OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 05, 2003 00:00
Başörtüsü ya da türban, Ä°slami kesimi diÄŸerlerinden ayıran en önemli sosyal simge. 1980'lerde siyasi Ä°slam'ın yaygınlaÅŸtığı dönemlerde çoÄŸu kentli ve genç olan kadınların üzerinde gördüğümüz üniformanın en önemli parçasıydı. Ancak 1990'larda hem Ä°slamcı kesimin zenginleÅŸmesi, hem de Batılı yaÅŸam tarzıyla yaÅŸadığı yakın etkileÅŸim, bu giyim stilini de deÄŸiÅŸtirdi; siyasi bir üniforma olmaktan çıkarıp bir moda haline getirdi. Günümüzde başörtüsü bu kesimdeki çoÄŸu kadın için bir aksesuvar haline geldi. Defilelerden kuaför salonlarına kadar taşınan türban baÄŸlama tasarımları ilk defa sosyetik davetlerde ilgi çekti. Kadınlar davetlere katılmadan önce kuaföre gidip fön çektirir gibi başörtülerini gideceÄŸi yere uygun olarak baÄŸlatmaya baÅŸladılar. Bu tasarımlar saç modellerine çok benziyor. Hatta başörtüsünün saç buklelerine benzeyecek ÅŸekilde katlandığını bile görüyoruz. Ä°stanbul'da türban tasarımı yapan kuaförlerden biri olan Nurhan Bingöl bize iÅŸinin püf noktalarını anlattı.Başörtülerini hep aynı stilde baÄŸlamaktan sıkılan kadınlar artık özel gün ve gecelerde özel türban tasarımı yapan kuaförlere gidiyorlar. Bu kuaförlerin bir özelliÄŸi de çalışanlarının hepsinin kadın olması ve içeriye erkek girememesi.Bunlardan biri, üç buçuk yıl önce Fatih'te açılan Kardelen Güzellik Merkezi. Merkezde dört kadın kuaför çalışıyor. Başörtülü kadınların bütün bakımlarını yaptırdıkları güzellik merkezinin sahibi Nurhan Bingöl mesleÄŸe 20 sene önce çıraklıktan baÅŸlamış. Kendisinin başı açık: ‘‘Etrafımda başörtülü çok arkadaşım var. Hep kuaförlerin erkek olmasından ve oralara gidememekten yakınıyorlardı. Ben de onların istekleri doÄŸrultusunda bir kuaför açtım.’’ SÄ°MLÄ° KUMAÅž MODAHer davette baÅŸka bir model kullanan kadınlar arasında yandan pileli modeller, omuz üzerinde iliÅŸtirilen motifler ya da taÅŸlı tokalarla ÅŸekle sokulan başörtüler bu senenin en raÄŸbet edilen stilleri. Türban baÄŸlamayı saç kesimi gibi düşünen kuaförler de iÅŸe el atarak yüz ÅŸekillerine göre model tasarlamaya baÅŸladılar ve ortaya sınırsız seçenek sundular. Ama istenilen model de her başörtüyle yapılamıyor. ÖrneÄŸin günlük basit bir baÄŸlama için eni dar ama uzun örtüler kullanılıyor. EÄŸer topuz ya da daha karmaşık bir model istenirse ÅŸifon kumaÅŸ kullanmak ÅŸart. Bu senenin modası ise ince ve simli kumaÅŸlar.SINIRSIZ MODEL VARTürban baÄŸlatırken sınırsız seçeneÄŸiniz var ama, konuyu uzmanına bırakmak belki de en iyisi. Bu kadar çok modelin arasında yüzünüze yakışanı bulmak kuaförlerin görevi. Çünkü başörtü baÄŸlamak saç kestirmeye benziyor. Yüzünüze yakışan ÅŸekli kullanmak ÅŸart. Türbanın arka kısmında tasarlanan ÅŸekiller ve süslemeler saça uygulanabilen modellerden bile daha fazla. Hatta uygun bir renk seçilirse saç görüntüsü bile veriyor. Tabii türbanının rengi kıyafetinize uymak kaydıyla. Kadınlar gece için abiye biçimdeki baÄŸlama stillerini seçiyor. Başın arka kısmından bele kadar uzanan pileler, ÅŸaç örgüsünü andıran baÄŸlamalar en çok tercih edilenler arasında. Birbirine uyumlu seçilen iki farklı renk baÅŸ örtüsünün birbirinin içinden geçirilerek yapılan tasarımlar da var.Gündüz toplantıları ya da iÅŸ görüşmeleri için ise daha çok omuz üzerinde sade ÅŸekiller kullanılıyor. Gelin baÅŸlarında ise aksesuvar kullanımı çok yaygın. BaÄŸlatılan