Aşı ile korunulur mu

'Mevsimsel Grip' önemsenmesi gereken bir hastalık mıdır?

Genellikle sonbahar-kış aylarında görülen mevsimsel grip hastalığı, halk arasında sıklıkla soğuk algınlığı ve nezle ile karıştırılan, ancak sanıldığının aksine tehlikeli, hatta ölümcül olabilen bir hastalıktır. Kısacası; mevsimsel grip, basit bir soğuk algınlığı değildir.

Dünyada yılda kaç kişinin grip nedeniyle hayatını kaybettiği tahmin ediliyor?

Her yıl influenza virüsünün; dünyada 3 ile 5 milyon arasında ciddi olguya, 250 bin ile 500 bin arasında ölüme neden olduğu tahmin edilmektedir. Çocukların %20’si gripten her yıl zarar görmektedir. Ayrıca tüm dünyada işgücü kaybının en önemli nedenidir. İşgücü kaybının % 10-12’sinin gripten kaynaklandığı bildirilmektedir. İkincil enfeksiyonları tetikleyip altta yatan hastalıkları alevlendirerek ciddi vakaların oluşmasına sebep olduğu da unutulmamalıdır.

Grip hangi kişilerde daha tehlikelidir?

Grip, influenza virüslerinin neden olduğu çok bulaşıcı bir solunum sistemi enfeksiyonu olduğu için herkes bu hastalığa yakalanabilir. 65 yaş üstü kişilerde ve küçük çocuklarda çok daha ciddi seyredip ölümlere yol açabilir.

Risk Grupları:

-    65 yaşından büyük kişiler
-    Şeker hastaları (diyabet)
-    Astım hastaları
-    Kronik akciğer hastaları (bronşit vb.)
-    Kronik kalp ve damar sistemi hastaları (koroner arter hastaları)
-    Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı olanlar, kanser hastaları, immünsupresif kullananlar)
-    Huzurevi, bakımevi vb. ortamlarda yaşayanlar
-    Böbrek bozukluğu (renal disfonksiyonu) olanlar

Bu kişilerde grip nedeniyle gelişebilecek ciddi tablolar nelerdir?

Zatürre gribin önemli bir komplikasyonudur. Grip mikrobunun kendisi zatürreye yol açabileceği gibi grip zemininde üzerine eklenen diğer mikroplarda zatürrenin gelişme riskini artırır. Özellikle risk gruplarında zatürre gelişme riski çok fazladır. Bu tür gruplarda ölüm riski % 20’lere kadar çıkmaktadır. Bunun haricinde gribin belki de en önemli komplikasyonu altta yatan hastalığın alevlenmesidir. Grip nedeniyle kaybedilen hastaların büyük bir çoğunluğu biraz önce de belirttiğim gibi altta yatan diyabet, astım, koah, kalp, böbrek, karaciğer gibi hastalıkların komplikasyonlarının ortaya çıkmasıyla yaşamını yitirmiştir. Bu durum sık görülmektedir.

Mevsimsel grip aşısı yaptırarak grip ve ona bağlı hastalıkları engellemek ya da korunmak mümkün mü?

Aşılama, çok bulaşıcı olan mevsimsel gribi önlemenin en iyi yoludur. Grip virüsü sürekli antijenik yapısını değiştiren bir mikroptur. Dolayısıyla grip aşısı her yıl bir önceki sene en sık rastlanan grip mikrobu türlerinin antijenik yapısı gözönünde bulundurularak hazırlanır. Dolayısıyla mevsimsel grip aşısı ile bu risklerden korunmak mümkündür.

‘Grip zatürreye çevirince öldürür’ söylemi doğru mudur? Bu durumdan aşıyla korunmak mümkün mü?

Gribe yakalanmak zatürreye neden olan mikropların yerleşmesine olanak sağlayarak zatürre gelişmesine neden olabilir. Gribin üzerine zatürre gelişirse hastaneye yatış ve ölüm riski artar. Bu nedenle mevsimsel grip aşısı ile bu risklerden korunmak mümkündür.

Ülkemizdeki risk grubu kişiler mevsimsel grip aşı yaptırıyor mu?

Ülkemizde risk gruplarında erişkin aşılanma oranları çok düşüktür. Şuan % 5.9 – 14.9grip aşılanma oranının %75 olması hedeflenmektedir.

Daha fazla kişiyi aşılamak için neler yapılmalı? Grip aşısının hapını çıkarsalar, olmaz mı?

Daha fazla kişiyi aşılayabilmek için kişinin çok az acı hissedeceği mikroenjeksiyon türü intradermal (deri içi) aşılar çok yararlıdır. Gerek teknik nedenlerle gerekse de aşının her yıl değişkenlik göstermesi nedeni ile oral tablet şeklinde aşı yapmak mümkün değildir.

Deri-içi ‘Grip Aşısı’nın diğer aşıdan farkı nedir?

Çevreden gelen potansiyel olarak tehlikeli tehditlere karşı ilk savunma hattı deridir. Mevcut deneyimler, intradermal yolun son derece etkili olduğunu göstermektedir. Mikro-injeksiyon sistemi ile tam olarak dermise doğru miktarda antijeni verir. Deri içi grip aşısı 1,5 mm uzunluğunda çok küçük iğnesi olan mikroenjeksiyon sistemdir. Daha az miktarda aşı enjeksiyonu ile deri içine uygulaması kolaydır. (İğne korkusunu yenersiniz!) Kitlesel uygulamalar için de çok uygundur.

Grip aşısını ne zaman yaptırmalıyız? Yılda kaç kez yaptırmak gerekir?

Ağustos ayı sonundan başlayarak sonbahar ve kış başlangıcı dönemi grip aşısının yapılması (mayıs ayına kadar aşı uygulanabilir) için ideal bir zamandır. Erişkinde yılda bir kez yapılması yeterlidir.

Grip ve zatürre aşılarını ücretsiz yaptırabiliyor muyuz?

65 yaş üstü kişiler altta yatan bir hastalık olmasa bile grip ve zatürre aşısını ücretsiz olarak yaptırabilirler. Altta yatan kronik akciğer hastalığı, diyabet, kalp rahatsızlıkları, böbrek ve karaciğer yetersizlikleri olan hastalar, bu hastalıklarına ait bir sağlık kurul raporu aldıkları takdirde grip ve zatürre aşısından ücretsiz olarak yararlanabilirler.