Bebek klonlama kısırlık tedavisi adı altında İngiltere’ye sızdı

Genetik çalışmaların ve insan klonlamanın dünyada yarattığı tartışmalar her geçen gün büyüyor. Amerikalı doktor Panos Zavos ÅŸimdi Kentucky’deki doÄŸum kliniÄŸine bebek klonlatmak isteyen çiftler götürmek için Londra’da ofis açıyor.Amerika’da, insan klonlama ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalar üzerine yaÅŸanan büyük tartışmalar ÅŸimdi okyanusun öte tarafına, Britinya Adası’na taşınıyor. Çünkü Amerikalı sansasyonel ‘doÄŸumcu’ Panos Zavos, Ä°ngiltere’de kendine bir ÅŸube açmaya hazırlanıyor. Kısırlık tedavisi adı altında, evli çiftlerle konsültasyon yapacağını söyleyen Zavos’un ofisi, bu yaz açıldığında Ä°ngiltere’nin ilk klon-bebek kliniÄŸi olacak.Uzun süredir bebek klonlama üzerine çalışmalar yapan Panos Zavos, bu aralar bu iÅŸin en popüler ismi. GeçtiÄŸimiz ocak ayında bir basın toplantısı düzenlemiÅŸ ve daha önce çocuk sahibi olamayan 35 yaşında bir kadına ilk klonlanmış embriyonu yerleÅŸtirdiÄŸini söylemiÅŸti. Ancak aldığı tepkilerden çekindiÄŸi için gebeliÄŸin oluÅŸup oluÅŸmadığını açıklamamıştı. Bir ay sonra ise bir basın toplantısı ile giriÅŸimin baÅŸarısız olduÄŸunu söylemiÅŸti.Ä°ngiltere’de insan klonlama aslında kanunlara göre yasak. Zavos’un yapmak istediÄŸi, bebek sahibi olamayan çiftlere, bir nevi kısırlık tedavisi olarak bebek klonlama yöntemini önermek ve onlarla bunun üzerine tartışmak. ‘Sadece tartışacağız, burası özgür bir ülke deÄŸil mi!’ diyor Zavos. ‘EÄŸer kabul ederlerse de, hep beraber bir yurtdışı seyahatine çıkacağız’ diye ekliyor. Yani çiftlerin bebek klonlaması yapıp yapmayacaklarını Londra’daki ofisinde konuÅŸacağını, kabul ederlerse de ameliyat için baÅŸka bir ülkeye geçeceklerini söylüyor.SUÇ DEĞİL AMA ETÄ°K DE DEĞİLKlon koyun Dolly’nin yaratıldığı Edinburg’taki Roslin Enstitüsü’nden Doktor Harry Griffin, Doktor Zavos’un yapmak istediÄŸi iÅŸi etik dışı bulduÄŸunu söylüyor: ‘Klonlama Ä°ngiltere’de illegal sayılıyor. Zavos’un yasadışı bir iÅŸi sadece tartışmak istediÄŸini söylemesi yeterli deÄŸil. Bunu yapması belki suç teÅŸkil etmez ama en azından etik bir davranış olmadığı kesin.’Tabii bir diÄŸer konu, gün geçtikçe sınırların kalktığı bir dünyada bu iÅŸin her ülkede farklı yorumlanması, klonlamanın yasalar önünde her ülkede farklı deÄŸerlendirilmesi. Hatta bazı ülkelerin daha bu konuda bir düzenlemesi bile yok. Zavos’un ‘İngiltere’de yasak ama Ä°ngiltere’de sadece konuÅŸuruz, operasyonu baÅŸka bir ülkede yaparız’ demesi de, ülkelerdeki bu düzenleme farklılıklarının yarattığı boÅŸluktan kaynaklanıyor. Griffin, bu durumun tüm dünya için bir tehlike olduÄŸunu, Zavos gibilerin önüne geçmek için bütün ülkelerin aynı yönde bir yasal düzenleme oluÅŸturması gerektiÄŸini savunuyor. ‘Bebek klonlama yasak olacaksa bütün ülkelerde yasak olsun. Tek bir ülkede yasak olmasının hiçbir anlamı olmaz’ diyor.Zavos, bebek klonlama konusunda kendisine gelenlere tavsiyede bulunabilmesini de, Tottenham Mahkemesi’nin bir kararına dayandırıyor. Zavos’un kanunda tespit ettiÄŸi bir boÅŸlukla kendisine dayanak bulduÄŸu bu klonlama konsültasyonu, 2001 yılında Ä°ngiliz parlamentosunda kabul edilen ‘İnsan Klonlama Yasası’nı da tamamen kadük hale getirmiÅŸ durumda. Åžimdi kanun koyucular bu boÅŸluÄŸu nasıl dolduracaklarını düşünüyorlar.CÄ°NSÄ°YET SEÇME HAKKIGriffin, bu düzenlemenin neden mutlaka yapılması gerektiÄŸini şöyle açıklıyor: ‘İnsanlar bu iÅŸe, embriyon araÅŸtırmalarına katkı saÄŸlanabileceÄŸi ve bir gün saÄŸlıklı bir bebek sahibi olabilecekleri umuduyla sarılıyor. Ancak ÅŸu anda bulunduÄŸumuz noktada bundan çok uzağız. Elimizdeki bilgi ve teknolojinin bunu saÄŸlayabileceÄŸinden emin olmak mümkün deÄŸil.’Zavos’un Londra’daki ofisi, akrabası ve aynı zamanda Total Serve adlı bir finans ÅŸirketinin sahibi olan Kıbrıslı iÅŸadamı Peter Economides’in bu kentteki irtibat bürosunda olacak. Zavos, ayda iki ya da üç gününü burada geçirmeyi planlıyor ama talebe göre daha fazla da kalabilecek. Hedefi Londra pazarında büyümek.CÄ°NSÄ°YET SEÇME HAKKIZavos, ayrıca konuÅŸtuÄŸu çiftlere, sahip olacakları çocuÄŸun cinsiyetini seçme hakkı da vereceÄŸini açıklıyor ki, bu da Amerika’da serbest olmasına karşın Ä°ngiltere’de yasalara göre suç sayılan bir durum. Klonlama yönetime baÅŸvurmak isteyen çiftler Zavos’un Amerika’daki laboratuvarına gidecek ve embriyon tüpünün hazırlanma prosedürüne dahil olacaklar. Zavos’un, Amerika Kentucky’deki Andrology Enstitüsü adlı doÄŸum kliniÄŸinde, ÅŸimdiye kadar kendi kanlarından gelen bir çocuk sahibi olma konusunda artık bu iÅŸi son ÅŸans olarak gören düzinelerce çift ile görüştüğü biliniyor.Â