türban ne kadar karmaşık olursa olsun yapımı en fazla 45 dakika sürüyor. Bazı kadınlar akÅŸam yatarken açmıyor, böylece ertesi gün de kullanabiliyor. Çünkü katlanarak yapılan karmaşık modellerde örtüler dikilerek saÄŸlamlaÅŸtırılıyor. TÃœRBANIN DÃœZGÃœN DURMASI İÇİN AKSESUVAR GEREKLÄ° Türban baÄŸlarken baÅŸta duruÅŸ ÅŸekli çok önemli. Bunu saÄŸlamak için çeÅŸitli aksesuvarlar kullanılabiliyor. ÖrneÄŸin başörtünün arkada yüksek gözükmesini saÄŸlamak için saçı uzun olanlar topuz yapıyorlar. Kısa saçlılar için vatka ya da yarım daire ÅŸeklinde bir sünger parçası kesilip yüksek durması istenilen yere tokayla tutturuluyor. Saçın başörtünün içinden gözükmemesi için türban baÄŸlanmadan önce baÅŸa bone takılması gerekli. Türbanın alın üzerindeki yüksekliÄŸini saÄŸlamak için ise katlama yerine kalın plastik bir parça koyuluyor. YÃœZ ÅžEKLÄ°NE GÖRE NASIL BAÄžLANIYOR Önden baÄŸlama: Başörtü çenenin altından tutturularak arta kalan parça arkaya doÄŸru toplanıyor. Bu stil genellikle yanağının gözükmesini istemeyenler ve uzun bir yüzü olanlar tarafından tercih ediyor. Ayrıca başörtünün alın üzerindeki yüksek ve dik durmasını saÄŸlamak için o bölüme parmak kalınlığında röntgen kağıdı ya da kalın plastik koyuluyor. Arkadan baÄŸlama: Başörtü kulağı içine alacak ÅŸekilde ensede toplanıyor. Arkada uzun kalan kısım istenirse tekrar boyundan geçirilerek baÄŸlanabiliyor ya da arkada uzun olarak bırakılıyor. Yüzü toplu kadınlar daha çok bu stili seçiyorlar. Arkadan baÄŸlanan spor stili tercih ediyoruz, önden baÄŸlanan klasik stil yaşımıza uygun deÄŸilAnkara Ãœniversitesi'nden Senem Gençtürk Hızal'ın 12 tesettürlü üniversite öğrencisiyle konuÅŸarak hazırladığı yüksek lisans tezinde, kentli ve eÄŸitim düzeyi yüksek gençlerin baÅŸ örtüsü modellerine nasıl baktığı ortaya çıkıyor. Bu 12 öğrenci giyim tarzlarını, Batı tarzı modanın en sık kullanılan terimleriyle adlandırdılar: Spor ve klasik. Genç öğrenciler arasında doÄŸal olarak ‘‘spor’’ tarz tercih ediliyor. Bu tarzda başörtüsü boynun arkasından baÄŸlanıyor, göğüs üstüne düşmüyor, ceketin içine alınıyor. Klasik baÄŸlamada ise örtü omuzun üzerine istenildiÄŸi kadar çıkartılıyor ya da sadece bir yanı çıkartılıyor. AraÅŸtırmaya katılan öğrencilerden ikisi klasik kullanımın ‘‘yaÅŸlarına gitmediÄŸini’’ bir diÄŸeri ise spor baÄŸlamanın ‘‘bir stil’’ olduÄŸunu söylüyor. AraÅŸtırmada üç öğrenci dışındakiler ‘‘markalı’’ eÅŸarp kullandıklarını söylediler. Vakko, Aker, Pierre Cardin en çok tercih edilen markalar arasında. AraÅŸtırmayı yapan Hızal, sonuç bölümünde tesettür modasının, genel modanın bir uzantısı olarak nitelendirilebileceÄŸine iÅŸaret etti.Ä°slamcıların modası bir füzyonBilkent Ãœniversitesi'nden Özlem Sandıkçı ile Güliz Ger, Türkiye'de Ä°slami kesimin yaÅŸam ve tüketim tarzı üzerine yazdıkları bir makalede, bu kesimin hem giyim hem yaÅŸam tarzının gittikçe çeÅŸitlendiÄŸini vurguluyorlar. Geleneksel olanla modern olan, Batılı olanla Ä°slami olan, global olanla yerel olan birbiriyle içiçe geçtiÄŸinden, bu modanın da ‘‘KreolleÅŸme’’ ya da ‘‘MelezleÅŸme’’ olarak adlandırıldığı oluyor. Özlem Sandıkçı ile Güliz Ger ise, ‘‘füzyon’’ kelimesini tercih ediyorlar. Hatta, bu füzyonu Escher'in resimlerine benzetiyorlar. Çok iyi bilinen bu resimlerde Escher, aynı figürü (örneÄŸin kuÅŸ, at) farklı renklerde iç içe tekrarlayarak göz aldatmacası yaratmasıyla tanınıyor. Â
button