Balık ve kalp sağlığı

GEÇTİĞİMİZ günlerde balık bolluğundan yararlanılması konusunda bir yazı yazmıştım. Bu konu okurlarımın ilgisi çekmiş. Bu konuda ek sorular da geldi. Balığın kalp ve damar sağlığına yararları konusunda ek bilgiler sunuyorum.Kalp sağlığınıza dikkat ediyosanız, size ilk sorulacak soru, ne kadar sıklıkla balık yediğiniz olacaktır. Balık, sadece kolesterolsüz protein kaynağı olmakla kalmıyor, yapısında bulundurduğu Omega-3 adlı yağ asitleri sayesinde, kalp ve damar sistemi için yararlı etkiler de gösteriyor. 1970'li yılların sonlarına doğru Eskimolarla ilgili yapılan çalışmaların yayınlanması bilim dünyasında çalkantılar yarattı. Aşırı yağlı beslenen Eskimolarda kalp krizleri çok seyrek görülüyordu. Bunun üzerine geliştilen çalışmalarda, bol miktarda yenilen yağlı balıkların ve balina etinin yapısında bulunan Omega-3 adlı yağ asitlerinin damar sertliğinden koruduğu ortaya konuldu. Omega-3 özellikle soğuk denizlerdeki yağlı balıklarda daha çok bulunuyor. Ülkemizde ithal uskumru adıyla satılan Makarel ve kuzey denizlerinde yetişen somon balığı bu açıdan en önemli kaynaklar. Ayrıca havaların soğuması üzerine yağlanmaya başlayan özellikle Karadeniz balıkları da bu yağ asitlerini içeriyor. Bütün yağlı balıkların yanı sıra yeşil yapraklı sebzelerde, soya fasulyesinde ve fındıkta da bulunuyor.Düzenli olarak balık yemenin birçok olumlu etkisi var.Kandaki yağ düzeyini düşürür. Omega-3 yönünden zengin bir beslenme, kan yağlarının bir türü olan trigliseridlerin kandaki düzeyini düşürür. trigliseridlerin kanda yüksek düzeyde bulunması, damar sertliği ve kalp krizi riskini artırır. Bu nedenle diyet uygulanmasının yanı sıra balık yağı haplarının kullanılması da olumlu sonuçlar verebilmektedir.Damar içinde pıhtı oluşması riskini azaltır. Omega-3 yağ asitleri, doğal antikoagülan (pıhtı önleyici) gibi etki gösterir. Kandaki pıhtılaşma hücrelerinin (trombosit) birbirlerine yapışmasını azaltır, böylece damar içinde pıhtı oluşması ihtimali azalır.Tansiyonu düşürür. Omega-3'lerin tansiyon üzerinde de etkisinin olduğu kanıtlandı. Sadece sebze-meyveye dayalı bir diyetle (vejeteryan), balığa dayalı bir diyeti uygulayanların birbirlerine oranlanmalarında, balığa dayalı diyet uygulayanlarda tansiyon yüksekliği olaylarının çok seyrek olduğu görüldü.Bütün bu yararlı etkileri dikkate alan beslenme uzmanları kalp-damar hastalığından korunmak isteyen herkese balık yemesini tavsiye ediyor. Özellikle soğuk denizlerdeki yağlı balıkların tercih edilmesi daha önemli. Ancak balığı yağda kızartmaktan kaçınılması da yapılan tavsiyeler arasında yer alıyor.