Barda ÅŸarap bardağında viÅŸne suyu içerek saklandım

Ä°mam hatiplilerin dini yasaklar ve hayat arasında yaÅŸadığı ikilemi, sosyal dışlanmayı anlatan ‘t.h.e imam’ filmi, çekimleri baÅŸlar baÅŸlamaz gündeme oturdu. Ömer Lütfi Mete’nin senaryosunu yazdığı, Ä°smail Güneş’in yönettiÄŸi film, anne babasının tercihiyle imam hatip lisesine giden, ancak daha sonra bu kimliÄŸini saklama ihtiyacını duyan Emrullah’ın yaÅŸadıklarını anlatıyor. Onu en çok yaralayan lise yıllarında, özellikle kız arkadaÅŸlarının kendisiyle ‘ölü yıkayıcısı’ diye alay etmesi. ‘Toplumdan saklanmak zorunda kalıyorlar. Ä°mam hatipli deÄŸilim ama ben de bir süre saklandım’ diyen Ä°smail Güneş’le Malatya’daki film setinde buluÅŸtuk.Bu filmin çekilmesine nasıl karar verildi?- Mustafa Cihat Kılınç ve EÅŸref Ziya’nın (aynı zamanda baÅŸrol oyuncusu) projesiydi. Senaryoyu Ömer Lütfi Mete yazdı. Öğretmenler ve imam hatipliler Türkiye’nin iki önemli meselesi. Bu nedenle filmi çekmek istedim. GeçmiÅŸte, üniversitelerde en düşük puanı alanlar öğretmen olabiliyordu. Yani en zeki çocukları en düşük puan seviyesindeki kiÅŸilere emanet ediyorduk. Ä°mam hatiplere gidenler ise fakir fukara çocukları. Ä°mamlık, Türk sinemasında Vurun Kahpeye filminden bu yana geri kafalılık, yobazlık gibi gösteriliyor. Filmleri izleyen çocuklar daha sonra ailelerince bu okullarda okumaya zorlanıyor. ArkadaÅŸları ‘ölü yıkayıcı’ diye dalga geçiyor. Toplumda saklanmak zorunda kalıyorlar. Filmimizin kahramanı da bunları yaşıyor. Ben de uzun süre saklanmak ihtiyacı yaÅŸamıştım.Neden saklandınız?- Türkiye’de ticari sinemayı dahi merkezin solundakiler yaptı. Kendilerinden olmayanı içlerine almadılar. 1980 öncesinde sendikaya üye olmayanları çalıştırmıyorlardı. Ãœye olmak istiyordum yapmıyorlardı. Kendimi kabul ettirmek için farklı görünmek zorunda kaldım. Daha sonra konuÅŸarak sorunu aÅŸtım. Birbirimizi tanımadığımız için birbirimize saldırıyoruz. Ä°mam hatipliler gelecek, bir gün Türkiye’nin düzenini deÄŸiÅŸtirecekler korkusu olmasa, bunları yaÅŸamayız.Siz kendinizi siyasi olarak nasıl tanımlıyorsunuz?- Ãœlkücü dünya görüşünden gelsem de bir çoÄŸuna benzemem. Hep muhaliftim. Ãœlkücü kavramına baÄŸlı kalmaya çalıştım. Ãœlkücü, idealist, çalışkan, yenilik yapan, çağı geliÅŸtiren insandır. Muhafazakar deÄŸildir. Bu ülkenin sınırları içinde yaÅŸayan ve kendini vatandaÅŸ sayan herkesi içeren bir milliyetçilikten yanayım.Ä°mam hatiplilere nasıl yaklaşıyorsunuz?-Çocuk bir derste Darwin’i, diÄŸer derste yaradılış teorisini öğreniyor. BluÄŸ çağına geldiÄŸinde arkadaÅŸları gibi kızlarla gezemiyor. Yasaklarla hayat arasında sıkışıyor, içindeki özgürlük bir at gibi kiÅŸniyor. Bu ikilemi anlıyorum, çünkü ben de barda ÅŸarap bardağında viÅŸne suyu istemek zorunda kaldım.Neden?- Ä°ÅŸte bu saklanmaktır. Çok meÅŸhur bir oyuncu görünce ‘Bir daha bana bunun gerici olduÄŸunu söyleyenin’ diye küfür etmiÅŸti. Yani, ilericiliÄŸin ölçüsü bara gitmek...Sizin için Ä°slamcı sinemacı denmesi buradan mı geliyor?- Dindarım, ama bu yanlış bir tanımlama.Bu filmde kime ne mesaj vermek istiyorsunuz?- Birinci hedefim, teknik deÄŸeri yüksek, iyi film yapmak. Tabii ki bazılarının karşı çıkacağı ÅŸeyler olabilir. Ä°zleyicinin filmden kafasında sorularla ayrılmasını istiyorum. Amacım imam hatiplilerin de insan olduÄŸunu, askere alındıklarını, vergi ödettirildiÄŸini ama zenci muamelesine uÄŸradıklarını göstermek.Yine de bir imam hatipli bu ülkede baÅŸbakan olabiliyor ama.