Güncelleme Tarihi:
Bahar aylarında ağaçların yeşilliklerin otların çiçeklerin polenleri ortama yayılıor. Duyarlı olan kimselerde alerjik reasyona yol açıyor. Bi aleşjuk duyarlık daha çok genetik özellik taşıyor. Alerjik bünyeye sahip olan anne babaların çocuklarında olabilir büyükler de de olabilir. Genetik yolla geçiyor.
Bu duyarlılık değişik maddelere karşı olabiliyor. En sık rastladığımız ev tozları akarlarıdır. Ondan sonra küf mantarları, ağaç ot polenleri. Bahar aylarında daha çok ağaç ve ot polenlerine bağlı olan alerjik reaksiyonlar ortaya çıkıyor. Genetik yatkınlığı olan, ağaçlık yeşillik ortamda oturan, çalışan, çevresinrde buna maruz kalan kişilerde şikayetler ortaya çıkıyor.
Bahar nezlesi, samon nezlesi olarak adlandırılır ama tıbbi olarak alerjik rinittir. Hapşırık, nezle, burun akıntısı, geniz akıntısı gibi şikayetlerle kendisini belli ediyor.
Ne kadar sürüyor.
Bahar alerjik rinit duyarlı olanun maddeye göre değişir. Erken açan çiçeklenen ağaçlar var bir de geç polen veren bitkiler ağaçlar var. Buna göre de hastalğın süresi değişebiliyor. Erken açan çiçeklere ait duyarlılığı olan kimselerde şikayetler hemen mart başı gibi başlayabiliyor. Sadece o gruba duyarlılığı varsa bir iki ay sürüyor. Bazı kimselerde çeşitli polenlere duyarlılık olabiliyor. Hem ağaç polenlerine karşı hem ot polenlerine karşı duyarlık olabiliyor, birkaç türüne birden olabiliyor. O zaman bütün bir sezon sürüyor. Mart başında başlıyor. Temmuz’a kadar sürebiliyor.
Şikayetlerin kısa ya da uzun sürmesi kişilerin duyarlı oldukları polenlerin çeşitliliğiyle ilişkili.
Tedavisi için.
Alerjik rinit tedavisinde 3 yöntem var. Korunma yöntemleri var. Mümkün olduğu kadar evde çiçek bulundurmamak, çevresinde ağaçlık yeşillik varsa pencereleri devamlı açık tutmamak, bahar aylarında. Kısa süreli havalanmdırmak gerekiyor. Özellikle sabah saatlerinde pencere açmamak gerekiyor. İşyeri ortamında etrafta yeşilik varsa pencerelerin kapalı tutulması. Hafta sonu tatillerinin ağaçlık yeşillik alanlarında değerlendirilmemeli.
İlaç tedavileri var, şurup ve burun spreyi uygulanıyor. Bir diğer yöntem de aşı yöntemidir. Alerji aşıları da ikiye ayrılıyor. Yıl boyu süren ve mevsimsel. Mevsimsel aşının sezon başlamadan önce başlanması gerekiyor. Nisanda şikayetleri başlıyorsa Şubat başında başlamak gerekiyor. Mevsim öncesi aşıların başlaması lazım. Mevsimde etkin bir bağışıklık oluşması için. Ama bir kısmında ise yıl boyu süren, bazı grup alerjik rinitler yıl boyu sürer. Veya mevsimsel alerjik rinit olsa bile her mevsim aşı yapmak yerine daha kalıcı bağışıklık için yıl boyu süren aşı programları oluyor. 3-5 yılı bulan uzun süreli aşı programlarıdır.
Alerjik hastalıkların hepsi birbiriyle ilişkilidir. Temel neden genetik faktörlerdir. Ailede alerjik bir yapı varsa büyükbabada alerjik egzama, çocuğunda alerjik rinit torunda alerjik astık çıkabiliyor. Alerjik özelliği taşıyor ama hastalık olarak türü farklı olabiliyor. Çoçuklardan birinde alerjik rinit şeklindeyken alerjik astım şeklinde olabiliyor. Alerjik rinit olan biri zamanla alerjik astıma dönüşebiliyor. Tedavi, korunma olmamışsa, alerj aşıları uygulanmamışsa alerjik astıma dönüşme riski daha fazla.
Bağışıklığı kuvvetlendirme ilaçları alınabilir. Özellikle katkı maddeli yiyecekler alerjik rinitten daha çok alaerjik astımı tetikliyor. Alerjik reaksiyonları tetikliyorlar. Hazır gıdalar, katkı maddeli gıdalar bu kişiler de. Bu kişilerde ürtiker dediğimiz halk arasında kurdeşen denilen alerjik cilt rahatsızlığığı da olduğundan tetikliyor. Tetitiklenen ürtükeri tedavi ediyor. Ürtiker de alerjik ritmi tetikleniyor.
Polen alerjsi var, öyle bir ortamda çalışıydorsa tozal maske kullanmasında fayda olabiliyor.