OluÅŸturulma Tarihi: Haziran 17, 2004 00:00
Ünlü evrim kuramcısı Charles Darwin, ‘İnsanın Kökeni’ isimli eserinde, insanda bir dizi anatomik özelliği ‘yararsız’ olarak tanımlıyordu. Aslında Darwin’in yararsızlar listesi eksikti. Bugün biliyoruz ki, vücudumuz ihtiyaç duymadığımız bazı anatomik özellikler içeriyor. Bunların bazıları, dört ayak üzerinde yürümeyi veya ağaç dallarında sallanmayı sağlayan kaslar gibi hominid öncesi atalarımızdan artakalan parçalardır.Diğerleri ise insanın cinsel gelişiminde doğal olarak bulunan fazlalıklardır. Bunlara örnek olarak erkeklerde meme uçlarını, kadınlarda yumurtalığın arkasında bulunan minik sperm kanalı artığını gösterebiliriz. Bunlar işlevsizlikten yok olup gideceklerdir.1- Yirmi yaş dişiİlk insanlar hayatta kalabilmek için bol miktarda bitki
yemek zorundaydı. Bu nedenle bir sıra daha azıdiÅŸi bu çiÄŸneme iÅŸini kolaylaÅŸtırıyordu. Bugün dünya nüfusunun yalnızca yüzde 5’inde üçüncü azıdiÅŸi takımı bulunur.2- Köprücük kasıOmuzun altında, ilk kaburga kemiÄŸinden köprücük kemiÄŸine uzanan küçük kas, dört ayak üzerinde yürüyor olsaydık yarar saÄŸlardı. Bazı insanlarda bir tane, bazılarında iki, bazılarında ise hiç yoktur.3- Erkeklerde meme ucuSüt taşıyıcı kanallar, testosteron fetüste cinsiyet farklılığına yol açmadan önce ÅŸekillenir. Erkeklerdeki meme dokusu uyarıldığı zaman süt verebilir.4- ApandisKalın bağırsaÄŸa baÄŸlı bu dar ve kaslı tüp, insanların etten çok bitki ile beslendikleri dönemde selülozun sindirilebilmesi için oluÅŸmuÅŸtur. Ayrıca bir miktar alyuvar da üretir. Yılda 300.000 Amerikalı apandisitini aldırıyor.5- Plantaris kasıBirinci sınıftaki tıp öğrencileri bunu çoÄŸunlukla sinir ile karıştırırlar. Bu kas diÄŸer primatların ayakları ile kavrama yapmasını saÄŸlar. Bugün dünya nüfusunun yüzde 9’unda tümüyle ortadan kalkmıştır.6- BeÅŸinci ayak parmağıMaymunlar aÄŸaç dallarını kavramak ve yakalamak için tüm ayak parmaklarından yararlanırlar. Ä°nsanlar iki ayakları üzerine dikildiÄŸi zaman dengelerini saÄŸlamak için yalnızca büyük baÅŸparmaklarına ihtiyaç duyarlar.7- Vomeronasal organBurnu ikiye ayıran bölmenin iki yanındaki minik çukurlar artık iÅŸlevini yitirmiÅŸ kimyasal reseptörlerle kaplıdır. Bunlar bir zamanlar feromon dedektörleri olarak kullanılıyordu.8- Üçüncü gözkapağıKuÅŸların ve memelilerin ortak atası, gözü koruyan ve gözdeki tortuları temizleyen bir zara sahiptiler. Bu zarın izi insanlarda, gözlerinin iç köşesinde minik bir kıvrım ÅŸeklinde görülür.9- Dış kulak kasıBu kas üçlemesi, büyük bir olasılıkla, hominid öncesi dönemde tavÅŸanlar ve köpekler gibi kulakların kafadan bağımsız olarak döndürülmesini saÄŸlıyordu. Bu kaslara hala sahip olduÄŸumuz için bazı insanlar kulaklarını oynatabilirler.10- Darwin noktasıHer iki kulağın tepesine doÄŸru olan bu küçük, kıvrık, deri ucu modern insanların hepsinde olmasa da bazılarında bulunur. Bu uç, uzak sesleri duymaya yarayan daha büyük kulaklardan artakalmış olabilir.11- Boyun kaburgasıBir takım boyun kaburgası Äžbüyük olasılıkla sürüngen çağından artakalmıştır- bugün nüfusun yüzde birinde bulunur. ÇoÄŸunlukla sinir ve damar sorunlarına yol açar.12- Avuçiçi kasıBu uzun ve dar kas dirsekten bileÄŸe kadar uzanır ve modern insanların yüzde 11’inde bulunmaz. Bir zamanlar tırmanmak ve asılı kalmak için gerekliydi. Cerrahlar, rekonstrüktif ameliyatlarda bundan