Ben o kanalı İstiklal Marşı’yla açıp kapatacağım
Güncelleme Tarihi:
Gülden AYDIN gaydin@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 27, 2008 00:00
TRT Genel Müdür İbrahim Şahin’le bir buçuk ay önce, Kürtçe TRT ile ilgili görüşmek istemiştim, programı uymamıştı. Geçtiğimiz günlerde bu görüşmeyi yapmak mümkün oldu. TRT’nin Eymir ve Mogan Gölü manzaralı Ankara Oran’daki merkezinde, üç teyp eşliğinde röportaj gerçekleşti. Önce ben kayıt düğmesine bastım, ardından Şahin’in Basın Danışmanı Birol Uzunay. Şahin, "Ben de kaydedeyim bari" dedi ve son teknoloji, son derece şık kayıt cihazını masanın üzerine koydu.
Her soruma duraksamaksızın, samimiyetle cevap verdi. Şahin, lafını hiç esirgemiyor. Yöneticilik vasfına son derece güveniyor.
ÇOK GECİKMİŞ KARAR
Farklı dilde yayın yapacak olan kanala Kürtçe TRT denmesinin nedeni, Meclis’teki tartışmalar. Tabii Kürtçe yayın olacak. Güneydoğu’da kaymakamlık yapmasaydım, kanuna Kürtçe’yi yazdırtmazdım. Siz oradaki kız çocuklarına Türkçe öğretmemişsiniz. O kız anne oluyor ve çocuğunu uyuturken, emzirirken konuştuğu Kürtçe’yi yasaklıyorsunuz. Sonra da Kürtçe kanal kuruluyor diye kıyameti koparacaksınız. Bu ucuz bir siyaset. Kaldı ki çok gecikmiş bir karar. İran’ın bile dört tane Kürtçe kanalı var. Kürtçe yayın yapan 13 televizyon var. TRT yapmazsa öbürlerini seyredip zehirleniyorlar.
KÜRTÇE’NİN LEHÇELERİ OLACAK
Sadece Türkiye’deki Kürtleri düşünmedim. Kürtçe yayınımızda Kuzey Irak’ın bölünmesini tartışayım, bakın oradaki Kürtler gelip elimize nasıl yapışacaklar. Orada küçük küçük yapılanmalar var. Oranın da bölünmesini savunayım, bakın neler olacak. Karşı ataklara geçmedikçe pasif savunma bize hep zarar verir. Sağlıklı politikalar geliştireceğiz. Kürtçe’nin Kurmanci, Zazaca, Soranice, Goranice lehçeleri olacak.
SİNAN İLHAM MİT’Çİ DEĞİL
Kürtçe kanal konusunda hiçbir fiziksel adım atılmadı. Tarih veremiyorum ama bu kanal için arkadaşlarımız çalışıyor. İki stüdyo için ihale yaptık. Orada çalışacak personel çok önemli. Somut adım olarak sadece databank oluşturuyoruz, kimlerle çalışılabilir, diye. Ama fiilen bir araya getirdiğimiz kimse yok. Keşke kadroları tamamlayabilsek, bugün yayına başlarım. Bu nedenle tarih veremiyorum. Sinan İlhan’ı Dışişleri Bakanlığı’ndan aldık, koordinasyon görevine getirdik. Kürtçe’nin bütün lehçelerini, Arapça, Farsça, İngilizce ve İbranice biliyor. Bu arkadaş Fransa’ya gidiyor, buradaki Kürt aydınlarla görüşmeler yapıyor. Bu arada MİT’çi olduğuna dair iddialar ortaya atıldı, doğru değil.
SPİKER ARAMADIK Kİ!
Spikerlik ilanı verdiğimiz iddiası tamamen gerçek dışı. Spiker aramadık ki bulamayalım. Yeni kanalda Yabancı Yayınlar bölümünde çalışan arkadaşlardan da yararlanacağız ama onlar tek başına yeterli değil. Mükemmel Kürtçe şart değil. Önemli olan Kürt vatandaşlarımızın anlaması. Ülkenin bölünmez bütünlüğünü zihninden atmayan arkadaşlar lazım. Ben o kanalı İstiklal Marşı’yla açıp kapatacağım.
ÖNCELİĞİM ÇOCUK KANALI
Benim önceliğim Kürtçe kanal değil. Birinci önceliğim Çocuk Kanalı. 1 Ekim’den itibaren yayına başlıyor. Yurtdışı kanalların verdiği zararı önlememiz gerekiyor. Merak etmeyin çocuklara gece namazları öğretilmeyecek! Milli benlik kazanacakları programlar olacak. Gideceğiz, Bitlisli çocukların eline mikrofon vereceğiz.
