da ya projelerine göre bir yönetmen bulamıyorlar ya da bu adamı bir deneyelim diyorlar ve hazırlanmış bir projeyi sana sunuyorlar. Bu zaten benim menajerim tarafından reddediliyor. EÄŸer Ä°talya dışında bir film yapacak olsam Türkiye'de çekerim. Ama ÅŸu anda Ä°talya'yı bırakmam çok yanlış olur. Çünkü bütün gözler bende. ÖrneÄŸin ‘‘Karşı Pencere’’nin galası için Türkiye'ye gitmeden Sorrento Film Festivali'nde Altın Anahtar ödülünü alacağım. Bu, son dönemlerde şöhretin kapısını açan film adamına veriliyor.Reklam filmleri de çeviriyorsunuz?-Reklam piyasasında ‘‘Cahil Periler’’ filminden çıktıktan sonra hiç durmadan çalıştım. Türkiye'de bir kredi kartı reklamı yaptım. Ama Ä°talya'da çok yoÄŸun çalıştım. Karşı Pencere sonrası, üzerime öyle bir yorgunluk çöktü ki, bu iÅŸten kaçtım. Gelen reklam filmi önerilerinin kalitesi de o kadar düşük ki. Nedense politikanın girdiÄŸi bir branÅŸ haline geldi. Ben de hoÅŸuma gitmeyen bir reklam filmi yapmak istemiyorum. O paraya da ihtiyacım yok.Ãœnlü Benetton'un Oliviero Toscano sonrası imajı size emanet. Bu sanırım çok büyük bir proje ve hayli zamanınızı alacak? -Teklif geldi. Önümüzdeki eylülden itibaren büyük bir deÄŸiÅŸikliÄŸe gidilecek. BaÅŸta radikal bir deÄŸiÅŸiklik fikri ortaya atıldı. Ama ben buna taraftar deÄŸilim. Ä°ÅŸe birer dakikalık reklam filmleriyle baÅŸlayacağım. O filmlerden çıkacak fotoÄŸraflar afiÅŸ olacak. Filmleriniz geçmiÅŸ ve gelecek arasında gidip gelen, ölümle yaÅŸam arasında cebelleÅŸen senaryolar üzerine oturuyor.-Hayatta alakasız görünen ÅŸeyler birbirini tamamlayabiliyor. Bir daire gibi. Åžimdi bu oturduÄŸum evde, yatak odamda bir Yahudi savaÅŸ sırasında Nazilerden saklanmış. Ä°ÅŸte sana bir öykü çıkışı. Sinema benim için psikoloÄŸa gitmek gibi. O da denmez ya, nasıl anlatayım... Aklına takılanları aktarıyorsun. Belki küçükken yaÅŸadığım bir olay aklıma geliyor ve bunu anlatmaya çalışıyorum. Bir sürü insan tanıyorsun, seni etkiliyorlar. Sihirli tanışmaların meyvesini film haline getiriyorum. Evet, psikoloÄŸa anlatmak istediÄŸimi kamera arkasından itiraf ediyorum.SÄ°NEMA SEKS GÄ°BÄ°BÄ°R ANA Ä°HTÄ°YAÇBir Ä°talyan dergisiyle yaptığınız röportajda ‘‘Sinema seks ve beslenmeye benzer’’ demiÅŸsiniz...-Şöyle, sinema bizi doyuran bir araç. Cinsellik gibi, yemek yemek gibi, müzik dinlemek gibi, bizi besleyen ana ÅŸeylerden biri. Ä°nsanlar toplanıyor, bir salonda gerçek olmayan bir ÅŸeyi seyrediyor ve doyuyor. Sinema, evet, cinsellik gibi, beslenme gibi bir ana ihtiyaçtır. Bunu demek istemiÅŸtim.Ä°talyan sinemasının uzun bir dönem sonrası tekrar doÄŸuÅŸunda baÅŸrolü oynayanlardan birisiniz.-Evet, Ä°talyan sineması son dört beÅŸ yıldır dirilmeye baÅŸladı. Burada iki yönetmenin adı ilk sıralarda yer alıyor. Ben ve Gabriele Muccino. Bunun söylenmesi hem hoÅŸuma gidiyor hem de sorumluluk veriyor. Örnek vereyim. Bir sinema salonu sahibi çıktı karşıma, heyecanla ‘‘Sinemayı kapatacaktık. Ama filminizi görünce vazgeçtik. Salon doldu taÅŸtı’’ dedi.Ä°talyan halkı ‘‘Arka Pencere’’nin Ä°talya'yı Oscar’da Yabancı Film dalında temsil etmesini istedi. Ama Gabriele Salvatores'in filmi gönderildi. Bu konuda neler hissettiniz?-Yolda hálá durduruyorlar beni. ‘‘Karşı Pencere’’nin kazanması gerekirdi. Salvatores'e sinirlendik'' diyorlar. Ä°nternetteki anketlerde de ‘‘Karşı Pencere’’ çok ağır bastı. Maalesef bu benim dışında bir geliÅŸme. Oylamada kimin daha çok gücü varsa o seçiliyor. Salvatores'in arkasında Ä°talyan sinemasını kökten yönetenler vardı.Hiç umutlandınız mı?