Avrupalı kadın garantici Akdenizli kadın gelenekçi

Avrupa ve Asya’da doÄŸum kontrol yöntemlerinin kullanımıyla ilgili çalışmaları bulunan Ä°ngiliz Dr. Diana Mansour, konferans vermek üzere Türkiye’ydi. Newcastle Upon Tyne Jinekoloji, Ãœreme SaÄŸlığı ve Aile Planlaması Merkezi BaÅŸkanı da olan Dr. Mansour, doÄŸum kontrol yöntemi seçiminde Avrupalı kadınların garantici, Akdenizlilerin ise gelenekçi olduÄŸunu söylüyor.Dr. Mansour, kadınların doÄŸum kontrol haplarıyla özgürlüklerini kazandığını ve sosyal statülerini yükselttiklerini belirtiyor.n DoÄŸum kontrol yöntemleri neye göre tercih ediliyor?-Kuzey Avrupa ülkeleri hormonal yöntemleri tercih ediyorlar. Almanya, Ä°ngiltere, Hollanda ve Fransa’da 20-24 yaşındaki kadınların yüzde 45-50’si hap kullanıyor. Akdeniz’de Ä°spanya, Portekiz, Ä°talya, Yunanistan hatta Türkiye’yi içine alan bölgede, geri çekme ve prezervatif gibi geleneksel yöntemler daha fazla tercih ediliyor. Bunun bir nedeni, geleneksel yöntemlerin ucuz olarak deÄŸerlendirilmeleri. Bu ülkelerde açıkça söylenmese bile dini faktörlerin de yönlendirici olabildiÄŸini görüyoruz. Eski Papa II. Jean Paul doÄŸum kontrol yöntemlerine karşıydı. n Dinlerin doÄŸum kontrol yöntemlerinin kullanılmasındaki etkisi nedir? -Papa muhafazakardı. Sadece doÄŸum kontrolü deÄŸil, cinsel yolla bulaÅŸan hastalıkların önlenmesinde bile bir giriÅŸimde bulunmamıştı. Bu tavrın tutucu olan Katolikler, geliÅŸmekte olan ülkeler üzerinde olumsuz etkisi vardı. Ä°slam ülkelerinde, bildiÄŸim kadarıyla ‘çocuk Allah tarafından verilir’ diye bir düşünce var. Ama yanlış bilmiyorsam Kuran’da, ‘bakabileceÄŸiniz kadar çocuÄŸa sahip olun’ diye bir mesaj da var. n Yeni Papa XVI. Benedikt ile doÄŸum kontrol yöntemlerinin kullanılmasında bir deÄŸiÅŸiklik olur mu? Beklentiniz var mı? -Yeni papayla da pek deÄŸiÅŸiklik olacağını zannetmiyorum. Ama hepsinden önemlisi, insanlar hayatlarını kendileri yönlendirmek istiyor. Ä°nsanlar bir ÅŸeyi istemiyorsa, yasalar veya din buna engel olamıyor. n Modern doÄŸum kontrol yöntemlerinin önündeki engeller nedir? -Bence en önemli engel gelenekler. Ä°kinci etken ekonomik boyut. Üçüncü sırada da yöntem seçeneklerinin hepsinin var olmaması yer alıyor. Her ülkede tüm yöntemler yok. Dördüncü faktör de seçeneklere eriÅŸebilmek. SaÄŸlık hizmetini verenlerin etkisi de var. Yöntemlerin kullanılmadığı ülkelerde, saÄŸlık çalışanlarının görevlerini yapmakta istekli olmadığını söyleyebilirim. KONTROL KADINLARA ÖZGÃœRLÃœK VERDÄ° n Modern doÄŸum kontrolü kadınların hayatını nasıl deÄŸiÅŸtirdi? -Haptan önce sıkıntılar büyüktü. O dönemde kadınların rolü de farklıydı. Çalışmıyorlardı, doÄŸum kontrolü için geleneksel yöntemler kullanıyorlardı. Arka sokaklarda kürtajlar yapılıyordu. YaÅŸam kadınlar için çok daha ıstırap vericiydi. Ama doÄŸum kontrol hapıyla her ÅŸey deÄŸiÅŸti. Kadınlar kontrolü ele geçirdiler. Hapın bulunması, uzaya çıkılması, bilgisayarın icadı