SADECE TRT VE TELEKOM’DAN MAAŞ ALIYORUM
TRT’ye gelinceye kadar Telekom ve Avea’dan ücret alıyordum. TRT’de göreve başladığımda, TRT Yönetim Kurulu üyeliği ücretimin tahakkuk ettirilmemesini yazıyla bildirdim. Kanuna göre TRT’den almayıp diğer ikisinden alabiliyordum. TRT’den 6, diğerinden 8 bin alıyordum. Bir insan olarak yüksek olanı tercih ettim. Arkadaşlarla müzakere edince asli yönetim kurulu üyesi olduğum TRT ve birinden daha alabileceğimi anladım. Avea’dan ücret ödenmemesini istedim, kestiler. Şu an sadece TRT ve Telekom’dan maaş alıyorum. Bu göreve gelirken Binali Bey (Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım) ve Sayın Başbakan’a yönetim kurulu üyeliklerimi söyledim. Onlar da o görevlerimi devam ettirmemi söylediler.
NE TARİKAT NE DE CEMAAT BAĞIM VAR![/images/100/0x0/55ea7b34f018fbb8f882c7a7]()
Bir Anadolu çocuğu ne kadar muhafazakársa o kadar, ne kadar sosyal demokratsa o kadarım. Ne tarikat, ne cemaat bağlantım var. Böyle bir şeyi içinizde yaşatsanız bile kaymakam olarak devam ettirme şansınız yok. Zaten elit biri olarak herkesin gözü üzerinizde. Bu nedenle isteseniz de yapamazsınız. Böyle bir bağlantım yok gerçekten. Olsaydı, bugüne kadar binlerce kez önümüze koyarlardı. Eşim lise mezunu. Başı örtülü.
KATAR EMİRİ’NDEN HEDİYE SAAT TRT MÜZESİNDE
Bu göreve geldikten sonra gelen hediyeleri kayıt altına aldırıp TRT’nin müzesine koyduruyorum. Katar Emiri’nin verdiği saati de öyle. Eğer gelen her hediyeyi taşısaydım, eve ocağa sığmazdı. Hediyenin polemik konusu yapılması Cumhurbaşkanı’na saygısızlık. Gazeteciler sıradan yanlışa düştüler. Saatin ederi 300-400 dolardı, kaldıkları otelin geceliği 700-800 dolar. Gazeteciler otelde bedava kaldılar ama saat için kıyamet kopardılar. Çelişkili ve çirkin bir durum. Katar gezisine gitmemin sebebi, El-Cezire’yi görmekti. Heyetten ayrılıp gittim, çok ciddi deneyim elde ettim. Ders alınması gereken çok ciddi televizyonculuk yapıyorlar.
İDDİALARA CEVABIM
İbrahim Şahin (46), sekiz aydır TRT Genel Müdürü. Amasyalı bir çiftçinin oğlu. Hukuk mezunu. Hakim ve savcılık sınavını kazandı ama kaymakam olmayı seçti. İki yıl İngiltere’de görevlendirildi. 14 yıl kaymakamlık yaptı. 2001’de İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri oldu. 2002’de AKP hükümeti kurulunca Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a danışman oldu. 2003-2005 arasında PTT Genel Müdürü’yken "kaynakları etkin kullanma ve maliyetleri düşürme yılı birincilik ödülü"nü aldı. Aynı yıl PTT, 2004 yılı Türkiye vergi şampiyonları listesinde 38’inci oldu. 2005’ten TRT Genel Müdürlüğü’ne getirildiği 21 Kasım 2007’ye kadar Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı’ydı.
Özel kanallarla kıyaslanmamız hipodromda atla eşeği yarıştırmak gibi
Arkadaşlar bizi özel kanallarla kıyaslama yanlışına düşüyorlar. Afedersiniz ama hipodromda atla eşeğin yarıştırılmasına benziyor. TRT’nin reklam geliri az olabilir ama elektrikten pay alıyor. Özel kanallar, reklam geliriyle yaşamak zorunda. Onlarla boy ölçüşmek, onların seviyesine inmemize neden olur. Halbuki bizim BBC, RAI, ZDF, ARD gibi dünya kamu yayıncılarının arasında yer almamız lazım.