yararlanır.13- Erector piliBir grup düzgün kas lifi hayvanların, soÄŸukta yalıtım veya tehlike karşısında korkutma amacıyla tüylerini kabartmasını saÄŸlar. Ä°nsanlar, tüylerinin çoÄŸunu yitirmekle birlikte bu özelliÄŸi korurlar.14- Vücut tüyleriKaÅŸlar gözleri terden korurken, erkeklerdeki yüz kılları cinsel tercihlerde çok önemli bir rol oynar. Ancak insan vücudundaki tüylerin çoÄŸunun spesifik bir iÅŸlevi yoktur.15- 13. kaburgaGoril ve ÅŸempanze gibi yakın akrabalarımızın fazladan bir takım daha kaburgası vardır. ÇoÄŸumuzun 12 kaburgası varken, yetiÅŸkinlerin yüzde 8’inde fazladan bir kaburga daha vardır.16- Pyramidalis kasıBu, kasık kemiÄŸine baÄŸlı, üçgenimsi, keseye benzer kas, modern insanın yüzde 20’inde bulunmaz. Keseli hayvanlardan kaldığı düşünülüyor.17- Erkek rahmiBu geliÅŸmemiÅŸ diÅŸilik organı erkeklerin prostat bezinin dışında asılı durur.18- DiÅŸi meni kanalıKadınlarda yumurtalıkların çevresinde bulunan, iÅŸlevsiz, uçları kapalı tüpler erkeklerde sperm kanalı olarak iÅŸlev görür.Charles Darwin, ‘İnsanın Kökeni’ isimli eserinin ilk bölümünde kabaca bir düzine kadar anatomik özelliÄŸi ‘yararsız’ olarak tanımlayarak, bunların doÄŸal seleksiyona tabi olmadığını yazıyordu. Darwin’in gereksiz parçalar listesi, vücut tüyleri, yirmi yaÅŸ diÅŸi, kuyruksokumu kemiÄŸinden oluÅŸuyordu. Ãœnlü bilim adamı bu parçaları kanıt olarak göstererek, insanın ‘yarı-tanrı’ olmadığını, vücudu tüylerle kaplı, bitki kemiren ve kuyruklu yaratıklardan evrimleÅŸtiÄŸini iddia ediyordu.Darwin’in yararsız olarak nitelediÄŸi vücut parçaları listesi aslında eksikti. Gerçekte bugün biliyoruz ki, vücudumuz ihtiyaç duymadığımız bazı anatomik özellikler içeriyor. Bunların bazıları, dört ayak üzerinde yürümeyi veya aÄŸaç dallarında sallanmayı saÄŸlayan kaslar gibi hominid öncesi atalarımızdan artakalan parçalardır. DiÄŸerleri ise insanın cinsel geliÅŸiminde doÄŸal olarak bulunan fazlalıklardır. Bunlara örnek olarak erkeklerde meme uçlarını, kadınlarda yumurtalığın arkasında bulunan minik sperm kanalı artığını gösterebiliriz. Ayrıca bir zamanlar gerekliyken, zaman içinde iÅŸlevini yitiren parçaları da unutmamak gerekir. ÖrneÄŸin küçük ayak parmağı üzerindeki kıllar ne iÅŸe yarar? Hatta küçük ayak parmağı ne iÅŸe yarar?Darwin’in ölümünden yaklaşık 125 yıl sonra bilim, iÅŸlevsiz kalmış bazı parçaların gen havuzunda hala niçin varlığını sürdürdüğünü, bazılarının niçin yok olduÄŸunu açıklayamıyor. Modern gen bilimi araÅŸtırmaları, DNA’larımızın yararlıymış gibi görünen parçalar için kırık genler taşıdığını ortaya çıkarttı. Bunlara örnek, kendi C vitaminimizi kendimizin yapmasını saÄŸlayan enzimlerdir. Birkaç milyon yıl içinde insanoÄŸlu bu tuhaf özelliklerden birkaçını daha yitirecektir. Paranazal sinüslerÄ°lk atalarımızın burun sinüsleri, büyük bir olasılıkla hayatta kalmayı kolaylaÅŸtıran, koku alma yetisini artıran koku reseptörleri ile kaplıydı. Kimse mukus ile kaplı bu boÅŸluklara niçin hala sahip olduÄŸumuzu açıklayamıyor. Bugün bu boÅŸlukların tek yararı kafayı biraz daha hafif hale getirmek ve soluduÄŸumuz havayı ısıtmak ve nemli hale getirmektir.Kuyruksokumu kemiÄŸiPek çok memelinin iletiÅŸim ve denge için hala yararlanmakta olduÄŸu kuyruktan artakalan birbirine kaynamış omurlar. Hominid atalarımız, iki ayak üzerinde yürümeye baÅŸlamadan önce kuyruÄŸa ihtiyaçlar kalmamıştı.Â
button