- Onlar derin devletin isteÄŸiyle gelmedi ki!Ä°MAM HATÄ°PLÄ° DEĞİLÄ°M AMA SÄ°YAH TÃœRKÃœMHayır, mesela ben imam hatipli deÄŸilim ama siyah Türk’üm. Böyle hissettiriyorlar. Siyah olarak da baÅŸarılı olacağıma inanıyorum. Maalesef kabul yerleri beyazların elinde. Gülün BittiÄŸi Yer’i onlardan biri yapsaydı, ortalık ayaÄŸa kalkardı. Bana ‘Takıyye yapıyor’ dediler.12 EYLÃœL FÄ°LMÄ° ÇEKMÄ°ÅžTÄ° SIRADA TÖRE FÄ°LMÄ° VARYönetmen Ä°smail GüneÅŸ, 1961 Samsun doÄŸumlu. Öğretmen Okulu’nun ardından Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi’ne devam etmiÅŸ. Sinemaya Natuk Baytan’ın yanında reji asistanlığıyla baÅŸladı. Ömer Lütfi Mete’yle senaryosunu yazdığı ve 1999’da çektiÄŸi ‘Gülün BittiÄŸi Yer’ filmiyle tartışma yarattı. 12 Eylül dönemini anlattığı, iÅŸkence ve ÅŸiddeti ele alan film sansür kuruluna takıldı. Yasak kaldırıldıktan sonra da sinema salonlarında bir türlü yer bulamadı. Filmin CD’si 15 bin sattı. Åžiddete dikkat çektiÄŸi filmi üçleme olarak düşünen GüneÅŸ, ‘t.h.e imam’dan sonra toplumun bireye ÅŸiddetini anlatan ‘Sözün BittiÄŸi Yer’i ve ailenin bireye ÅŸiddetini anlatan ‘AteÅŸin Düştüğü Yer’i çekmeye hazırlanıyor. Senaryosunu Ömer Lütfi Mete ile birlikte yazdığı bu filmlerden AteÅŸin Düştüğü Yer, töre cinayetlerini anlatacak.MOTOSÄ°KLETLÄ° Ä°MAM KENDÄ°NÄ° ARIYORt.h.e imam filminin baÅŸ kahramanı, imam hatip lisesi mezunu Emrullah HacıoÄŸlu. Ergenlik yıllarında kızlar ‘ölü yıkayıcı’ diye alay edince kimliÄŸini saklamaya baÅŸlıyor, adını Emre Tarhan olarak deÄŸiÅŸtiriyor. BoÄŸaziçi Ãœniversitesi’ni bitirdikten sonra Ä°ngiltere’de master yapıp, Ä°stanbul’da iÅŸ kuruyor. Ortağı bile onun imam hatipli olduÄŸunu bilmiyor. Emre artık zengin. Evi, cipi, bir de yalnızlığına ortak olan özel yapım chopper motosikleti var. Bir gün lise arkadaşı Mehmet’le karşılaşıp, kanser olduÄŸunu öğreniyor. Mehmet, tedavisi nedeniyle imamlık yaptığı köyde ramazan ayında hizmet veremeyeceÄŸi için çok üzgün. Sonunda Emre, motosikletine atlayıp arkadaşının köyüne imamlık yapmaya gidiyor. Film, Mehmet’in kendisiyle yüzleÅŸmesi, köyde yaÅŸananlar ile devam ediyor. Filmin adındaki ‘t.h.e’ ise kahramanları Tarık, Hacı Feyzullah ve Emre’nin baÅŸ harflerinden oluÅŸuyor.ESAS OÄžLAN DA Ä°MAM HATÄ°PLÄ°Filmin prodüktörlerinden ve baÅŸrol oyuncularından EÅŸref Ziya (yukarıda motosikletli), imam hatip mezunu. Ä°lahiyat Fakültesi’ni bitirmiÅŸ. Ãœniversite ikinci sınıftayken, gitarla iyice içli dışlı olup besteler yapmaya baÅŸlamış. Åžimdi, konserler veren ve 15’e yakın albümde imzası olan bir sanatçı. Canlandırdığı Emre karakteriyle kendi yaÅŸamının pek fazla örtüşmediÄŸini söylüyor. O kendini gizlemek zorunda kalmamış. Emre’yle tek ortak yanlarının, hızlı yaÅŸamak zorunluluÄŸu olduÄŸunu söylüyor. ALLAHIM YARABBÄ°M GOLMalatya Darende’de BaÅŸdirek (Palanga) Köyü’ndeyiz. Film ekibi hummalı bir çalışmadan sonra ara veriyor ve yemek yeniliyor. Gece çekilecek sahne için hazırlıklar yapılırken, ekiple birlikte Trabzonspor-Anorthossis maçını izliyoruz. Ekipte baÅŸta Ekmek Teknesi dizisinden tanıdığımız, Hacı Feyzullah rolündeki Ahmet Yenilmez olmak üzere birkaç fanatik Trabzonlu var. Arada bir hakeme kızıyorlar. Filmin esas oÄŸlanı EÅŸref Ziya, gerginliÄŸe bakıyor ve şöyle diyor: ‘Bu maç kazanılmazsa, bu film bitmez. Allahım, yarabbim, gol.’ Dua tutuyor, Trabzon maçı kazanıyor. Ama elendiÄŸi için suratlar asık ÅŸekilde çekime dönüyorlar.Â