Logo dışında her şeyi yeniliyoruz
Reyting getirecek programların kısa vadede toparlanma şansı yok. Nasıl TRT yıllar içinde bu duruma gelmişse, birdenbire çıkış yapamazsınız. Çok kaliteli dizi filmler, filmler yayınlamamız lazım. Bir TRT’ye, bir de özel kanalların ekran rengine bakın. Onlarınki ne kadar net. Çünkü teknolojileri yeni. Bizim renk çözünürlüğümüz düşük. 20 yıllık kameralarla çalışıyoruz. Stüdyolarımızı, kameralarımızı, kablolarımızı, devamlılık stüdyolarımızı, reji odalarımızı yeniliyoruz. Reytingten kaçmıyorum. Bugünkü ölçümler yanlış bile olsa, birilerinin beni ölçmesi lazım. AGB’nin hakkını yemeyelim. Kaliteli programlarda ikinci, üçüncü oluyoruz. Komedi Dükkanı, en az ikinci oluyor. Mertle Gert başladı, ilk bölümünde çok iyi reyting aldı. Tanıtımın iyi olması için Tanıtım Merkezi’ndeki zihniyetin değişmesi lazım. Logo dışında TRT’de herşeyi yeniliyoruz.
Kadrolaşma yok kardeşim
Geldiğimden bu yana 30 kişi aldım, kıyamet koptu. Kadrolaşma yok kardeşim. İyi bir televizyonculuk yaparsak bunlar unutulur. 245 kişi alma yetkim vardı. Alımda yayıncı olmalarına dikkat edeceğiz. TRT’de yayıncı personel az.
7 bin 500 personelden 3 bin 500’ü yayıncı görünüyor. Bu rakam yanıltmasın. Mesela verici istasyonlarımızda çalışan 2 bin kişi de yayıncı kadrosunda. Diğer ülkelere bakalım. RAI veya TV5’teki yayıncı oranı yüzde 80. Oysa ben muhabir, kameraman, ışıkçı, spiker bulamıyorum.
Kısa dalga yayınlarını kaldıracağız
Gelir gelmez alt yapı ödeneklerine baktım. 23 milyon YTL civarındaydı. Hemen DPT’den 80 milyon YTL ilave ödenek talebinde bulunduk. Sağolsunlar 70 milyon YTL verdiler. Şimdi arkadaşlarımız 93 milyonluk yatırım ödeneğiyle harıl harıl çalıyorlar. Vericilerimiz çökmüş durumda. Ankara ve İstanbul’da TRT izlenemiyor. Değiştirdiğimiz yeni teknolojideki vericileri şehir içlerine dikeceğiz. Eski vericiler çok elektrik harcıyor. Üçte iki tasarruf sağlayacağız. Kısa dalga radyo vericilerimiz de aşırı elektrik harcıyor. TRT, Türkiye’nin Sesi Radyosu’yla 30 dilde yayın yapıyor. Dünyada artık kısa dalga radyo yok, mesela Afganistan’da dinleniyor mu, haberimiz yok. Yayın saatlerini kısıp FM’e geçeceğiz.
ÇOK GECİKMİŞ KARAR
Farklı dilde yayın yapacak olan kanala Kürtçe TRT denmesinin nedeni, Meclis’teki tartışmalar. Tabii Kürtçe yayın olacak. Güneydoğu’da kaymakamlık yapmasaydım, kanuna Kürtçe’yi yazdırtmazdım. Siz oradaki kız çocuklarına Türkçe öğretmemişsiniz. O kız anne oluyor ve çocuğunu uyuturken, emzirirken konuştuğu Kürtçe’yi yasaklıyorsunuz. Sonra da Kürtçe kanal kuruluyor diye kıyameti koparacaksınız. Bu ucuz bir siyaset. Kaldı ki çok gecikmiş bir karar. İran’ın bile dört tane Kürtçe kanalı var. Kürtçe yayın yapan 13 televizyon var. TRT yapmazsa öbürlerini seyredip zehirleniyorlar.
KÜRTÇE’NİN LEHÇELERİ OLACAK
Sadece Türkiye’deki Kürtleri düşünmedim. Kürtçe yayınımızda Kuzey Irak’ın bölünmesini tartışayım, bakın oradaki Kürtler gelip elimize nasıl yapışacaklar. Orada küçük küçük yapılanmalar var. Oranın da bölünmesini savunayım, bakın neler olacak. Karşı ataklara geçmedikçe pasif savunma bize hep zarar verir. Sağlıklı politikalar geliştireceğiz. Kürtçe’nin Kurmanci, Zazaca, Soranice, Goranice lehçeleri olacak.