gibi 20. yüzyılın en önemli olayları arasında yer alıyor. n Avrupalı kadınlar hormonlu doÄŸum kontrol yöntemlerini tercih ediyor. Hormon fobisi nasıl aşıldı? -Haplar ve hormonal yöntemler çok eskiden beri Avrupa’da kullanıldığı için biliniyor. Güven duyuluyor. DiÄŸer ülkelerde kullanma oranının düşük olmasının ardında muhtemelen az denenmeleri yatıyor. Åžu anda ileri yaÅŸ için yeni trend, hormonlu rahim içi sistemler taktırarak kanamamak. Yani adet görmemek. n DoÄŸum kontrol yöntemine erkek bakış açısı ile kadın bakış açısı arasında nasıl bir fark var?-Erkekler de korunmayı istiyor. Yine de maalesef, sorumluluÄŸun çoÄŸu kadının üzerinde. Çünkü hamile kalmamak kadınlar için daha önemli. Yöntemlerin büyük bir kısmı kadınlar için. Dolayısıyla kadınların daha dikkatli olması lazım. Avrupa’da doÄŸum kontrol yöntem kullananların oranı yüzde 76 Almanya yüzde 82 ile birinciFransa, Almanya, Ä°talya, Ä°spanya ve Ä°ngiltere’de 15-49 yaşındaki, 12 bin 160 kadın arasında yapılan Avrupalı Kadınlarda Kontrosepsiyon Kullanımı araÅŸtırmasına göre kadınların yüzde 76’sı doÄŸum kontrol yöntemi kullanıyor. En yüksek oran yüzde 82 ile Almanya. Fransızlar yüzde 76, Ä°talyanlar yüzde 75, Ä°ngilizler yüzde 74, Ä°spanyollar yüzde 71 sıklıkta kullanıyorlar. Yöntem kullanmayanların Avrupa ortalaması yüzde 23.4. Ama çoÄŸu gebe kalma olasılığı bulunmayan kadınlar. Kadınların yüzde 29.8’i doÄŸum kontrol hapı, yüzde 20’si kondom, yüzde 10.8’i tüplerin baÄŸlanması, yüzde 8.9’ü rahim içi araç, yüzde 6.3’ü etkisiz yöntemlerle korunuyor.Türkiye’de 5 yılda doÄŸum kontrol yöntemi kullananların oranı yüzde 63.9’dan 73.7’ye yükseldiTürkiye’nin 19 ilinde, 2 bin 44 kadınla yüzyüze görüşerek yapılan Aile Planlaması AraÅŸtırması’na göre, doÄŸum kontrol hapı, spiral, kondom gibi modern doÄŸum kontrol yöntemlerini kullananların oranı yüzde 51.2. Kadınların yüzde 22.5’i hálá geri çekme, takvim gibi geleneksel yöntemleri kullanıyor. Yüzde 26.3’ü hiç doÄŸum kontrol yöntemi kullanmıyor. Ancak son 5 yılda önemli geliÅŸme var. Yöntem kullananların oranı yüzde 63.9’dan yüzde 73.7’ye, modern yönteme baÅŸvuranların oranı yüzde 33.7’den yüzde 51.2’ye çıktı. Kürtaj olanlar yüzde 26. Bunların yüzde 31’i iki kez kürtaja baÅŸvurmuÅŸ. Türkiye’de istenmeyen 550 bin gebelikten 285 bini kürtajla sonlandırılmış.ÃœLKELERE GÖRE DOÄžUM KONTROLÃœn OrtadoÄŸu ülkeleri nüfuslarını artırmak için doÄŸum kontrol yöntemlerini kısıtlama yönüne gidebiliyor. n Avrupa’da birçok ülkede korunma yöntemlerini devlet karşılıyor. Pakistan ya da Hindistan’da da ucuz yöntemleri devlet karşılıyor. n Kürtaj oranı Ä°sveç’te çok yüksek.n Katolik Ä°rlanda’da kürtaj yasak ama Ä°ngiltere’ye gidip yaptırıyorlar. Ä°spanya’da ise, tıbbi bazı nedenler öne sürülerek kürtaj yapılabiliyor.n Katolik Güney Amerika’da doÄŸum kontrolüne karşı bir direnç var ama anne ölümlerinin yüksek olması nedeniyle onlar da yöntemlerin önemini fark ediyor. Â