-Oscar aday adaylığı için mi? Tabii umutlandım canım! Ama az farkla ikinci geldim oylamada. Bir de ÅŸu var: Ä°talyan sinemasını bir Türk ismiyle temsil etmek! Türkiye'yi bir yabancı ismin temsil etmesi, gibi bir ÅŸey.Karşı Pencere'yle zirveye oturan yıldızGiovanna Mezzogiorno'yu Türkiye'de gösterilen ‘‘Son Öpücük’’ adlı filmde izlemiÅŸtik. Ufak tefek, güzel oyuncu, yeteneÄŸiyle bu filmde dikkatleri çekmiÅŸti. Daha sonra Ferzan Özpetek'in ‘‘Karşı Pencere’’sindeki rolüyle zirveye çıktı ve Ä°talya'da ‘‘Yılın En Ä°yi Kadın Oyuncusu’’ seçildi.Giovanna, siz Ferzan'ı, Ferzan sizi öve öve bitiremiyor.-Aslında ben yönetmenleri baba gibi görürüm. Onların beni pohpohlamasını isterim. Ferzan'ın da en iyi tarafı oyunculara insancıl yaklaşımıydı. Rolüm gereÄŸi bir pastane için evde pasta üretiyordum. Cömert Ferzan her gün onlarca pastayı sete getirtiyordu. Çekim tamamlanınca onları bir güzel yiyorduk. Zaten bu yüzden üç kilo aldım. Ben Ferzan'dan çok ÅŸey öğrendim. EÄŸer baÅŸarılı olduysam bunun mimarı Ferzan Özpetek'tir. Türk seyirci sizi Gabriele Muccino'nun ‘‘Son Öpücük’’ filmiyle tanıdı. Muccino, Ferzan'ın yakın dostu olduÄŸu kadar bu yıl en büyük rakibiydi ve Ä°talyan Oskarları dağıtılırken 7-0 lık bir yenilgiyle havlu attı.-Ferzan ile Gabriele yeni Ä°talyan sinemasının iki deÄŸeri. ‘‘Ricordati di Me’’ çok güzel bir filmdi. Ama Ferzan'ın ‘‘Karşı Percere’’deki ÅŸiirsel anlatımı, gerçek bir öyküyü kusursuz yansıtması seyirci kadar eleÅŸtirmenleri de etkiledi. Bu filmde oynadığım için inanılmaz mutluyum.KARÅžI PENCERE 12 ARALIK'TA TÃœRKÄ°YE'DEKarşı Pencere (La Finestra di Fronte), Ä°talya'da David Di Donatella ödüllerinde en iyi senaryo dahil beÅŸ kategoride ödül aldı. Ayrıca, Globo D'Oro, yani Ä°talya'nın Altın Küre ödüllerinde de beÅŸ ödül topladı. Filmde Raoul Bova, Giovanna Mezzogiorna, Massimo Girotti, Serra Yılmaz oynuyor. Film, evli ve iki çocuklu çift Filippo ve Giovanna'nın hikayesini anlatıyor.TÃœRKÄ°YE'DE FÄ°LMÄ°MÄ°N ÇIKIÅžI İÇİN ÇOK HEYECANLIYIM15 gündür filan bayağı gerilimdeyim. Ä°talya çıkışı çok iyiydi, ama kendi memleketimde ‘‘Karşı Pencere’’yi beÄŸendirebilecek miyim? Türk seyirci kitlesini düş kırıklığına uÄŸratmamak gerekir. Aynı anda çıkan diÄŸer filmleri de göz ardı edemem. 12 Aralık benim için yeni bir sınav olacak.Ä°NSAN YURTDIÅžINDA ÇOK VATANSEVER OLUYORTürkiye'den özlediÄŸim çok ÅŸey var. ArkadaÅŸlar, akrabalar. Ä°nsan yurtdışında çok vatansever oluyor. BaÅŸkalarına komik gelen ÅŸeyleri arıyorsun, burnunda tütüyor. ÖrneÄŸin simit, peynir, yanında da demli çay... Türkiye'de yaÅŸayanlar belki farkında bile olmaz. Ama sen arıyorsun.SERRA GÄ°BÄ° DOSTU OLAN BAÅžKA NE Ä°STER?Serra (Yılmaz) çok iyi bir dostum. Herkesin Serra gibi bir dostu olsa daha ne ister? Ama bu demek deÄŸil ki her filmimde rol alacak. Senaryo gereÄŸi bir rol için Serra tipi oluÅŸunca onu oynattım. Serra Ä°talya'da çok sevilen bir oyuncu. Sokakta durdurup imza istiyorlar. Türkiye'de bu kadar ünlü olup olmadığını bilmiyorum.‘UZAK’ OSCAR’LARDASÃœRPRÄ°Z YAPABÄ°LÄ°RUzun süredir Türk filmi izleyemiyorum. Ama ‘‘Uzak’’ filmini çok merak ediyorum. BaÅŸka bir Türk yönetmen (Nuri Bilge Ceylan) yurtdışında ödül alınca, tek başına deÄŸilsin bunu anlıyorsun. Oscar'larda sürpriz yapabilir. Çünkü filme büyük bir ilgi olduÄŸunu biliyorum. Â