SİNAN İLHAM MİT’Çİ DEĞİL
Kürtçe kanal konusunda hiçbir fiziksel adım atılmadı. Tarih veremiyorum ama bu kanal için arkadaşlarımız çalışıyor. İki stüdyo için ihale yaptık. Orada çalışacak personel çok önemli. Somut adım olarak sadece databank oluşturuyoruz, kimlerle çalışılabilir, diye. Ama fiilen bir araya getirdiğimiz kimse yok. Keşke kadroları tamamlayabilsek, bugün yayına başlarım. Bu nedenle tarih veremiyorum. Sinan İlhan’ı Dışişleri Bakanlığı’ndan aldık, koordinasyon görevine getirdik. Kürtçe’nin bütün lehçelerini, Arapça, Farsça, İngilizce ve İbranice biliyor. Bu arkadaş Fransa’ya gidiyor, buradaki Kürt aydınlarla görüşmeler yapıyor. Bu arada MİT’çi olduğuna dair iddialar ortaya atıldı, doğru değil.
SPİKER ARAMADIK Kİ!
Spikerlik ilanı verdiğimiz iddiası tamamen gerçek dışı. Spiker aramadık ki bulamayalım. Yeni kanalda Yabancı Yayınlar bölümünde çalışan arkadaşlardan da yararlanacağız ama onlar tek başına yeterli değil. Mükemmel Kürtçe şart değil. Önemli olan Kürt vatandaşlarımızın anlaması. Ülkenin bölünmez bütünlüğünü zihninden atmayan arkadaşlar lazım. Ben o kanalı İstiklal Marşı’yla açıp kapatacağım.
ÖNCELİĞİM ÇOCUK KANALI
Benim önceliğim Kürtçe kanal değil. Birinci önceliğim Çocuk Kanalı. 1 Ekim’den itibaren yayına başlıyor. Yurtdışı kanalların verdiği zararı önlememiz gerekiyor. Merak etmeyin çocuklara gece namazları öğretilmeyecek! Milli benlik kazanacakları programlar olacak. Gideceğiz, Bitlisli çocukların eline mikrofon vereceğiz.
SADECE TRT VE TELEKOM’DAN MAAŞ ALIYORUM
TRT’ye gelinceye kadar Telekom ve Avea’dan ücret alıyordum. TRT’de göreve başladığımda, TRT Yönetim Kurulu üyeliği ücretimin tahakkuk ettirilmemesini yazıyla bildirdim. Kanuna göre TRT’den almayıp diğer ikisinden alabiliyordum. TRT’den 6, diğerinden 8 bin alıyordum. Bir insan olarak yüksek olanı tercih ettim. Arkadaşlarla müzakere edince asli yönetim kurulu üyesi olduğum TRT ve birinden daha alabileceğimi anladım. Avea’dan ücret ödenmemesini istedim, kestiler. Şu an sadece TRT ve Telekom’dan maaş alıyorum. Bu göreve gelirken Binali Bey (Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım) ve Sayın Başbakan’a yönetim kurulu üyeliklerimi söyledim. Onlar da o görevlerimi devam ettirmemi söylediler.
NE TARİKAT NE DE CEMAAT BAĞIM VAR
Bir Anadolu çocuğu ne kadar muhafazakársa o kadar, ne kadar sosyal demokratsa o kadarım. Ne tarikat, ne cemaat bağlantım var. Böyle bir şeyi içinizde yaşatsanız bile kaymakam olarak devam ettirme şansınız yok. Zaten elit biri olarak herkesin gözü üzerinizde. Bu nedenle isteseniz de yapamazsınız. Böyle bir bağlantım yok gerçekten. Olsaydı, bugüne kadar binlerce kez önümüze koyarlardı. Eşim lise mezunu. Başı örtülü.
KATAR EMİRİ’NDEN HEDİYE SAAT TRT MÜZESİNDE
Bu göreve geldikten sonra gelen hediyeleri kayıt altına aldırıp TRT’nin müzesine koyduruyorum. Katar Emiri’nin verdiği saati de öyle. Eğer gelen her hediyeyi taşısaydım, eve ocağa sığmazdı. Hediyenin polemik konusu yapılması Cumhurbaşkanı’na saygısızlık. Gazeteciler sıradan yanlışa düştüler. Saatin ederi 300-400 dolardı, kaldıkları otelin geceliği 700-800 dolar. Gazeteciler otelde bedava kaldılar ama saat için kıyamet kopardılar. Çelişkili ve çirkin bir durum. Katar gezisine gitmemin sebebi, El-Cezire’yi görmekti. Heyetten ayrılıp gittim, çok ciddi deneyim elde ettim. Ders alınması gereken çok ciddi televizyonculuk yapıyorlar.
