OluÅŸturulma Tarihi: Eylül 05, 2004 00:00
Ankara Ticaret Odası’nın (ATO) yaptığı anket son günlerde sıkça tartışılan kredi kartları konusuna baÅŸka bir boyut getirdi. Tüketicilerin büyük bölümünün birden fazla kredi kartı kullandığı belirlendi.ATO’nun 13 büyük alışveriÅŸ merkezinde 3 bin 215 kiÅŸi üzerinden yaptığı "Kredi kartlarında tüketici ne diyor anketi" açıklandı. Ankette, kiÅŸilere 24 soru yöneltildi. Ankete göre, tüketicinin yüzde 30’u bir, yüzde 30.3’ü iki, yüzde 16’sı üç, yüzde 9.6’sı dört, yüzde 14.1’i beÅŸ ve üzerinde kredi kartına sahip. Buna göre, kredi kartı sahiplerinin yüzde 70’inin birden fazla kredi kartı kullandığı belirlendi. Halkın yüzde 35’inin ailesinde baÅŸka bir bireyi kredi kartı kullanmıyor. Yüzde 31.2’sinin ailesinin en az bir bireyinde kredi kartı var. Yüzde 17.3’ünün ailesinin iki, yüzde 7.7’sinin üç, yüzde 8.8’inin dört ve daha fazla bireyinde kredi kartı bulunuyor. UYGULANAN FAÄ°ZLER BÄ°LÄ°NMÄ°YORAnkette yanıtlanan bir baÅŸka soruyla ise kredi kartlarına bankaların üç tür faiz uyguladığının tüketiciler tarafından bilinmediÄŸi ortaya çıktı. Kaç tür faiz uygulanıyor sorusuna tüketicilerin yüzde 61.3’ü "bilmiyorum", yüzde 3.8’i "bir", yüzde 19.1’i "iki" yanıtı verirken, doÄŸru yanıtı verenlerin oranı yüzde 15.8’de kalıyor. "Kullandığınız kredi kartının faizini biliyor musunuz?" sorusuna deneklerin yüzde 54.5’i "hayır" yanıtı verirken, yüzde 45.5’i "evet" dedi. KARA LÄ°STEYE GÄ°RENLERÄ°N ORANI YÃœZDE 11Ankette, "Bir yıl içinde kredi kartı borcunu ödemekte güçlük çekiyor musunuz, çekiyorsanız kaç kez?" sorusuna deneklerin yüzde 8.3’ü "bir", yüzde 17’si "iki", yüzde 14.2’si "üç", yüzde 6.9’u "dört", yüzde 4’ü "beÅŸ" kez, yüzde 13’ü "sürekli" ÅŸeklinde yanıtlarken, yüzde 36.6’sı zorluk çekmediÄŸini belirtiyor. Buna göre, tüketicilerin toplamda yüzde 63.4’ü yılda en az bir kez ödeme güçlüğü çekiyor. Ankete katılanların yüzde 11.3’ü bir kez dahi olsa kara listeye girmiÅŸ, yüzde 85.5’i ise kara listeyle hiç tanışmamış, yüzde 3.2’si halen kara listede olduÄŸu halde kredi kartı kullanmaya devam ediyor. Yüzde 9.4’ü de kredi kartı borcu nedeniyle hukuki bir süreç yaÅŸamış. KARTLAR GEREKSÄ°Z HARCAMA YAPTIRIYOR"Kredi kartıyla yaptığınız harcamaların ödemesini nasıl yapıyorsunuz?" sorusuna deneklerin yüzde 28.2’si "tamamen kapatıyorum", yüzde 34.1’i "asgari ödeme yapıyorum", yüzde 20.5’i "asgari ödemenin biraz üzerinde ödeme yapıyorum", yüzde 17.2’si "hiç ödeme yapmadığım zamanlar oluyor" ÅŸeklinde yanıt verdi. "Kredi kartı kullandığınız için ihtiyacınızdan fazla ya da gereksiz harcama yaptığınız oluyor mu?" sorusuna deneklerin yüzde 21’i "sık sık oluyor", yüzde 54.7’si "zaman zaman oluyor", yüzde 24.3’ü "olmuyor" ÅŸeklinde yanıt verdi. Buna göre tüketicilerin yüzde 75.7’sinin sıklığı deÄŸiÅŸse de kredi kartının cazibesine kapılıp, ihtiyacından fazla ya da gereksiz harcama yaptığı ortaya çıktı. GÄ°YÄ°M TAKSÄ°TLENDÄ°RÄ°LÄ°YORAnkete göre, tüketicilerin yüzde 78.3’ü mal ve hizmet alımlarında kredi kartına