Artık kumaÅŸlar çok akıllı

Son yıllarda tekstil dünyasında yeni bir trend yaÅŸanıyor. Teknolojik araÅŸtırmaların sonuçları günlük hayatımızın en önemli parçalarından biri olan giysilerimizde görülüyor.ÖrneÄŸin ısıya duyarlı, sıcaklık arttıkça kendiliÄŸinden çeken kumaÅŸlar bile yapılmış durumda. Belki ileriki yıllarda kumaÅŸlar bir tür bilgisayara dönüşecek ve iletiÅŸimle ilgili bütün ihtiyaçlarımızı üzerimizdeki kıyafetlerle çözeceÄŸiz. Bu bir hayal gibi gözükse de, kumaÅŸ üzerinde buna benzer denemeler yapılıyor. Ama geleceÄŸi beklemeye de gerek yok. KumaÅŸ endüstrisi teknolojinin nimetlerinden gittikçe daha fazla yararlanmaya baÅŸladı. Türkiye’de ‘teknik kumaş’ ya da ‘akıllı kumaş’ adıyla anılan bu teknoloji harikası kumaÅŸların ilginç özellikleri var. Boncuklanmayan, buruÅŸmayan, leke tutmayan, sineksavan, mikrokapsüllerinden kokular salanları var.KumaÅŸ teknolojisi son yıllarda büyük bir hızla ilerliyor. SaÄŸlık ve hijyen endiÅŸesi, bu teknolojik araÅŸtırmaların en önemli nedeni. Birçok büyük firma, kumaÅŸları için ‘oeko-tex’ belgesi alıyor. Tekstil ürünlerinin üretimlerinde kullanılan her çeÅŸit madde (iplik, iplik boyası, boya maddeleri vb.) insan saÄŸlığına verebileceÄŸi zararlar açısından kontrol ediliyor, zarar verici deÄŸilse okeo-tex belgesi alınıyor. ÖrneÄŸin 9 ülkede GAP, Marks&Spencer, Laura Ashley, Zara gibi 70’e yakın önemli marka ile çalışan Saydam Tekstil’in ürettiÄŸi tüm kumaÅŸlar oeko-tex belgesine sahip. Åžirket yetkilileri doÄŸrudan deriye temas eden ürünlerin yapımında (gömlek, pantolon, elbise, vs.) kullanılan kumaÅŸları her sene yenilenen oeko-tex belgesiyle onaylattıklarını belirtiyor. Cilde temas eden ve biliÅŸiminde kimyasallar içeren AZO (Aromatik Madde Sınıfı) boyar maddeler, cilt kanserine neden olabiliyor. İç çamaşırı üreticisi Yeni Ä°nci bu yüzden ürettiÄŸi ürünleri ipliÄŸinden boya maddesine kadar AZO testinden geçiriyor.AKILLI KAYAK KIYAFETLERÄ° Kayak yaparken üzerinizdeki kalın kayak montları hareketlerinizi kısıtlıyor olabilir. Hatta o kadar teçhizatlı olmanıza raÄŸmen hálá üşüyor olabilirsiniz. Artık bu sıkıntıları en aza indiren, kayak sırasında insanın performansını artıran akıllı kayak kıyafetleri üretildi.Önceleri sadece profesyonel yarışçıların performansları düşünülerek tasarlanan Spyder marka kayak kıyafetleri koleksiyonunu geniÅŸletti. Spyder’ın en büyük özelliÄŸi vücut ile giysi arasında oluÅŸan mikroklima sıcaklığını dengeleyen çok ince bir kumaÅŸ olması. KumaÅŸ aynı zamanda su geçirmiyor ve nefes alma özelliÄŸine sahip. YumuÅŸak ve ince olması nedeniyle esnek, birçok kez yıkansa bile özelliÄŸini belli ölçüde koruyor, su ve yaÄŸ lekeleri de oluÅŸmuyor. Mahareti burada da bitmiyor: Yapısındaki gümüş lifler sayesinde bakteri ve mantarların neden olduÄŸu kokuları da engelliyor. Sıcaklık düşse bile vücudun ısısını koruyor. Spyder marka kumaÅŸtan hazırlanmış mont, pantolon, ÅŸapka, bere ve eldivenler çeÅŸitli noktalarda satılıyor. MOTOSÄ°KLETÇİLERE ÖZEL KUMAÅžMotosiklet kullanıcılarının kaportası vücutlarıdır. Ama bazı motosiklet kıyafetleri sürücülerin hareket kabiliyetini kısıtlıyor ve korumuyor. KumaÅŸ üreticileri bu konuda da çalıştı. Kavler adı verilen bir kumaÅŸla Draggin Jean markasıyla üretilen giysiler ilk defa 1998’de Avustralya’da satışa sunuldu. Türkiye’de geçtiÄŸimiz ekim ayında satışa çıkan ürünler, cildi rahatsız etmeyen, yumuÅŸak, sıcaÄŸa ve soÄŸuÄŸa dayanıklı bir malzeme. Birebir çelikten beÅŸ kat daha saÄŸlam, darbeleri emme özelliÄŸine sahip Kavler kumaÅŸ, düşme sırasında insan vücudunun en çok darbeye maruz kaldığı ya da sürtündüğü noktalarda kullanılıyor, böylece yaralanmaların da önüne geçilmeye çalışılıyor. Åžu anda piyasada bu kumaÅŸla yapılmış mont, pantolon, hatta kravatla bile kullanabilecek ceketten oluÅŸan bir ürün yelpazesi var. Kavler kumaÅŸ, uzay ekipmanları, uçak, gemi, tank, köprü yapımında da kullanılıyor. Pamuklu ve diÄŸer iplik türlerinden üretilen kumaÅŸların içinde baÅŸarıyla kullanılabildiÄŸi gibi nefes alma özelliÄŸine de sahip.ÇABUK KURUYAN KUMAÅžYeÅŸim Tekstil’in ürettiÄŸi kumaÅŸ ise ütü sorununu ortadan kaldırıyor. Yıkandıktan sonra bile ütü istemeyen bu kumaÅŸ aynı zamanda leke tutmuyor, çabuk kuruyor. KumaÅŸ son yıllarda geliÅŸen ‘nanoteknoloji’nin nimetlerinden faydalanarak hazırlanmış. MÄ°KROKAPSÃœLLERDEN PARFÃœM FIÅžKIRIYORParfümlü kumaÅŸ önce iç çamaşırları için düşünüldü. Åžimdi artık takım elbiseler bile kokulu kumaÅŸlarla yapılıyor. Karsu Tekstil’in geçen sene üretmeye baÅŸladığı kokulu, sineksavar ve boncuklanmayan kumaşı bunlardan biri. Bu kumaÅŸlar gözle görünmeyen, dokunulduÄŸu zaman hissedilmeyen mikrokapsüller içeriyor. Bu mikrokapsüller dokunma, sıkışıp kırılma veya silkelenme gibi dış etkilerle kırıldığında içindeki materyali açığa çıkarıyor. Ama mikrokapsüllerdeki bu parfüm güçlü ve rahatsız edici deÄŸil, sadece bir tazelik hissi veriyor. Yıkamaya da dayanıklı bu kumaÅŸların alerjik etkisi yok.Â