İDDİALARA CEVABIM
İbrahim Şahin (46), sekiz aydır TRT Genel Müdürü. Amasyalı bir çiftçinin oğlu. Hukuk mezunu. Hakim ve savcılık sınavını kazandı ama kaymakam olmayı seçti. İki yıl İngiltere’de görevlendirildi. 14 yıl kaymakamlık yaptı. 2001’de İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri oldu. 2002’de AKP hükümeti kurulunca Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a danışman oldu. 2003-2005 arasında PTT Genel Müdürü’yken "kaynakları etkin kullanma ve maliyetleri düşürme yılı birincilik ödülü"nü aldı. Aynı yıl PTT, 2004 yılı Türkiye vergi şampiyonları listesinde 38’inci oldu. 2005’ten TRT Genel Müdürlüğü’ne getirildiği 21 Kasım 2007’ye kadar Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı’ydı.
Özel kanallarla kıyaslanmamız hipodromda atla eşeği yarıştırmak gibi
Arkadaşlar bizi özel kanallarla kıyaslama yanlışına düşüyorlar. Afedersiniz ama hipodromda atla eşeğin yarıştırılmasına benziyor. TRT’nin reklam geliri az olabilir ama elektrikten pay alıyor. Özel kanallar, reklam geliriyle yaşamak zorunda. Onlarla boy ölçüşmek, onların seviyesine inmemize neden olur. Halbuki bizim BBC, RAI, ZDF, ARD gibi dünya kamu yayıncılarının arasında yer almamız lazım.
Logo dışında her şeyi yeniliyoruz
Reyting getirecek programların kısa vadede toparlanma şansı yok. Nasıl TRT yıllar içinde bu duruma gelmişse, birdenbire çıkış yapamazsınız. Çok kaliteli dizi filmler, filmler yayınlamamız lazım. Bir TRT’ye, bir de özel kanalların ekran rengine bakın. Onlarınki ne kadar net. Çünkü teknolojileri yeni. Bizim renk çözünürlüğümüz düşük. 20 yıllık kameralarla çalışıyoruz. Stüdyolarımızı, kameralarımızı, kablolarımızı, devamlılık stüdyolarımızı, reji odalarımızı yeniliyoruz. Reytingten kaçmıyorum. Bugünkü ölçümler yanlış bile olsa, birilerinin beni ölçmesi lazım. AGB’nin hakkını yemeyelim. Kaliteli programlarda ikinci, üçüncü oluyoruz. Komedi Dükkanı, en az ikinci oluyor. Mertle Gert başladı, ilk bölümünde çok iyi reyting aldı. Tanıtımın iyi olması için Tanıtım Merkezi’ndeki zihniyetin değişmesi lazım. Logo dışında TRT’de herşeyi yeniliyoruz.
Kadrolaşma yok kardeşim
Geldiğimden bu yana 30 kişi aldım, kıyamet koptu. Kadrolaşma yok kardeşim. İyi bir televizyonculuk yaparsak bunlar unutulur. 245 kişi alma yetkim vardı. Alımda yayıncı olmalarına dikkat edeceğiz. TRT’de yayıncı personel az.
7 bin 500 personelden 3 bin 500’ü yayıncı görünüyor. Bu rakam yanıltmasın. Mesela verici istasyonlarımızda çalışan 2 bin kişi de yayıncı kadrosunda. Diğer ülkelere bakalım. RAI veya TV5’teki yayıncı oranı yüzde 80. Oysa ben muhabir, kameraman, ışıkçı, spiker bulamıyorum.
Kısa dalga yayınlarını kaldıracağız
Gelir gelmez alt yapı ödeneklerine baktım. 23 milyon YTL civarındaydı. Hemen DPT’den 80 milyon YTL ilave ödenek talebinde bulunduk. Sağolsunlar 70 milyon YTL verdiler. Şimdi arkadaşlarımız 93 milyonluk yatırım ödeneğiyle harıl harıl çalıyorlar. Vericilerimiz çökmüş durumda. Ankara ve İstanbul’da TRT izlenemiyor. Değiştirdiğimiz yeni teknolojideki vericileri şehir içlerine dikeceğiz. Eski vericiler çok elektrik harcıyor. Üçte iki tasarruf sağlayacağız. Kısa dalga radyo vericilerimiz de aşırı elektrik harcıyor. TRT, Türkiye’nin Sesi Radyosu’yla 30 dilde yayın yapıyor. Dünyada artık kısa dalga radyo yok, mesela Afganistan’da dinleniyor mu, haberimiz yok. Yayın saatlerini kısıp FM’e geçeceğiz.