taksitlendirme yaptırıyor. Taksitlendirme yaptıranlara sorulan "ne tür harcamalarınızı taksitlendiriyorsunuz?" sorusuna verilen yanıtlara göre ise tüketicilerin yüzde 23.8’i dayanıklı tüketim ve eÅŸ eÅŸyalarında, yüzde 5.9’u akaryatıtta, yüzde 19’u süpermarkette yaptığı harcamalarda, yüzde 46’sı giyim eÅŸyalarında, yüzde 5.3’ü ise diÄŸer mal ve hizmetlerde taksit olanağından faydalanıyor. Deneklerin yüzde 84.1’i kredi kartı limitlerinin otomatik olarak banka tarafından arttırıldığını, yüzde 15.9’u ise limit artırımı için bankaya kendisinin talepte bulunduÄŸunu belirtiyor. Halkın yüzde 35.2’si belirlenen limitin ihtiyacından fazla, yüzde 57.9’u yeterli olduÄŸunu, yüzde 6.9’u ise yetmediÄŸini beyan ediyor. EN BÃœYÃœK SORUN FAÄ°Z"Kredi kartı sorununda çözülmesi gereken öncelikli problem/problemler hangisidir?" sorusuna verilen yanıtlara göre, tüketiciler birinci sorun olarak yüksek faizleri iÅŸaret ediyor. Daha sonra ise "gecikme faizleri, kredi kart limitlerinin gelire göre belirlenmemesi, bankaların gelire bakmaksızın kart dağıtlamaları, tüketicinin yeterince bilgi sahibi olmaması, bankaların kredi kartı kullanımını özendirecek kampanyalar düzenlemesi ve temerrüt faizleri" geliyor.Ankette, "kredi kartınıza iliÅŸkin sözleÅŸmenin bir kopyası sizde var mı?", sorusuna deneklerin yüzde 10.2’si "evet", yüzde 88.8’i "hayır" ÅŸeklinde yanıt verdi. Kredi kartları sorununda en çok tartışılan konuların başında gelen geliri aÅŸan limit ve adette kredi kartı verilmesine tüketcilerin yüzde 62.2’u "kesinlikle sınırlandırılmalı" ÅŸeklinde yanıt verirken, yüzde 8’i sınırlandırılmasına karşı çıkıyor, yüzde 7.6’sı fikir belirtmiyor, yüzde 21.5’i de "olabilir" yanıtını veriyor. TÃœKETÄ°CÄ° YASA Ä°STÄ°YORAnkette tüketcilerin yüzde 90’ı kredi kartlarına iliÅŸkin bir yasanın çıkarılması yönünde fikir belirtiyor. Ancak kredi kartları konusunda "Kredi KuruluÅŸları Yasa Tasarısı" ile getirilmesi düşünülen düzenlemeler hakkında bilgi sahibi deÄŸiller. Deneklerin yüzde 16.6’sı yeni yasa taslağı hakkında bilgi sahibi, yüzde 29.2’si kısmen bilgi sahibi, yüzde 54.2’si ise bilgi sahibi olmadığını bildiriyor. AYGÃœN:"KREDÄ° KARTLARINA ÇEKÄ° DÃœZEN VERÄ°LMELÄ°"ATO BaÅŸkanı Sinan Aygün yaptığı açıklamada, kayıt dışılığın önlenmesi için kredi kartı kullanımının artması gerektiÄŸini kaydetti. 23 milyon kredi kartına karşılık yaklaşık 8 milyon kredi kartı kullanıcısı bulunduÄŸunu vurgulayan Aygün, bunun nüfusun yüzde 9’unun kredi kartı kullandığı anlamına geldiÄŸini söyledi. Bankacılık uygulamalarına yönelik eleÅŸtirilerini sürdüren Aygün şöyle dedi:"EleÅŸtirilerimizin temel noktası, bankaların uyguladıkları yüksek faiz, ödeme gücü üzerinde limit ve ödeme gücü olmayanlara birden fazla kart verilmesidir. Ankette de görüleceÄŸi gibi, tüketiciler keyfi uygulamalardan rahatsızlar ve kredi kartlarına çeki düzen verecek bir yasa istiyorlar. Mali sistemin taÅŸlarını yerinden oynatmadan kredi kartlarına çeki düzen verilmesi tüketicinin de bankaların da yararınadır."Â
button