Güncelleme Tarihi:
ÇÜ Tıp Fakültesi öğretim üyesi Kadın Doğum Uzmanı Prof. Dr. Cüneyt Evrüke, “Son 15-20 yıldır artık dünyada yeni bir kavram gelişti. Artık ana rahmindeki bebek de bizim hastamız. Bebekten kan ya da doku parçası alıp tahlil ediyor, amniyon sıvIsı örneği alıp, idrar tahlili yapabiliyoruz” dedi.
Prof. Dr. Evrüke, Prenatal (doğum öncesi) Tanı, Tedavi ve Araştırma Merkezi'nin ÇÜ'de 1991 yılında kurulduğunu kaydetti. Perinataloji bilim dalının dünyada olduğu gibi Türkiye'de de son yıllarda belli bir noktaya geldiğini belirten Evrüke, “ÇÜ de bu birimi kendi bünyesinde ilk kuranlardan birisi oldu. Sadece bölgemize değil, Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu, hatta Akdeniz'in bir kısmı ve İç Anadolu'nun bir kısmına hizmet veriyoruz” dedi.
Yaptıkları işin, ana rahmindeki bebeğe ulaşarak, bebekteki problemleri teşhis etmek, tanı koymak ve tedavisini yapmak olduğunu belirten Evrüke, şöyle devam etti:
“Son 15-20 yıldır artık dünyada yeni bir kavram gelişti. Artık ana rahmindeki bebek de bizim hastamız. Nasıl dış dünyada birisi hastalandığında kan alıyor, idrar tahlili yapıyorsak, artık teknolojinin ilerlemesiyle, ultrasonografi görüntüleme sistemlerinin gelişmesiyle, bu sistem ve aletleri sanki parmağımızmış gibi kullanıp, bebekten kan ya da doku parçası alıp tahlil ediyor, amniyon sıvısı örneği alıp, idrar tahlili yapabiliyoruz. Böylece bazı hastalıklara erken tanı koyma şansımız oluyor. Artık bu tür işleri yapmak deneyimli bir hekim için çok zor değil. Örneğin, eskiden çok zor olan, anemi ve kan uyuşmazlığından etkilenmiş bebeğin kanının ana rahmi içinde değişimi bile, deneyimli ellerde çok rahat yapılabilen bir işlem haline geldi.”
Üç aylık süre içinde birçok hastalığın ön tanısı mümkün
Çok erken kabul edilen, üç aylık süre içindeyken dahi bir bebekte ilerde gelişebilecek bir çok hastalığın ön tanısını yapabildiklerini vurgulayan Evrüke, “Bebeğin genetik yapısını ortaya çıkarıyoruz. Aile öyküsünde olan birçok metabolik hastalığın tanısını koyabiliyoruz. Mesela ailede bir kas hastalığı varsa, bebekte de olup olmadığını belirleyebiliyoruz. Özellikle Akdeniz anemisi ve orak hücre anemisi hastalıklarına sahip iki fert evlenmişse, hasta bir bebek doğurma riski olduğu için, daha ana rahmindeyken bir bebeğin sağlıklı mı taşıyıcı mı olduğunu anlayabiliyoruz” dedi.
“Fotoskopi” olarak adlandırılan yöntemle de, mercek ya da kamera aracılığıyla, anne karnına girilip görüntülenerek, tedaviler yapıldığını ifade eden Evrüke, “Bu konuda özellikle lazerle tedavi yöntemleri gelişmiş durumda. Örneğin ikizler arasındaki damar problemlerini, cilt problemlerini görüp, çözebiliyoruz. Geçmiş yıllarda Adana'da bir cilt hastalığı nedeniyle kamuoyunda 'yılan bebek' olarak bilinen bir bebek doğmuştu. Örneğin onun annesi tekrar hamile kalırsa, karnında ciltten parça alıp biyopsi yaparak o hastalığı sahip mi değil mi, öğrenebiliriz” diye konuştu.
"Evrenbilimci Stephen Hawking doğmayabilirdi"
Gerekli durumlarda, gebelik süresi 24 haftadan azsa gebeliğin sonlandırılabildiğini ifade eden Evrüke, şöyle devam etti:
“Gebelik 24 haftanın üzerindeyse, yaşamı tehdit eden bir anomalisi yoksa gebeliği sonlandırma şansımız da yok. Ancak burada dikkat edilmesi gereken mesele, bebek doğduktan sonra nasıl yaşamaya hakkı varsa, hastalıklı bebeği öldürmek gibi bir lüksümüz de yok. Dolayısıyla, her hastalıklı bebeği sonlandırmak bizim görevimiz değil. Öyle olsaydı, kuantum teorisini bulan ve bir kas hastalığına sahip olan İngiliz evrenbilimci Stephen Hawking, bugünkü teknolojiyle hastalığı ana rahminde teşhis edilseydi doğmayabilecekti. Ancak, doğdu ve dünyanın geleceğine yön veren bir beyne sahip. Ayrıca, hiç bir zaman bir doktor, bir tanı sonucunda 'yüzde 100 böyle olacaktır' diyemez. Bazen çok anormal bir görüntü alıyoruz, ancak bebek pırıl pırıl doğuyor. Bazen de tersi oluyor. Biz hiç bir zaman aileye 'mutlaka bunu sonlandırmalısınız' diye bir mesaj vermiyoruz. Zaten görevimiz de o değil. Ama aile isterse 24 haftanın altındaki gebelikler sonlandırılabilir.”